Er bestaat momenteel veel discussie over de rechten van de natuur en de vraag wie ecosystemen mag vertegenwoordigen in politiek en wetgeving. Dat geldt ook voor de oceaan. Initiatiefnemers van het project “Whose Ocean?” pleiten voor een inclusieve vertegenwoordiging van de oceaan en gaan tijdens het gelijknamige evenement op 30 januari in Den Haag op zoek naar een methode hiervoor. Dat doen ze door de teksten uit het oceaanverdrag van de VN te herschrijven vanuit niet-menselijk perspectief. Met het resultaat willen ze de deelnemers van de VN Oceaanconferentie in juni 2025 in Nice laten zien dat het ook anders kan.

De bijeenkomst vindt plaats in theater De Regentes in Den Haag en is een initiatief van de Universiteit Utrecht, NIOZ, Ambassade van de Noordzee en Casco Art Institute, Working fort he Commons. Ruim tweehonderd wetenschappers, studenten, kunstenaars, milieuactivisten, natuurbeschermers en beleidsmakers zullen deelnemen. 

De oceaan is cruciaal voor het voortbestaan van het leven op aarde en de stabiliteit van het klimaat. Toch vinden de initiatiefnemers dat de oceaan is ondervertegenwoordigd in wereldwijde wetgeving en politieke beslissingen. “Ik heb me er tijdens de klimaatconferentie in Parijs enorm over verbaasd dat niemand echt opstond voor de oceaan”, zegt oceanograaf Erik van Sebille, een van de initiatiefnemers van het evenement. “Eigenlijk waren acteur Leonardo DiCaprio en Prins Albert II van Monaco de enigen.” Daar moeten we iets aan doen, vindt hij, want wie dient anders de belangen van de oceaan?

‘’Diplomaten handelen op het moment te veel vanuit landsbelang’’ - Oceanograaf Erik van Sebille

Onze oceaan

Met de bijeenkomst wil Van Sebille de huidige manier waarop de oceaan wordt gerepresenteerd uitdagen en alternatieven verkennen. ”Het oceaanverdrag van de VN spreekt van “onze oceaan”, maar het is volstrekt onduidelijk wie daarmee bedoeld wordt”, vult Harpo ’t Hart aan. Hij is artistiek directeur van de Ambassade van de Noordzee en mede-initiatiefnemer.

Het gebrek aan duidelijkheid over eigenaarschap leidt tot problemen, stelt ’t Hart. Hij neemt als voorbeeld de diepzeemijnbouw: het winnen van waardevolle metalen die zich op de bodem van de oceaan bevinden. De metalen zitten vaak opgehoopt in een soort knollen, mangaanknollen of polymetaalknollen genoemd. Ze herbergen allerlei soorten leven dat compleet wordt verstoord door diepzeemijnbouw. De politiek en wetgeving moeten ook deze belangen laten meewegen, vinden de initiatiefnemers. “Diplomaten handelen op het moment te veel vanuit landsbelang. Ze zijn niet toegerust om de belangen van de oceaan als geheel mee te nemen”, aldus Van Sebille.

‘’Het maakt me hoopvol dat juist de wetenschap deze stap zet’’ - Harpo 't Hart, artistiek directeur Ambassade van de Noordzee

Kwal, knol en zeemeeuw

Het evenement is een oefening in het aannemen van meer dan menselijke perspectieven, waarin wetenschap, kunst en politiek bijeenkomen. Deelnemers gaan in werkgroepen uiteen om verschillende passages van het oceaanverdrag te herschrijven, vanuit het perspectief van de kwal, de polymetaalknol en de zeemeeuw. ’t Hart vindt het bijzonder dat de universiteit de Ambassade van de Noordzee benaderde met zo’n experimenteel idee. “Het maakt me hoopvol dat juist de wetenschap deze stap zet”, aldus ’t Hart.

De assembly "Whose Ocean?" wordt gefinancierd door de Universiteit Utrecht en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

Gerelateerd nieuws

Visitaties maken duidelijk: aandacht voor leefbaarheid wijken blijft hard nodig

De eerste uitgave van het Trendbeeld van de Stichting Visitaties Woningcorporaties Nederland (SVWN) legt de vinger op de zere plek: in sommige sociale huurwijken komt de leefbaarheid in het gedrang. Dit blijkt uit de ruim 50 visitaties die in 2024 bij corporaties zijn gehouden. Duidelijk is dat versnelling van nieuwbouw, woningverbetering en verduurzaming voorop staan. Logisch, gelet op de grote woningnood, maar de lokale betrokkenen die voor visitaties werden geïnterviewd geven ook een duidelijke boodschap af: vergeet de leefbaarheid van wijken niet. Wouter Beekers van de SVWN adviseert: ‘Bekommer je om de wijken en hun bewoners. En werk beter samen op het gebied van wonen en welzijn.’

Omgeving

Aanpak drinkwatertekort na 2030 vraagt om besparing en gebruik van nieuwe bronnen

Bestaande bronnen voor drinkwater zijn na 2030 mogelijk niet voldoende om aan de stijgende vraag te voldoen. Daarom is het belangrijk in te zetten op besparing en op nieuwe bronnen voor drinkwater. Om onnodige zuivering te voorkomen is het belangrijk om alle waterbronnen voor drinkwater zo schoon mogelijk te houden. Dit blijkt uit RIVM-onderzoek naar de ontwikkelingen die invloed hebben op de drinkwatervoorziening van de toekomst.

Omgeving

Voor de transitie naar duurzame grondstoffen is 1,4 keer meer ruimte nodig

In opdracht van de Provincie Zuid-Holland en de Gemeente Rotterdam hebben ISPT, Deltalinqs en QuoMare de veranderingen in de raffinagesector als gevolg van de energietransitie in kaart gebracht. Het belangrijkste doel van deze studie was om te onderzoeken hoe de overstap van fossiele grondstoffen naar hernieuwbare alternatieven in het Havenindustrieel Complex van Rotterdam (HIC) kan plaatsvinden, in de wetenschap dat er weinig ruimte beschikbaar is. De belangrijkste aanbeveling? Verschuif de focus van kortetermijndoelen (2030) naar langetermijndoelen (2050 en verder).

Omgeving

NVDE over onderzoek netkosten: investeringen noodzakelijk voor toekomstbestendige economie

Om de Nederlandse economie toekomstbestendig te maken, nieuwe woningen op het elektriciteitsnet aan te kunnen sluiten en energie-onafhankelijker te worden, zijn grootschalige investeringen in de netinfrastructuur noodzakelijk. “Investeringen in de netten zijn een hele verstandige keuze, want het levert de maatschappij meer op dan het kost. Daarnaast wordt Nederland met de overstap van gas naar elektriciteit onafhankelijker van fossiele energie uit dubieuze landen en gaan we klimaatverandering tegen”, reageert Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE).

Omgeving