De CSRD is van cruciaal belang voor het bevorderen van duurzame investeringen binnen de Europese Unie. De richtlijn verplicht grote bedrijven om te rapporteren over hun impact op het milieu, sociale omstandigheden en de rechten van werknemers. Deze informatie moet openbaar worden gemaakt, zodat investeerders en andere belanghebbenden de duurzaamheidsprestaties van bedrijven kunnen beoordelen.

De nieuwe regels voor duurzaamheidsrapportage zijn van toepassing op boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2024. Door het uitblijven van de implementatie van deze regels in Nederland dreigt er een ongelijk speelveld te ontstaan binnen de EU. Investeerders zullen hierdoor niet over dezelfde informatie beschikken bij het nemen van investeringsbeslissingen, wat de harmonisatie van duurzaamheidsrapportage in de EU in gevaar brengt.

Opvallend is dat Denemarken als enige lidstaat alle richtlijnen op tijd en volledig heeft omgezet. De overige 26 lidstaten krijgen te maken met inbreukprocedures vanwege het niet nakomen van hun verplichtingen. De Commissie hekelt met name de trage implementatie van richtlijnen op het gebied van duurzaamheidsrapportage, hernieuwbare energie, en de toegang tot elektronische communicatie in insolventieprocedures.

Nederland wordt, net als 16 andere lidstaten (waaronder Duitsland, Spanje en Polen) door de Commissie aangesproken op de gebrekkige omzetting van de richtlijn inzake de rapportage van duurzaamheid door bedrijven. Deze richtlijn, van kracht sinds 1 januari 2024, moet ervoor zorgen dat investeerders en andere belanghebbenden de duurzaamheidsprestaties van bedrijven kunnen beoordelen. De Commissie vreest dat de vertraagde implementatie de uniformiteit van duurzaamheidsrapportage binnen de EU in gevaar brengt.

Ook de implementatie van de herziene richtlijn hernieuwbare energie laat te wensen over. Opnieuw is Nederland één van de lidstaten die de deadline niet heeft gehaald. De Europese Commissie benadrukt dat deze richtlijn, die in november 2023 in werking trad, cruciaal is om de Europese klimaat- en energiedoelstellingen te behalen. De richtlijn beoogt onder andere de vergunningsprocedures voor projecten op het gebied van hernieuwbare energie te vereenvoudigen en te versnellen.

De Commissie heeft alle lidstaten die in gebreke blijven een formele brief van ingebrekestelling gestuurd. Dit is de eerste stap in een inbreukprocedure. De lidstaten hebben nu twee maanden de tijd om de tekortkomingen te herstellen. Indien zij niet reageren, of geen bevredigende reactie geven, kan de Commissie verdere juridische stappen ondernemen.

De inbreukprocedure tegen Nederland is onderdeel van een breder pakket aan maatregelen van de Europese Commissie om de volledige en tijdige omzetting van EU-richtlijnen in nationale wetgeving te waarborgen. De Commissie benadrukt het belang van de tijdige implementatie van EU-richtlijnen voor de goede werking van de interne markt en het waarborgen van gelijke voorwaarden voor alle lidstaten.

Gerelateerd nieuws

Europese waakhond: ‘AI‑systemen bedreigen grondrechten, menselijk toezicht onvoldoende’

De Europese grondrechtenwaakhond FRA (European Union Agency for Fundamental Rights) waarschuwt in een vorige week verschenen rapport dat organisaties slecht zijn voorbereid op het beoordelen en beperken van grondrechtenrisico’s bij het gebruik van hoog‑risico‑AI. Volgens de FRA dreigt daardoor een kloof tussen de ambities van de AI Act en de dagelijkse praktijk bij ontwikkelaars en gebruikers van AI‑systemen in onder meer asiel, onderwijs, werk, politie en sociale zekerheid. Die kloof raakt direct aan de manier waarop mensen en AI in de samenleving samen optrekken: als de menselijke kant van die samenwerking – kennis, reflectie en kritisch vermogen – tekortschiet, verliest AI haar grond voor vertrouwen.

De cruciale rol van een veilige meldcultuur bij cybersecurity

Onlangs publiceerde de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) het Cybersecuritybeeld Nederland (CSBN) 2025. Het rapport schetst een digitale dreigingsomgeving die steeds complexer, diverser en onvoorspelbaarder wordt. Terwijl de dreiging groeit, ligt de verdediging in het versterken van de digitale basishygiëne. Organisatiecultuur speelt hierbij een belangrijke rol in hoe incidenten worden herkend en gemeld. Het CSBN 2025 maakt duidelijk dat digitale veiligheid geen puur technologisch vraagstuk is, maar afhankelijk is van hoe mensen binnen organisaties handelen. Transparency International Nederland (TI-NL) benadrukt daarom de cruciale rol van menselijk gedrag en een veilige meldcultuur bij effectieve cybersecurity.

‘Verduurzaming moet en kan eerlijker’

De verduurzaming van Nederland stokt. Een belangrijke oorzaak is dat veel mensen het beleid oneerlijk vinden. Veel mensen en kleine bedrijven worden buitengesloten en de lusten en lasten van verduurzaming zijn oneerlijk verdeeld. Om de verduurzaming vlot te trekken, is eerlijker en rechtvaardiger beleid nodig. Eerlijk verduurzamen betekent dat iedereen mee kan doen en dat iedereen die mee kan doen, dat ook doet. Dit stelt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in zijn advies ‘Eerlijk verduurzamen: randvoorwaarden voor rechtvaardig beleid’ dat vandaag is aangeboden aan minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei (KGG) en staatssecretaris Participatie en Integratie Jurgen Nobel van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).

Leve de integrale visie, of blijven politiek en praktijk verslaafd aan ‘micro’?

Aan grote, samenhangende ideeën voor een beter systeem geen gebrek. Kijk maar naar de Omgevingswet. De brede(re) en integrale visie op de leefomgeving klonk en klinkt prachtig, maar wat zien we in de praktijk? Eerder een enorme bedrevenheid in het vinden van juridische geitenpaadjes die de grote dilemma’s omzeilen. Het lijkt een breder politiek en maatschappelijk probleem, waardoor grote transities haperen. Gelukkig zijn er lichtpuntjes.

Omgeving