MIND

16 januari 2024

Psychische klachten

Psychische problematiek

Toegang tot zorg

Problemen met toegang tot ggz

Terwijl steeds meer mensen dringend psychische hulp nodig hebben, zijn de wachtlijsten in de ggz nog steeds een groot probleem. Ruim 20 jaar na de invoering van de afgesproken maximale wachttijden (Treeknormen) worden deze nog steeds overschreden. Gemiddeld wachten 80.000 mensen op hulp waarvan de helft (veel) langer dan de afgesproken 3 maanden. Sommige mensen wachten zelfs één tot twee jaar op noodzakelijke zorg. En terwijl ze op de wachtlijst staan, verergeren de problemen. Onnodig lijden noemt MIND dit. Het gaat vaak om mensen met ernstige psychische klachten zoals trauma, persoonlijkheidsproblematiek, eetstoornissen en autisme. Uit onderzoek door MIND in september 2023 bleek zelfs dat 1 op de 4 respondenten die problemen ervaren met toegang tot zorg, werden geweigerd omdat hun zorgvraag ‘te complex’ zou zijn. Voor deze zorgvragen, moeten oplossingen komen.

Vrije artsenkeuze moet terug
Er zijn genoeg aanbieders die wel plek hebben, maar die niet gecontracteerd worden. Terwijl ze wel aan de kwaliteitseisen voldoen. In de ggz is volgens de laatste meting 12% van het aanbod niet gecontracteerd. Dit betekent dat 82.000 mensen in de ggz niet-gecontracteerde zorg krijgen. Deze zorg is zonder restitutiepolis voor veel mensen niet betaalbaar met als gevolg dat cliënten hun behandeling bij deze aanbieders niet kunnen voortzetten. Terwijl deze ongecontracteerde aanbieders hard nodig zijn om het tekort aan aanbod aan te vullen en dus onmisbaar zijn. Als de restitutiepolissen verdwijnen, neemt voor nog meer mensen de kans op passende zorg af.

Marktwerking doorgeschoten; pas het zorgstelsel aan

De ontoegankelijkheid van de ggz is voor MIND aanleiding om de petitie ‘NIEMAND MAG ONNODIG PSYCHISCH LIJDEN’ te starten en om de politiek op te roepen om het zorgstelsel aan te passen. De petitie werd in ontvangst genomen door de Tweede Kamerleden Agema (PVV), Westerveld (PvdA-GroenLinks), Bikker (CU), Van der Plas (BBB), Faith Bruyning (NSC), Sarah Dobbe (SP), Marijke Synhaeve (D66), Jacqueline van den Hill (VVD), Ines Kostic (Partij van de Dieren) en Diederik van Dijk (SGP). In de petitie draagt MIND diverse oplossingen aan om de toegang tot zorg en steun te verbeteren; door de restitutiepolis terug te laten komen, de concurrentie tussen aanbieders te stoppen, door beter te handhaven op de zorgplicht van zorgverzekeraars en aanbieders, door geen uitsluitingscriteria toe te passen en door te investeren in werk en bestaanszekerheid van mensen met psychische klachten. Mensen met schulden en lage inkomens hebben drie keer meer kans op psychische klachten en de maatschappelijke kosten van uitval door psychische klachten zijn enorm. Verhoog tot slot het aantal laagdrempelige inloopvoorzieningen om mensen dichtbij huis de steun en het lotgenotencontact te bieden die hen helpen bij hun eigen herstelproces.

Voor meer verdieping PONT | Zorg & Sociaal , opent in nieuw tabblad

Gerelateerd nieuws

Leve de integrale visie, of blijven politiek en praktijk verslaafd aan ‘micro’?

Aan grote, samenhangende ideeën voor een beter systeem geen gebrek. Kijk maar naar de Omgevingswet. De brede(re) en integrale visie op de leefomgeving klonk en klinkt prachtig, maar wat zien we in de praktijk? Eerder een enorme bedrevenheid in het vinden van juridische geitenpaadjes die de grote dilemma’s omzeilen. Het lijkt een breder politiek en maatschappelijk probleem, waardoor grote transities haperen. Gelukkig zijn er lichtpuntjes.

Omgeving

'De ecologische crisis is niets anders dan een obsessie met spullen'

Klaas van Egmond (1946) is hoogleraar Geowetenschappen (in het bijzonder Milieukunde en Duurzaamheid) aan de Universiteit Utrecht. In ruste? Bepaald niet. Van Egmond trekt onder meer ten strijde tegen de afspraak in het Verdrag van Maastricht (1992) om in het Europees financieel bestel de private banken aan te wijzen als geldscheppende instanties. Het richtinggevend vermogen van de overheid, met name wat betreft duurzaamheid, wordt daardoor uitgehold. Valt dat nog terug te draaien?

Klimaat

AI en Auteursrecht: waarom een uitspraak uit München alles verandert

Op 11 november 2025 deed het Landesgericht München uitspraak in een zaak die de juridische wereld én de techsector op scherp zet: GEMA tegen OpenAI (zaaknummer 42 O 14139/24). Het ging om de vraag of het gebruik van auteursrechtelijk beschermde songteksten door generatieve AI-modellen zoals ChatGPT in strijd is met het auteursrecht. Het antwoord van de rechtbank? Ja. En dat is best baanbrekend.

Welzijn en sociale cohesie cruciaal voor weerbaarheid bij toekomstige crisis

Welzijn en sociale cohesie zijn belangrijke pijlers voor hoe de samenleving bestand is tegen een crisis, zoals een pandemie. Het is daarom belangrijk om hier voortdurend aandacht voor te hebben, zowel voor, tijdens als na een crisis. Ook draagt het (h)erkennen van leed door crises bij aan de veerkracht van de samenleving. Dat concludeert het Netwerk Gezondheidsonderzoek na Rampen (Netwerk GOR) bij het afronden van de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19, het onderzoeksprogramma (2021-2025) over de impact van de coronapandemie op de gezondheid.

Zorg & Sociaal

Meer nieuws