VPNGids

20 februari 2024

Toezicht

Toezichthouders

Dit moet je weten over de DSA

Het doel van de Digital Services Act of DSA is om Europese burgers te beschermen tegen de macht van grote, internationale technologiebedrijven als Google, Apple en Meta. In de DSA staat onder anderen dat sociale media en andere online platformen een volg-mij-niet knop moeten aanbieden. Dat betekent dat bedrijven geen gebruikersdata mogen verzamelen om gebruikersprofielen mee te maken. Gerichte advertenties op basis van geloofsovertuiging of seksuele geaardheid zijn verboden, net als gepersonaliseerde advertenties voor kinderen.

Daarnaast bepaalt de DSA dat Very Large Online Platforms (VLOP’s) open en eerlijk moeten zijn over de algoritmes die hun aanbevelingssystemen gebruiken. Gebruikers moeten meer mogelijkheden krijgen om invloed uit te oefenen als hun berichten of video’s worden verwijderd. Verder formuleert de DSA diverse aanvullende veiligheidseisen. Zo moeten techbedrijven er alles aan doen om de verspreiding van nepnieuws en desinformatie tegen te gaan. Tevens zijn ze verplicht om externe audits te laten uitvoeren en moeten ze data delen met handhavingsdiensten en onderzoekers.

“Deze wetgeving is een doorbraak in hoe we desinformatie aanpakken. Big Tech-bedrijven moeten nu veel meer doen. Ze moeten bots en nepaccounts weren en samenwerken met onafhankelijke factcheckers. Algoritmes die desinformatie stimuleren, moeten worden aangepast. Dat is een hele stap vooruit”, zo zei demissionair minister van Digitalisering Alexandra van Huffelen over de invoering van de DSA.

Kabinet wijst ACM aan als digitaledienstencoördinator

In augustus 2023 trad de DSA in werking voor grote techbedrijven. Sinds zaterdag 17 februari moeten ook Nederlandse retailers en aanbieders van onder meer clouddiensten, reis- en accommodatieplatforms, internetdiensten en online platforms voldoen aan de strenge Brusselse wetgeving. In aanloop daar naartoe heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) een conceptleidraaid (2) opgesteld voor Nederlandse bedrijven en organisaties.

Er is echter één probleem: de ACM kan als toezichthouder op dit moment nog niet handhaven. Dat komt omdat het ontwerpwetsvoorstel om de Uitvoeringswet Digitaledienstenverordening nog niet gereed is. Het demissionaire kabinet schrijft in de Staatscourant (3) dat ze het wetsvoorstel ‘zo snel mogelijk’ opstuurt naar de Tweede Kamer. Tot die tijd wijst de regering het ACM aan als digitaledienstencoördinator. Dat betekent dat consumenten met klachten zich tot de toezichthouder kunnen richten, maar dat er met terugwerkende kracht wordt gehandhaafd als de wet daadwerkelijk in werking is getreden.

Volt: ‘Europese wet met uitvoeringsgebreken is een lachertje’

De Tweede Kamer is verbolgen dat het wetsvoorstel nog niet in werking is getreden en wil dat deze zo snel mogelijk wordt ingevoerd. “De regering heeft zijn Europese huiswerk niet af en daar hebben we allemaal last van”, zegt Barbara Kathmann (GroenLinks-PvdA) tegen RTL Nieuws.

Ook de Tweede Kamerfractie van Volt wil opheldering van het kabinet. “Dat betekent feitelijk dat Nederlandse burgers hun rechten eerst geschonden moeten worden, voordat zij beschermd kunnen worden. Dat is precies niet waar deze wet voor is. Daarnaast begint Nederland ook met een enorme achterstand”, aldus Marieke Koekkoek (Volt).

Ze zegt te willen voorkomen dat de ACM tegen dezelfde handhavingsproblemen aanloopt als de Autoriteit Persoonsgegevens destijds bij de invoering van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Bijna zes jaar na de implementatie van de Europese privacywetgeving klaagt de privacywaakhond dat ze nog altijd te weinig middelen en mankracht heeft om effectief op te treden tegen privacyschendingen.“Een Europese wet die toch niet kan worden nageleefd vanwege uitvoeringsgebreken is een lachertje voor de Elon Musks van deze wereld”, zo vertelt Koekkoek.

(1) https://www.rtlnieuws.nl/economie/artikel/5435258/acm-kan-nog-niet-handhaven-op-internetregels-kamerleden-eisen-opheldering

(2) https://www.vpngids.nl/nieuws/acm-publiceert-conceptleidraad-voor-implementatie-dsa/

(3) https://open.overheid.nl/documenten/a406d64c-b496-4247-a9dd-b452c03dbc2d/file

Gerelateerd nieuws

Bedrijf failliet maar bestuurder niet aansprakelijk voor schulden

In sommige gevallen kan een bestuurder persoonlijk aansprakelijk zijn als een BV schulden nalaat. In deze zaak was dat niet zo, oordeelt de rechtbank Rotterdam. Lees hieronder de bijdrage van Guido Roest (advocaat en partner bij De Kempenaer Advocaten).

D66 zet transparantie op winst, maar echte test volgt aan de formatietafel

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen belooft een positieve impuls voor transparantie binnen de overheid, aldus Open State Foundation. D66, traditioneel een voorvechter van openheid, won de verkiezingen. De partij speelde de afgelopen jaren al een actieve rol in de totstandkoming van de Wet open overheid (Woo) en lobbytransparantie. Ook is in hun verkiezingsprogramma aandacht voor transparantie rondom algoritmes die de overheid inzet. Hoewel D66 niet expliciet kiest voor een verplicht algoritmeregister, heeft de partij zich hierover wel positief uitgelaten.​

Klimaattop of bedrijfsbelang?

Bedrijven spelen een steeds grotere rol op de jaarlijkse VN-klimaattoppen, een invloed die steeds meer organisaties zorg baart. In samenwerking met InfluenceMap onderzocht Transparency International daarom hoe bedrijven die klimaattoppen deelnemen zich daadwerkelijk opstellen tegenover klimaatbeleid. De resultaten tonen aan dat er dringend behoefte is aan meer transparantie en toezicht op hun betrokkenheid.

NPD-monitor: partijen missen visie op uitvoerbaarheid beleid en publieke dienstverlening

Het Netwerk van Publieke Dienstverleners (NPD) concludeert in de nieuwste NPD-monitor dat veel politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s te weinig aandacht besteden aan de uitvoerbaarheid en eenvoud van beleid. Volgens het netwerk ontbreekt in tal van programma’s een samenhangende visie op hoe publieke organisaties beleid daadwerkelijk kunnen uitvoeren, en hoe regelgeving begrijpelijk blijft voor burgers.
Meer nieuws