Planbureau voor de Leefomgeving

3 september 2024

Energietransitie

Het bredewelvaartsperspectief toegepast op isolatie onderzoekt niet alleen de bespaarde energie en de investeringskosten, maar neemt alle zaken mee die voor mensen van belang zijn. Zo kan isolatie leiden tot een hoger comfort in de woning en een betere gezondheid. Tegelijkertijd geldt dat werknemers die huizen isoleren op dat moment geen ander werk kunnen verrichten, en isolatie van woningen kan de biodiversiteit schaden bijvoorbeeld doordat het aantal nestplaatsen voor vleermuizen of zwaluwen daalt.

In de publicatie zetten de drie planbureaus uiteen dat ieder beleidsinstrument andere effecten teweeg kan brengen. Zo kan een subsidie voor woningisolatie ertoe leiden dat woningeigenaren met lagere inkomens minder profiteren dan eigenaren met hogere inkomens. Lagere inkomens profiteren wel van de regeling dat woningcorporaties huizen van zittende huurders isoleren zonder dat dit leidt tot huurverhoging. Het gekozen beleidsinstrument kan ook invloed hebben op hoe burgers naar de overheid kijken, want bij verduurzaming vinden veel burgers een eerlijke verdeling van de kosten en baten belangrijk.

Een aandachtspunt is dat de kwaliteit van de uitvoering van de isolatiemaatregelen belangrijk is voor het verwezenlijken van positieve bredewelvaartseffecten. Bij een lage kwaliteit van de uitvoering of onvoldoende aandacht voor hittewerende maatregelen kan de binnenmilieukwaliteit verslechteren of hitteproblematiek ontstaan. Ook de mate van energiebesparing is afhankelijk van de kwaliteit van de uitvoering. Aanvullende ventilatiemaatregelen kunnen bijvoorbeeld voorkomen dat bewoners vaker luchten via een open raam, wat de energiebesparing van de isolatie beperkt.

In deze studie kijken de drie planbureaus naar bredewelvaartseffecten van woningisolatie aan de hand van inzichten uit de literatuur over de effecten van woningisolatie. Deze publicatie is onderdeel van het gezamenlijk programma van de drie planbureaus om actief te informeren over de mogelijke effecten van belangrijke dossiers op de brede welvaart.

Het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) is een van de overheidsplannen om binnen de gebouwde omgeving de energietransitie vorm te geven. Het is de bedoeling dat 2,5 miljoen woningen geïsoleerd worden tot en met 2030, en dan met name de 1,5 miljoen slechtst geïsoleerde woningen.

Bijlage

Bekijk hier het Rapport ‘woningisolatie breed gezien’.

Gerelateerd nieuws

Nederland met duurzame energie vrijwel immuun voor nieuwe Oekraïnecrisis

Als Nederland overschakelt op duurzame energie stijgen de energiekosten tachtig procent minder bij een nieuwe ‘Oekraïnecrisis’ dan in 2022. Dat blijkt uit een nieuwe studie van TNO, uitgevoerd in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE). Het energiesysteem is dan veel minder kwetsbaar voor plotselinge prijsstijgingen van olie, gas en kolen. Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE: “Duurzame energie is onze beste verzekering tegen energiechantage en prijsschokken.”

Klimaat

Kleine Kerncentrales in Nederland: waar staan we nu?

Op de weg naar een klimaatneutraal Nederland in 2050 heeft het kabinet de ambitie uitgesproken om uiterlijk in 2035 een vrijwel CO₂-arme elektriciteitsproductie te realiseren. Kernenergie kan daar een rol in spelen, mogelijk niet alleen via grote kerncentrales maar ook via kleine modulaire reactoren (SMR’s).

Omgeving

Europees Parlement zwakt duurzaamheidsregels af: "Verraad aan mens en planeet"

Het Europees Parlement heeft in Straatsburg het zogenaamde Omnibus I-pakket aangenomen, dat de Europese duurzaamheidsregels aanzienlijk versoepelt. Dit besluit, dat door wetgevers als lastenverlichting voor bedrijven wordt gepresenteerd, leidt tot scherpe kritiek van mensenrechten- en milieuorganisaties. Organisaties als Amnesty International en de European Coalition for Corporate Justice (ECCJ) spreken van een ontmanteling van de kern van de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) en een "verraad aan mens en planeet".

‘Creëer ruimte voor energieprojecten en haal Nederland van het slot’

Nederland gaat haar ambitie voor het opwekken van schone energie voor 2030 niet halen. Uit de voortgangsrapportage van het NP RES blijkt dat het streefdoel van 55 TWh buiten bereik ligt. Wel zijn we blij dat het gezamenlijke doel van 35 TWh in 2030 wordt gehaald. “Het is van belang dat zon en wind verder door kunnen groeien, afgestemd op de lokale elektriciteitsvraag. Meer oranje-groene energie haalt Nederland van het slot en is goed voor onze onafhankelijkheid en het klimaat”, zegt NVDE-voorzitter Olof van der Gaag. “Creëer dus ruimte voor energieprojecten, zorg voor snelle vergunningverlening en houd succesvolle subsidieregelingen overeind.”

Klimaat

Meer nieuws