Een minstens zo effectieve optie voor het financieren van kwaliteitsimpulsen is het gebruik van fondsen of subsidies. De inzet van een fonds is namelijk net zo doeltreffend en biedt daarnaast unieke voordelen.

Met een fonds kunnen alle zorgaanbieders hun kwaliteit verbeteren.

In het huidige landschap is het voor kleine aanbieders een hele uitdaging om hun kwaliteit goed te organiseren. Voor het bijhouden van kwaliteit met bijvoorbeeld (bij)scholingen en intervisie is namelijk een zekere schaal nodig. Het zijn vooral de grote aanbieders die dit kunnen organiseren door het grote volume van zorg dat zij bieden. Met een fonds wordt het ook voor kleine aanbieders eenvoudiger om hun kwaliteit te verbeteren. Zie bijvoorbeeld het opleidingsfonds IZA-fonds Wijkverpleging.

Een fonds is eenvoudig te organiseren.

Het opstarten van een fonds of subsidie kan binnen een paar maanden. Met een heldere doelstelling, duidelijke beoordelingscriteria en een eenvoudig, gebruiksvriendelijk aanvraagplatform kan een fonds ingericht worden en de subsidie verstrekt. De overheadkosten bedragen slechts enkele procenten van het totale budget, zeker bij fondsen die jaarlijks terugkeren. Dat is veel minder dan de overheadkosten voor de financiering van zorg via zorgprestaties, indicaties of zorgzwaartepakketten bij gemeentes, zorgverzekeraars of -kantoren.

De administratie voor een fonds hoeft niet veel tijd te kosten.

Fondsen hebben het imago van veel administratieve rompslomp. Dat hoeft helemaal niet het geval te zijn. De verantwoording van een fonds kan bijvoorbeeld weinig tijd kosten door te werken met een bestuursverklaring en met een inspanningsverplichting . Daarbij kost een fonds jaarlijks administratief weinig tijd door het ontbreken van contracterings- of inkoopgesprekken. Met een fonds zijn de totale overheadkosten dus eenvoudig te beperken tot een maximum.

Een fonds maakt gelijke en effectieve ontwikkeling mogelijk.

Financiers kunnen met fondsen ook eenvoudig de kwaliteitsverschillen tussen zorgaanbieders verkleinen door de gelden alleen toe te wijzen aan de organisatie van effectieve initiatieven voor meer kwaliteit. Zorgaanbieders ontvangen dan alleen gelden als zij op een effectieve werkwijze meer kwaliteit organiseren. Voor het bepalen van een effectieve werkwijze kunnen financiers inhoudelijk afstemmen op landelijk niveau en zijn zij niet afhankelijk van de individuele inkoopgesprekken van de lokale personen bij de zorgaanbieders en financiers.

Een fonds geeft inzicht en stimuleert de verdere ontwikkeling.

De organisatie van een fonds is bij voorkeur centraal, zodat de administratie weinig tijd kost. Hierdoor komt alle informatie over de besteding van de gelden binnen op een centraal punt. Deze informatie geeft bijvoorbeeld de impact van de gelden weer en de mate waarop de gestelde doelen zijn behaald. De inzet van een fonds maakt het dus direct inzichtelijk waar in Nederland en in welke mate de interventies worden ingezet. Dit maakt een evaluatie van de effectiviteit van de financiering eenvoudig en vergemakkelijkt ook een gerichte vervolginterventie in een bepaalde regio.

Een fonds biedt mogelijkheden tot nog meer effectiviteit.

Om de overheadkosten laag te houden kunnen financiers ervoor kiezen de organisatie van het fonds zo makkelijk mogelijk te houden. Een fonds kan echter ook met enkele kleine ingrepen zorgdragen voor meer effectiviteit. Zo kunnen zorgaanbieders tijdens het aanvraagproces advies ontvangen van experts voor betere ontwikkelplannen. Ook kan de inspanningsverplichting omgezet worden naar een resultaatverplichting waarbij het uitblijven van impact leidt tot het niet uitkeren van gelden.

Over de auteurs

  • George Braam

    George Braam is Senior Consultant Zorg bij Berenschot. Zijn inzet bestaat vooral uit veel werken. Hij denkt namelijk niet alleen na over welke strategische keuzes hij maakt, maar deze bespreekt hij graag samen en juist als het spannend wordt. Wat hij daarbij belangrijk vind, is dat er niet alleen gepraat wordt over grote vraagstukken of veranderopgaven, maar dat het vooral wordt gedaan in nauwe verbondenheid met de medewerkers. Elke keer probeert hij zo goed mogelijk medewerkers te betrekken en mee te nemen. Dat doet hij door uit te leggen en door te laten zien wat er speelt zodat zij gezamenlijk nadenken over oplossingen en er altijd wat te kiezen valt.

Gerelateerd nieuws

Mentale gezondheid jongeren gaat achteruit, bij volwassenen stabiel

De mentale gezondheid van jongeren is achteruit gegaan. Dat blijkt uit het nieuwste kwartaalonderzoek (juni 2025) van het Netwerk Gezondheidsonderzoek bij Rampen. Zo voelden meer jongeren zich eenzaam, ervaarden ze meer stress en dachten meer jongeren serieus aan zelfdoding.

Zorg & Sociaal

Grote versnelling nodig tegen gebrekkige gegevensuitwisseling in de zorg

De gebrekkige gegevensuitwisseling in het Nederlandse zorgsysteem leidt tot onnodige zorg, vermijdbare medische fouten en soms zelfs tot blijvende schade voor patiënten. Dat stelt Patiëntenfederatie Nederland op basis van eigen onderzoek en gesprekken met patiënten en professionals. De federatie roept in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op tot grote versnelling om het probleem structureel op te lossen. “Goede zorg begint bij goede informatie,” zegt directeur-bestuurder Arthur Schellekens. “Zolang die informatie niet beschikbaar is waar en wanneer dat nodig is, verspillen we kostbare capaciteit en lopen patiënten onnodig risico.”

Zorg & Sociaal

‘Door elkaar echt te leren kennen, ontdek je dat ‘tegenwerking’ niet voortkomt uit onwil’

Ze zijn feitelijk met weinig, maar kosten de samenleving veel: jongeren die verblijven in residentiële jeugdzorg, bijna achttien jaar worden en waarvan niemand exact weet waar ze na hun 18e kunnen wonen en eventueel zorg kunnen krijgen. Met als gevolg dat een deel van hen verdwaald in de lokettenjungle en dak- of thuisloos wordt. Aan de twee implementatiecoördinatoren van de Landelijke Aanpak 16-27 vragen we daarom: hoe lukt het gemeenten wel deze groep jongeren te ondersteunen naar een duurzame woon- of zorgplek?

Zorg & Sociaal

Stelselsturing in de jeugdzorg: van intentie naar impact

De jeugdzorg kraakt. Niet door gebrek aan inzet of visie, maar door een overdaad aan intenties, rapporten en tijdelijke oplossingen. De Hervormingsagenda Jeugd moet hier verandering in brengen, maar zolang het aan bestuurlijke daadkracht ontbreekt, blijven jongeren en professionals gevangen in een stelsel dat te weinig werkt.

Zorg & Sociaal