Toekomstbestendige zorg

Met de Hervormingsagenda Jeugd gaan Rijk, gemeenten en hun partners op meerdere fronten aan de slag om de idealen van de decentralisatie in 2015 dichterbij te brengen. Zo’n brede aanpak heeft als risico dat het proces verzandt. Hoe kun je op een slagvaardige manier wel verbeteringen realiseren?

In oktober maakte zorgverzekeraar DSW bekend dat de zorgpremie volgend jaar met 11,50 euro per maand omhoog gaat. DSW voert daarmee de grootste stijging van de zorgpremie door sinds de introductie van de Zorgverzekeringswet in 2006. Ook andere zorgverzekeraars moeten voor 12 november bekend maken met welk bedrag hun premie stijgt. Verwacht wordt dat de premie bij anderen met tenminste hetzelfde bedrag omhoog gaat. Immers, de collectieve zorguitgaven bedragen volgend jaar 111.3 miljard euro. Dit is 7,7% meer dan dit jaar. Ook voor de jaren na 2024 worden forse premiestijgingen verwacht. Zorgeconoom Wim Groot geeft aan dat dit komt door de krapte op de arbeidsmarkt voor zorgpersoneel, de toenemende vraag naar zorg door de vergrijzing en de introductie van nieuwe en vaak duurdere behandelmethoden.

Komend jaar stijgt de premie voor de zorgverzekering met €144, verwacht het kabinet. De eerste zorgverzekeraar die voor volgend jaar de premie bekend heeft gemaakt, DSW, verhoogt de premie met €11,50 per maand. Dat is de hoogste premiestijging ooit. Mogelijk wordt dit record al snel gebroken: in de komende jaren zou de premiestijging nog wel eens hoger kunnen uitvallen. De krapte op de arbeidsmarkt voor zorgpersoneel, de toenemende vraag naar zorg door de vergrijzing en de introductie van nieuwe en vaak duurdere behandelmethoden.

De Monitor Langdurige Zorg (MLZ) bestaat tien jaar. Deze monitor van het CBS vormt dé bron voor cijfers over langdurige zorg aan ouderen, gehandicapten en mensen met psychische problemen. Hattem van der Burg, werkzaam bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS): ‘De monitor biedt samenhangende informatie om ons beleid op te toetsen, maar ook om bijvoorbeeld snel Kamervragen te kunnen beantwoorden.’

Nu de zorg voor ongekende uitdagingen staat, zoals personeelsschaarste en vergrijzing, is het nodig om verantwoording in de sector anders in te richten en daarvoor een transitieteam in te stellen. De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) bepleit in het advies Is dit wel verantwoord? om de administratieve lastendruk van ziekenhuizen tot huisartsen en verpleeghuizen in 5 jaar te halveren.

Sinds de drie decentralisaties van jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en arbeidsparticipatie zijn veel gemeentelijke afdelingen ingericht langs deze verschillende wetten (Participatiewet, Wmo en Jeugdzorg). Binnen gemeenten groeit de roep om meer integraal te gaan werken. En dat terwijl slechts 1 tot 4% van de inwoners een meervoudige vraag heeft. Is het dan noodzakelijk om fundamentele organisatiewijzigingen door te voeren om deze relatief kleine groep beter te kunnen bedienen? Wij betogen dat dit niet nodig is, maar dat dit vraagt om een concrete maatwerkaanpak en implementatie van de lessen die daaruit geleerd kunnen worden.

De Nederlandse gemeenten gaven in 2022 minder geld uit dan er beschikbaar was: in totaal € 3,9 miljard, ongeveer € 229 per inwoner. Dit neemt de grote zorgen over de structurele financiële situatie van gemeenten vanaf 2026 niet weg.

Telemonitoring in de wijk kan helpen om ziekenhuisopnames te voorkomen en de doorstroom van patiënten te versnellen. Dat staat in de position paper die V&VN en de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) samen hebben opgesteld. Linda Zwagerman, longverpleegkundige van Evean regio Zaanstreek/Waterland en Amsterdam-Noord deelt haar ervaringen. 'Telemonitoring is ook goede zorg.'

De komende jaren zetten zorgprofessionals, patiëntenverenigingen, zorgverzekeraars en de overheid concrete stappen richting toekomstbestendige netwerk- en expertzorg voor mensen met kanker. Door meer samenwerking en het delen van kennis en data neemt de kwaliteit van zorg toe en kan beter de juiste zorg op de juiste plaats worden geboden. Het ‘Plan van aanpak Passende zorg in oncologieregio’s’ onderscheidt 7 thema’s waarmee verbeterde samenwerking binnen netwerken en concentratie en spreiding van zorg de komende jaren van de grond moeten komen. Gynaecoloog-oncoloog en kwartiermaker Hans Nijman maakte het plan van aanpak in opdracht van Zorginstituut Nederland.