Informatie
Professionals bij bouw- en woningtoezicht hebben tegenwoordig brede en actuele kennis nodig, én praktische vaardigheden om deze kennis in de dagelijkse praktijk toe te passen. De leerroute Ambtenaar bouw- en woningtoezicht (ABW1 basis) combineert juridische kennis van de Omgevingswet en relevante regelgeving, specifieke kennis over ruimtelijke ordening, bouwregels, bouwtechnische expertise en praktische vaardigheden.
Inhoud
- Dag 1 t/m 5 – Algemene kennis over OW, RO en bouwregels
- Dag 6 – Praktijkcases vergunningverlener bouwen
- Dag 7 – Communicatie en bestuurlijke sensitiviteit
- Dag 8 – Examen
Resultaat
Na het volgen van de leerroute ben je als ambtenaar bouw- en woningtoezicht voorzien van actuele juridische, technische en communicatieve kennis en vaardigheden, zodat je de Omgevingswet effectief en zorgvuldig kunt toepassen in je praktijk.

Hybride opzet en vrijstelling
De Leerroutes zijn hybride ingericht: een doordachte mix van klassikale bijeenkomsten, online modules en zelfstudie die aansluit bij onze visie op leren. Zo profiteer je van inspirerende ontmoetingen met experts en collega’s, verdiep je je kennis flexibel in je eigen tempo en breng je het geleerde direct in praktijk. Deze afwisseling zorgt voor maximale leeropbrengst én maakt het programma goed te combineren met een drukke werkagenda.
En na het succesvol afronden van het praktijkexamen, getoetst door de examencommissie, ontvang je een ABW1-diploma dat aantoont dat je bekwaam bent. Hierna kun je een van de vervolgopleidingen ABW specialisaties volgen. Als je al in het bezit bent van een ABW1-diploma (maximaal vijf jaar oud) kun je direct instromen in een van de ABW specialisatieprogramma’s.
Programma
Professionals bij bouw- en woningtoezicht hebben tegenwoordig brede en actuele kennis nodig, én praktische vaardigheden om deze kennis in de dagelijkse praktijk toe te passen. De leerroute Ambtenaar bouw- en woningtoezicht combineert juridische kennis van de Omgevingswet en relevante regelgeving, specifieke kennis over ruimtelijke ordening, bouwregels, bouwtechnische expertise en praktische vaardigheden.
- Dag 1 t/m 5 – Algemene kennis over Omgevingswet, ruimtelijke ordening en bouwregels
- Dag 6 – Praktijkcases vergunningverlener bouwen
- Dag 7 – Communicatie en bestuurlijke sensitiviteit
- Dag 8 – Examen
Je ontwikkelt inzicht in de maatschappelijke opgaven die de bouw- en woonsector raken, zoals woningbouw, duurzaamheid en veiligheid. Je leert hoe bestuurlijke organisatie en bestuursrecht de kaders vormen waarbinnen gemeenten en omgevingsdiensten opereren. Door debat en inspiratie verbind je actuele uitdagingen aan je eigen werkpraktijk en positie in het veld.
Je verdiept je in de systematiek van het omgevingsrecht, met de Awb en de Omgevingswet als fundament. Je ontdekt hoe deze wetten in elkaar grijpen en wat dat betekent voor vergunningverlening, toezicht en handhaving. Reflectie helpt je de vertaalslag te maken van juridische theorie naar je dagelijkse werk.
Je ontwikkelt basiskennis van ruimtelijke ordening en leert hoe het omgevingsplan werkt als belangrijk instrument onder de Omgevingswet. Je verkent de integratie van milieuregels en de beleidsmatige keuzes die daaruit voortkomen. Zo leg je een brug tussen juridische instrumenten en de praktijk.
Je leert de belangrijkste bouwregels kennen, inclusief de systematiek van kwaliteitsborging en vergunningvrij bouwen. In een praktijkdag ontdek je hoe deze regels in concrete situaties toegepast worden. Je oefent met het vertalen van regelgeving naar toetsing en uitvoering in je eigen werk.
Je verdiept je in de technische regels uit het Besluit bouwwerken leefomgeving. Aan de hand van voorbeelden uit de praktijk leer je hoe deze voorschriften toegepast worden bij bouwplannen en toezicht. Daarmee vergroot je je deskundigheid op het snijvlak van regelgeving en techniek.
Je past je kennis van bouwregels en handhaving toe in praktijkcases. Je leert juridische en technische aspecten van bouwplannen integraal beoordelen en ontdekt hoe handhaving en vergunningverlening met elkaar verweven zijn.
Je leert hoe participatie werkt en hoe je effectief communiceert met burgers, bedrijven en bestuurders. Door training in gespreksvaardigheden ontwikkel je bestuurlijke sensitiviteit, zodat je beter kunt omgaan met spanningen en belangen in je werkpraktijk.
Je laat zien dat je de kennis en vaardigheden beheerst om bouwplannen juridisch en technisch te beoordelen. Reflectie helpt je om te bepalen hoe je deze expertise structureel in je werk inzet.
Legenda
Planning
| Klassikale dagen | Datum | Tijd | Locatie | Docent |
|---|---|---|---|---|
| Dag 1 | 13 januari 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Jan Boer |
| Dag 2 | 3 februari 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Jan Boer |
| Dag 3 | 3 maart 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Albert Jan Meeuwissen |
| Dag 4 | 31 maart 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Henry de Roo |
| Dag 5 | 21 april 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Henry de Roo |
| Dag 6 | 28 mei 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Henry de Roo |
| Dag 7 | 2 juni 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Jan Boer en Hans Fischer |
| Examen | 16 juni 2026 | 09:30 – 12:45 | Utrecht | |
Docenten

Jan Boer
Trainer en adviseur bij Adviesbureau Verschoor
Jan is een gepassioneerd entert(r)ainer in het omgevingsrecht. Hij was 44 jaar actief binnen de overheid en heeft nog steeds zijn eigen trainingsbureau. Jan staat midden in het veld als het gaat om de veranderende wereld rond de Omgevingswet: de processen, de gedragsverandering, toezicht, handhaving en vergunningverlening. Steeds met de focus op de praktijk en de toepassing van de nieuwe regels in de bestaande “gevestigde orde”. Jan probeert deelnemers enthousiast te maken voor alle facetten van het omgevingsrecht en de saaie wetteksten te doorgronden en deze vooral toe te spitsen op praktijksituaties en op die manier al doende te leren. Trainingsdagen worden levendig en een uitdaging om bij te wonen. Jan heeft recent 150 studenten mogen begeleiden in de permanente her- en bijscholing Omgevingsrecht.

Henry de Roo
Adviseur en docent op het gebied van bouwregelgeving
Henry opereert op het snijvlak van de juridische en praktische toepassing van de bouwregelgeving en omgevingsrecht. Henry heeft als docent een brede en integrale blik op het gehele speelveld van de Omgevingswet. Van omgevingsvergunning naar omgevingsplan. Van vergunningvrij bouwen en de jurisprudentie tot de Wet kwaliteitsborging. Van technisch inhoudelijk toetsen aan het Besluit bouwwerken leefomgeving naar alles over de Bopa. Henry speelt met regels en maakt complexe regelgeving eenvoudig. Henry is bevlogen en enthousiast in het trainen of cursus geven. Hij neemt meer dan 20 jaar praktijk ervaring mee en deelt met een dosis humor graag zijn kennis en ervaring!

Hans Fischer
Communicatietrainer, Systemisch Teamcoach, coach en trainingsacteur
Hans is Communicatietrainer, Systemisch Teamcoach, coach en trainingsacteur. Daarnaast is hij auteur van het boek “Omgaan met trainingsacteurs” en opleider bij LIFO benelux. Hij verhoogt het werkplezier, de onderlinge waardering en autonomie binnen teams.

Albert Jan Meeuwissen
Jurist, BügelHajema Adviseurs
Albert Jan is als jurist en projectleider werkzaam voor overheden en particulieren en is betrokken bij diverse grote en lastige projecten en juridische vraagstukken op het terrein van de fysieke leefomgeving. Hij heeft een brede kennis van het omgevingsrecht en kijk op de instrumenten uit de nieuwe Omgevingswet.
Examinering
Na het goed afronden van het praktijkexamen ontvangt de deelnemer een diploma, getoetst door de examencommissie, waarmee je voldoet aan de kwaliteitscriteria 3.0. Met deze opleiding kun je als handhaver, vergunningverlener of beleidsmedewerker aan de slag bij Bouw- en Woningtoezicht bij gemeenten of omgevingsdiensten.
Beroepsperspectief
Deze leerlijn is primair bestemd voor mensen, die aan de slag willen in de vergunningverlening of handhaving bouwen bij gemeenten en omgevingsdiensten. Dit zijn starters en instromers die van de bouw, naar afdelingen bouwen van gemeenten willen en of willen starten bij bouw- en woningtoezicht.
Daarnaast kan de leerlijn ook zeer interessant zijn voor die medewerkers van architectenbureaus en woningcorporaties, die betrokken zijn bij de gemeentelijke vergunningverlening en handhaving, en hun kennis van bouw- en woningtoezicht in het nieuwe stelsel willen begrijpen en toepassen. Deelnemers hebben bij voorkeur een bouwtechnische vooropleiding.
Veelgestelde vragen
Een leerlijn is een logisch opgebouwd modulair programma waarmee je je kunt ontwikkelen binnen een bepaald thema. Een leerroute is een voor een specifieke functie samengesteld programma binnen een leerlijn waarmee je stap voor stap groeit in je vakgebied, van strategisch inzicht tot praktische uitvoering.
Elke leerlijn bestaat uit vier niveaus: strategie, wettelijk kader, beleid en praktijk. Zo bouw je systematisch kennis en vaardigheden op die passen bij jouw functie en verantwoordelijkheden.
Er zijn drie varianten:
- Kickstart – 100 uur, intensief programma met een vaste groep (6 maanden)
- Impact – 200 uur, modulair programma met specialisaties (18 maanden)
- Leiderschap – 400 uur, modulair programma met leiderschapsvaardigheden (36 maanden)
Voor professionals in het publieke en private domein, zoals beleidsmedewerkers, vergunningverleners, adviseurs of projectleiders die willen groeien in hun rol of zich willen specialiseren in een thema.
De leerlijnen zijn modulair opgebouwd. Je kunt onderdelen los volgen, vrijstellingen krijgen voor wat je al beheerst, en de leerroute kiezen die het beste bij jouw functie of ambitie past.
Een leerroute combineert verschillende vormen van leren: klassikale bijeenkomsten, online modules, reflectie, praktijkopdrachten en zelfstudie. Dit sluit aan bij het 70/20/10-model (leren in de praktijk, van en met anderen, en via formele scholing).
Ja. Na het succesvol afronden van een leerroute ontvang je een diploma als bewijs van je kennis en ontwikkeling.
Dat hangt af van de variant die je kiest: 100, 200 of 400 uur, verspreid over enkele maanden tot drie jaar.
Een leerroute helpt je om gericht te groeien naar de volgende stap in je loopbaan, met actuele kennis, toepasbare vaardigheden en een erkend diploma.
De klassikale bijeenkomsten starten van op vaste momenten, maar je kunt op ieder moment al beginnen met leren met behulp van de kennisbank.
Vragen over deze leerroute?
Heb je vragen over deze leerroute of wil je meer weten over andere leerlijnen? Stel je vraag via onderstaand formulier en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.

Chiara van Ommeren
Contact
"*" geeft vereiste velden aan
Dit formulier is beveiligd met reCAPTCHA. Het privacybeleid(opent in nieuw tabblad) en de servicevoorwaarden(opent in nieuw tabblad) van Google zijn van toepassing.
Andere leerroutes
Impact
Toezichthouder bouwen
Ben je ambtenaar bouw- en woningtoezicht bij een gemeente en wil je de juiste kennis om aan de slag te kunnen als toezichthouder bouwen?
Impact
Toezichthouder wonen
Ben je ambtenaar bouw- en woningtoezicht bij een gemeente en wil je de juiste kennis om aan de slag te kunnen als toezichthouder wonen?
Impact
Handhavingsjurist
Ben je ambtenaar bouw- en woningtoezicht bij een gemeente en wil je de juiste kennis om aan de slag te kunnen als handhavingsjurist?