Informatie
Professionals die toezicht houden en handhaven, hebben tegenwoordig brede en actuele kennis nodig, én praktische vaardigheden om deze kennis in de dagelijkse praktijk toe te passen. De leerroute Handhavingsjurist combineert juridische kennis van de Omgevingswet en relevante regelgeving, specifieke kennis over toezicht en handhaving, bouwtechnische expertise en praktische vaardigheden.
Inhoud
- Dag 1 t/m 3 – Algemene kennis toezicht en handhaving
- Dag 4 t/m 9 – Specialisatie handhavingsjurist
- Dag 10 – Communicatie en politiek-bestuurlijke sensitiviteit
- Dag 11 – Examen
Resultaat
Na het volgen van de leerroute ben je als handhavingsjurist voorzien van actuele juridische, technische en communicatieve kennis en vaardigheden, zodat je de Omgevingswet effectief en zorgvuldig kunt toepassen in je toezichtpraktijk.

Hybride opzet en vrijstelling
De leerroutes zijn hybride ingericht: een doordachte mix van klassikale bijeenkomsten, online modules en zelfstudie die aansluit bij onze visie op leren. Zo profiteer je van inspirerende ontmoetingen met experts en collega’s, verdiep je je kennis flexibel in je eigen tempo en breng je het geleerde direct in praktijk. Deze afwisseling zorgt voor maximale leeropbrengst én maakt het programma goed te combineren met een drukke werkagenda.
Algemene kennis over Omgevingswet, ruimtelijke ordening en bouwregels wordt bekend verondersteld, ofwel opgedaan via ABW1 ofwel via andere opleidingen en ervaring.
Programma
Professionals die toezicht houden en handhaven, hebben tegenwoordig brede en actuele kennis nodig, én praktische vaardigheden om deze kennis in de dagelijkse praktijk toe te passen. De Leerroute Handhavingsjurist combineert juridische kennis van de Omgevingswet en relevante regelgeving, specifieke kennis over toezicht en handhaving, bouwtechnische expertise en praktische vaardigheden.
- Dag 1 t/m 3 – Algemene kennis toezicht en handhaving
- Dag 4 t/m 9 – Specialisatie handhavingsjurist
- Dag 10 – Communicatie en politiek-bestuurlijke sensitiviteit
- Dag 11 – Examen
Je maakt de stap van theorie naar praktijk in toezicht en handhaving. Je leert de basisbegrippen, het handhavingsproces en de rol van VTH-beleid kennen. Daarmee ontwikkel je een kader om jouw eigen toezichtrol beter te positioneren.
Je verdiept je in de Awb en de verschillende handhavingsinstrumenten zoals dwangsom en bestuursdwang. Door casussen en juridische procedures leer je hoe je handhaving zorgvuldig en effectief uitvoert.
Je leert hoe je toezicht houdt op bouw- en sloopveiligheid en hoe je rekening houdt met erfgoed en monumenten. Dit vraagt om kennis van regelgeving én oog voor maatschappelijke waarde.
Je leert hoe je bewijslast zorgvuldig opbouwt en overtrederschap vaststelt. In de praktijkdag oefen je met concrete dossiers en ontwikkel je scherpte in juridische redenering en bewijsvoering.
Je verdiept je in actualiteiten rondom vergunningvrij bouwen en leert de omgevingsvergunning en bouwregels in de volle diepte toepassen. Reflectie helpt je de vertaalslag te maken naar complexe dossiers.
Je verdiept je in actuele jurisprudentie en leert de toepassing van de dwangsom als handhavingsinstrument.
Je leert bestuursdwang juridisch en praktisch toepassen en afwegen.
Je verdiept je in zorgplichten en beoordeelt juridische handhavingscasussen. Door elkaars werk te bespreken ontwikkel je kritisch inzicht en verbeter je je juridische redenering.
Je leert hoe participatie werkt en hoe je effectief communiceert met burgers, bedrijven en bestuurders. Door training in gespreksvaardigheden ontwikkel je bestuurlijke sensitiviteit, zodat je beter kunt omgaan met spanningen en belangen in je werkpraktijk.
Je toont aan dat je de kennis en competenties van een handhavingsjurist beheerst en reflecteert op hoe je deze verder inzet in je werk.
Legenda
Planning
| Klassikale dagen | Datum | Tijd | Locatie | Docent |
|---|---|---|---|---|
| Dag 1 | 14 mei 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Rob Adams |
| Dag 2 en 3 | 20 mei 2026 21 mei 2026 | 09:30 – 16:45 09:30 – 16:45 | Utrecht Utrecht | Michael Graafhuis Michael Graafhuis |
| Dag 4 | 18 juni 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Arjen van Rijn |
| Dag 5 | 2 juli 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Rob Adams |
| Dag 6 | 8 september 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Peter de Haan |
| Dag 7 | 15 september 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | |
| Dag 8 | 22 september 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | |
| Dag 9 | 29 september 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Werner Altenaar |
| Dag 10 | 1 oktober 2026 | 09:30 – 16:45 | Utrecht | Jan Boer en Hans Fischer |
| Examen | 29 oktober 2026 | 09:30 – 12:45 | Utrecht | |
Docenten

Mr. Dr. Ing. P.M.J. de Haan
Advocaat en eigenaar van PDH Advocatuur
Peter is advocaat-partner bij PDH Advocatuur. Peter is zowel gepromoveerd op bouwen onder de Omgevingswet als op de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Daarnaast heeft hij jarenlang gewerkt als jurist bij de bouwunit van de Raad van State. Ook werkte hij bij het Informatiepunt Omgevingswet. Peter is redacteur van Tekst & Commentaar Ruimtelijk bestuursrecht en schrijft het commentaar bij de bouwregelgeving voor Tekst & Commentaar Omgevingswet.

Jan Boer
Trainer en adviseur bij Adviesbureau Verschoor
Jan is een gepassioneerd entert(r)ainer in het omgevingsrecht. Hij was 44 jaar actief binnen de overheid en heeft nog steeds zijn eigen trainingsbureau. Jan staat midden in het veld als het gaat om de veranderende wereld rond de Omgevingswet: de processen, de gedragsverandering, toezicht, handhaving en vergunningverlening. Steeds met de focus op de praktijk en de toepassing van de nieuwe regels in de bestaande “gevestigde orde”. Jan probeert deelnemers enthousiast te maken voor alle facetten van het omgevingsrecht en de saaie wetteksten te doorgronden en deze vooral toe te spitsen op praktijksituaties en op die manier al doende te leren. Trainingsdagen worden levendig en een uitdaging om bij te wonen. Jan heeft recent 150 studenten mogen begeleiden in de permanente her- en bijscholing Omgevingsrecht.

Hans Fischer
Communicatietrainer, Systemisch Teamcoach, coach en trainingsacteur
Hans is Communicatietrainer, Systemisch Teamcoach, coach en trainingsacteur. Daarnaast is hij auteur van het boek “Omgaan met trainingsacteurs” en opleider bij LIFO benelux. Hij verhoogt het werkplezier, de onderlinge waardering en autonomie binnen teams.
Examinering
Na het volgen van de leerroute ben je als handhavingsjurist voorzien van actuele juridische, technische en communicatieve kennis en vaardigheden, zodat je de Omgevingswet effectief en zorgvuldig kunt toepassen in je toezichtpraktijk.
En na het succesvol afronden van het praktijkexamen, getoetst door de examencommissie, ontvang je een diploma, dat aantoont dat je bekwaam bent als handhavingsjurist bouwen onder de Omgevingswet.
Beroepsperspectief
Deze leerroute is bestemd voor mensen, die zich willen bekwamen als handhavingsjurist binnen bouwen bij gemeenten of omgevingsdiensten. Zij werken al bij BWT of gaan dat doen. Deelnemers hebben bij voorkeur een afgeronde AWB1 opleiding.
Na het volgen van de leerroute ben je als handhavingsjurist bouwen voorzien van actuele juridische, technische en communicatieve kennis en vaardigheden, zodat je de Omgevingswet effectief en zorgvuldig kunt toepassen in je toezichtpraktijk.
Veelgestelde vragen
Een leerlijn is een logisch opgebouwd modulair programma waarmee je je kunt ontwikkelen binnen een bepaald thema. Een leerroute is een voor een specifieke functie samengesteld programma binnen een leerlijn waarmee je stap voor stap groeit in je vakgebied, van strategisch inzicht tot praktische uitvoering.
Elke leerlijn bestaat uit vier niveaus: strategie, wettelijk kader, beleid en praktijk. Zo bouw je systematisch kennis en vaardigheden op die passen bij jouw functie en verantwoordelijkheden.
Er zijn drie varianten:
- Kickstart – 100 uur, intensief programma met een vaste groep (6 maanden)
- Impact – 200 uur, modulair programma met specialisaties (18 maanden)
- Leiderschap – 400 uur, modulair programma met leiderschapsvaardigheden (36 maanden)
Voor professionals in het publieke en private domein, zoals beleidsmedewerkers, vergunningverleners, adviseurs of projectleiders die willen groeien in hun rol of zich willen specialiseren in een thema.
De leerlijnen zijn modulair opgebouwd. Je kunt onderdelen los volgen, vrijstellingen krijgen voor wat je al beheerst, en de leerroute kiezen die het beste bij jouw functie of ambitie past.
Een leerroute combineert verschillende vormen van leren: klassikale bijeenkomsten, online modules, reflectie, praktijkopdrachten en zelfstudie. Dit sluit aan bij het 70/20/10-model (leren in de praktijk, van en met anderen, en via formele scholing).
Ja. Na het succesvol afronden van een leerroute ontvang je een diploma als bewijs van je kennis en ontwikkeling.
Dat hangt af van de variant die je kiest: 100, 200 of 400 uur, verspreid over enkele maanden tot drie jaar.
Een leerroute helpt je om gericht te groeien naar de volgende stap in je loopbaan, met actuele kennis, toepasbare vaardigheden en een erkend diploma.
De klassikale bijeenkomsten starten van op vaste momenten, maar je kunt op ieder moment al beginnen met leren met behulp van de kennisbank.
Vragen over deze leerroute?
Heb je vragen over deze leerroute of wil je meer weten over andere leerlijnen? Stel je vraag via onderstaand formulier en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.

Chiara van Ommeren
Contact
"*" geeft vereiste velden aan
Dit formulier is beveiligd met reCAPTCHA. Het privacybeleid(opent in nieuw tabblad) en de servicevoorwaarden(opent in nieuw tabblad) van Google zijn van toepassing.
Andere leerroutes
Impact
Toezichthouder bouwen
Ben je ambtenaar bouw- en woningtoezicht bij een gemeente en wil je de juiste kennis om aan de slag te kunnen als toezichthouder bouwen?
Impact
Toezichthouder wonen
Ben je ambtenaar bouw- en woningtoezicht bij een gemeente en wil je de juiste kennis om aan de slag te kunnen als toezichthouder wonen?
Kickstart
Ambtenaar bouw- en woningtoezicht (ABW1 basis)
Ben je een startende ambtenaar bouw- en woningtoezicht bij een gemeente en wil je de juiste kennis om aan de slag te kunnen?