Wel is het hoopgevend dat de onderkant van de bandbreedte van de CO2-reductie voor 2030 nauwelijks veranderd is. “Er is dus een stevige bodem. Het is zaak die op te hogen”, zegt Van der Gaag. Gelukkig gaat het meeste beleid wel door. Mede daardoor breken we dagelijks positieve records. Zo wordt een zesde van de elektriciteit opgewekt met zon, ruim de helft met hernieuwbare bronnen en is al veertig procent van de nieuw verkochte auto’s volledig elektrisch.

Mensen ervaren een zigzagkoers van de overheid rond zonnepanelen, warmtepompen, elektrisch rijden en milieuzones. Dat leidt ertoe dat ze afwachten en dat markten afkalven. Bedrijven die in schone energieprojecten willen investeren, zien zich geconfronteerd met enorme doorlooptijden. We verwachten een stimulerende overheid, in plaats van een remmende. Burgers en bedrijven moeten worden aangemoedigd en geholpen om stappen te zetten bij verduurzaming. Er zijn genoeg mensen en bedrijven die zien dat duurzaam de toekomst is en die daaraan willen bijdragen.

Industrie

De industrie is zich er terdege van bewust dat zij binnen het ETS in 2040 geen emissieruimte meer heeft. Vooral door het ETS zijn de prognoses voor CO2 -reductie in 2040 goed. In lijn met de bevindingen van Draghi, is vergroenen hun beste strategie. Dat lukt als de randvoorwaarden excellent zijn: stikstofruimte voor duurzame energieprojecten, snellere vergunningverlening (bijvoorbeeld van projecten als de Delta Rijn Corridor), een impuls voor elektrificatie en groene waterstof en een CO2-normering van de vraag naar industriële producten.

Gebouwde omgeving

In de gebouwde omgeving kan schaal gemaakt worden met woningverbetering, als er meer wijk voor wijk gewerkt gaat worden, om te beginnen waar veel energiearmoede is. Erken snel de innovatieve opsporingsmethodes voor vleermuizen, zodat de isolatiesector weer aan de slag kan. En trek geld uit voor de investeerbaarheid en betaalbaarheid van warmtenetten, zodat die uitrol wordt versneld. Zorg daarnaast voor een snellere opschaling van duurzame warmtebronnen.

Mobiliteit

Schrijf zo snel mogelijk voor dat de auto van de zaak emissievrij moet zijn. Een elektrische auto van de zaak is vrijwel altijd goedkoper voor de werkgever en zorgt op termijn voor een grote instroom van emissievrije auto’s op de tweedehands markt. En maak in het openbaar vervoer gedifferentieerde tarieven mogelijk.

Opwek

Er is meer duurzaam elektriciteitsaanbod nodig, terwijl de groei van windenergie op zee, op land en zonne-energie vertraagt. Ten opzichte van eerdere Klimaat- en Energieverkenningen verslechtert het aandeel hernieuwbare elektriciteit (van 85 procent naar zeventig procent in 2030). Ook zal de elektriciteitssector een hogere uitstoot veroorzaken dan in 2022 verwacht. Het is dus nodig om geen nieuwe belemmeringen op te werpen voor de opwek van zon- en windenergie. Maak afspraken met de decentrale overheden over doelen na 2030. En blaas het vertraagde traject richting CO2-vrije flexibiliteit nieuw leven in.

Binnenkort presenteert de NVDE een serie voorstellen om de gaten richting 2030 dicht te lopen.

Gerelateerd nieuws

Wagenings onderzoekscollectief werkt doelsturing voor milieuemissies verder uit

Het nieuwe kabinet wil het vakmanschap van boeren weer centraal stellen bij het halen de wettelijke doelen voor stikstof, broeikasgassen en grondwaterkwaliteit. De boeren mogen zelf bedenken hoe ze deze doelen halen, de overheid beperkt zich tot ‘doelsturing’. De Wageningse onderzoekers Wim de Vries, Gerard Ros, Roel Jongeneel en Martin van Ittersum hebben deze doelsturing verder uitgewerkt in een boekje.

Klimaat

Staat moet wettelijk stikstofdoel 2030 halen en voorrang verlenen aan gebieden met grootste stikstofoverbelasting

De Nederlandse Staat handelt onrechtmatig door de verslechtering van de stikstofgevoelige natuur in Natura 2000-gebieden niet tijdig te stoppen en de wettelijke stikstofdoelen voor 2025 niet en voor 2030 zeer waarschijnlijk niet te halen. Dat volgt uit een uitspraak in een bodemprocedure bij de rechtbank Den Haag tussen Greenpeace en de Staat. De rechtbank beveelt de Staat zich aan zijn stikstofdoel voor 2030 te houden, wat betekent dat de Staat 50 procent van de oppervlakte van de stikstofgevoelige natuur uiterlijk op 31 december 2030 onder de grenswaarde moet brengen. Daarbij moet de Staat, anders dan de Staat tot nu gedaan heeft, voorrang geven aan de meest kwetsbare natuur. Haalt de Staat dit doel niet, dan moet de Staat een dwangsom van 10 miljoen euro betalen. De rechtbank oordeelt dat de Staat dit vonnis direct moet uitvoeren, ook in aanloop naar de beslissing in een eventueel hoger beroep.

Innovatie biedt kansen voor minder stikstof en broeikasgassen uit de landbouw, maar extensivering blijft nodig

Een groot deel van de milieuproblemen in de veehouderij kan met technische innovaties worden opgelost, maar veehouders moeten ook extensiveren om de doelen te halen. Dat blijkt uit de ‘Verkenning effecten landbouwinnovaties’ van WUR-onderzoekers Gerard Ros en Wim de Vries die op 20 januari uitkwam. Onderzoeker Gerard Ros licht het onderzoek toe.

Klimaat

De energietransitie: hoe moeten we batterijen gebruiken?

Om klimaatverandering tegen te gaan, vervangen steeds meer hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windmolenparken fossiel gestookte energiecentrales. Deze technologische verandering is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Hernieuwbare energiebronnen produceren geen stroom wanneer mensen die nodig hebben; het aanbod is afhankelijk van het weer. Om de energietransitie te versnellen, hebben we vraagrespons en energieopslagcapaciteit nodig. Mijn onderzoek richt zich op het begrijpen van de dynamiek van energieprijzen, zodat we batterijen efficiënt kunnen opladen en mensen kunnen instrueren wanneer ze stroom moeten verbruiken en wanneer niet.

Klimaat