9 februari 2024

Digitale strategie

Digitalisering

Het sloeg bij verschillende experts in als een bom: het nieuws dat Stichting Internet Domeinregistratie (SIDN) een groot gedeelte van de ICT-omgeving gaat verplaatsen naar Amazon. Het gaat om het domeinregistratiesysteem van SIDN: de stichting registreert en beheert sinds 1996 alle domeinnamen die eindigen op .nl. Best een big deal dus.

Het kostenplaatje

Volgens Loek Bakker, CTO van SIDN, heeft deze stap te maken met onder meer beschikbare kennis, het ontbreken van het juiste personeel en bovenal het kostenplaatje: “Niet alleen stijgen de hardware- en energiekosten, ook is het steeds moeilijker de juiste mensen te vinden voor het beheren van die infrastructuur. Je maakt je als organisatie bovendien onnodig kwetsbaar, wanneer slechts een handjevol medewerkers diepgaande kennis heeft over een technologie die wel essentieel is voor de continuïteit van jouw bedrijfsvoering”, aldus Bakker in een blog (1). Daar komt volgens hem bij dat wereldwijd de groei van internetdomeinen afvlakt. “Tegelijkertijd stijgen de kosten wel, onder meer doordat meer inspanningen nodig zijn om de cybersecurity op peil te houden.”

Diverse techexperts spreken er schande van. Zo zei techondernemer en ex-toezichthouder Bert Hubert tegenover BNR met zoveel woorden dat hij vreest voor digitale afhankelijkheid: “De hele IT-industrie is heel snel bezig al zijn servers te verhuizen naar cloud-operators. Dat is best wel te begrijpen, maar in Europa houden we bijna niks meer over.” (1). Het is volgens Hubert verstandig om ervoor te zorgen dat Europa “de eigen broek kan ophouden”, met onze eigen Europese servers. Los van Amerika, want mochten we ooit ruzie krijgen over chips of te maken krijgen met een handelsboycot, hebben we een probleem.

Verwarrend beleid

Niet voor niets is er steeds meer aandacht voor digitale soevereiniteit: zoveel mogelijk zelf het digitale domein in al zijn facetten controleren. Daarmee sta je geopolitiek ook stuk sterker en maak je jezelf minder afhankelijk van kibbelende grootmachten als Amerika en China. Het kabinetsbeleid op dit gebied is verwarrend.

Enerzijds zet het inmiddels demissionaire kabinet in op meer zeggenschap over de data in de cloud. Anderzijds meldde Van Huffelen in een brief dat de overheid best in zee mag gaan met commerciële cloudaanbieders. Want, zo schreef ze in augustus 2022: “Commerciële clouddiensten hebben zich de afgelopen jaren, mede onder invloed van de coronapandemie, razendsnel ontwikkeld. De kosten zijn relatief laag en risico’s zijn vaak beter te beheersen dan voorheen. (…) De cloud biedt daarmee een aantrekkelijk perspectief voor de ontwikkeling naar een meer innovatieve, transparante, flexibele en efficiënte digitale Rijksoverheid.”

Daar zijn wel een aantal voorwaarden aan verbonden, zoals een risicoanalyse en betrokkenheid van onder meer de Chief Information Officer. Staatsgeheime informatie op de cloud zetten mag onder geen beding.

Maar al met al geeft de overheid niet het goede voorbeeld, en belangrijke organisaties als SIDN voelen zich dan ook niet genoodzaakt de ICT-omgeving in Nederlandse handen te houden. Het wil nog niet zo vlotten met die digitale soevereiniteit.

  1. https://www.sidn.nl/nieuws-en-blogs/we-blijven-pionieren-door-de-inzet-van-de-beste-en-modernste-standaardtechnieken

Over de auteurs

  • Tom Reijner

    Tom Reijner is Freelance journalist, onderzoeker en podcastmaker.

Gerelateerd nieuws

Europese waakhond: ‘AI‑systemen bedreigen grondrechten, menselijk toezicht onvoldoende’

De Europese grondrechtenwaakhond FRA (European Union Agency for Fundamental Rights) waarschuwt in een vorige week verschenen rapport dat organisaties slecht zijn voorbereid op het beoordelen en beperken van grondrechtenrisico’s bij het gebruik van hoog‑risico‑AI. Volgens de FRA dreigt daardoor een kloof tussen de ambities van de AI Act en de dagelijkse praktijk bij ontwikkelaars en gebruikers van AI‑systemen in onder meer asiel, onderwijs, werk, politie en sociale zekerheid. Die kloof raakt direct aan de manier waarop mensen en AI in de samenleving samen optrekken: als de menselijke kant van die samenwerking – kennis, reflectie en kritisch vermogen – tekortschiet, verliest AI haar grond voor vertrouwen.

De cruciale rol van een veilige meldcultuur bij cybersecurity

Onlangs publiceerde de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) het Cybersecuritybeeld Nederland (CSBN) 2025. Het rapport schetst een digitale dreigingsomgeving die steeds complexer, diverser en onvoorspelbaarder wordt. Terwijl de dreiging groeit, ligt de verdediging in het versterken van de digitale basishygiëne. Organisatiecultuur speelt hierbij een belangrijke rol in hoe incidenten worden herkend en gemeld. Het CSBN 2025 maakt duidelijk dat digitale veiligheid geen puur technologisch vraagstuk is, maar afhankelijk is van hoe mensen binnen organisaties handelen. Transparency International Nederland (TI-NL) benadrukt daarom de cruciale rol van menselijk gedrag en een veilige meldcultuur bij effectieve cybersecurity.

AI en Auteursrecht: waarom een uitspraak uit München alles verandert

Op 11 november 2025 deed het Landesgericht München uitspraak in een zaak die de juridische wereld én de techsector op scherp zet: GEMA tegen OpenAI (zaaknummer 42 O 14139/24). Het ging om de vraag of het gebruik van auteursrechtelijk beschermde songteksten door generatieve AI-modellen zoals ChatGPT in strijd is met het auteursrecht. Het antwoord van de rechtbank? Ja. En dat is best baanbrekend.

Topbestuurders zien AI als oplossing voor klimaatambities, niet als bedreiging

Topbestuurders zien Kunstmatige Intelligentie (AI) als belangrijk hulpmiddel voor het behalen van klimaatdoelen. Dat blijkt uit een wereldwijd onderzoek van KPMG onder ruim 1.200 CEO’s en bestuursvoorzitters in twintig landen. De meeste ondervraagde topbestuurders (87 procent) geven aan dat AI-toepassingen bijdragen aan het realiseren van net-zero-doelen. Hoewel slechts 30 procent van de organisaties op korte termijn prioriteit geeft aan het verbeteren van het energieverbruik door AI, is 96 procent ervan overtuigd dat er in de toekomst voldoende duurzame energie beschikbaar zal zijn om aan de energievraag van AI te voldoen.
Meer nieuws