25 september 2025

Circulair bouwen

Broeikasemissie

Emissievrije gebouwen in 2050

Het doel van de Europese Unie is dat alle gebouwen uiterlijk in 2050 emissievrij worden. De Europese lidstaten zijn verplicht om in overeenstemming met de Europese regels plannen op te stellen, uit te voeren en om regels vast te stellen. Om dat te kunnen bereiken worden de Europese eisen stapsgewijs steeds verder opgeschroefd. Dat stappenplan staat vrij gedetailleerd in de EPBD inclusief de termijnen waarbinnen de stappen moeten zijn gerealiseerd.

Reeds vanaf 1 januari 2028 moeten alle nieuwe gebouwen van de overheid emissievrij zijn en in overeenstemming met artikel 11 van de EPBD IV. Vanaf 1 januari 2030 moeten alle nieuwe gebouwen emissievrij zijn. De gehele gebouwenvoorraad – uitzonderingen daargelaten – moet uiterlijk in 2050 geheel emissievrij zijn.

Twee energieprestatieniveaus voor niet voor bewoning bestemde gebouwen

De EPBD voert 2 energieprestatieniveaus voor alle niet voor bewoning bestemde gebouwen in waaraan minimaal moet worden voldaan, te weten:

  • vanaf 2030 moet het energieprestatieniveau van alle niet voor bewoning bestemde gebouwen beter zijn dan van de slechtst presterende 16% uit 2020;

  • vanaf 2033 moet het energieprestatieniveau van alle niet voor bewoning bestemde gebouwen beter zijn dan van de slechtst presterende 26% uit 2020.

Minimumeisen in zake energieprestaties

Ook andere gebouwen moeten gaan voldoen aan minimumeisen voor de energieprestaties. Nieuwe gebouwen van overheidsinstanties moeten al vanaf 1 januari 2028 emissievrij zijn. Voor andere nieuwe gebouwen geldt die eis vanaf 1 januari 2030.

Voor bestaande gebouwen moeten die minimumeisen worden gesteld in geval van een ingrijpende renovatie (artikel 8 EPBD IV).

Renovatie woningbestand

Uiterlijk op 29 mei 2026 moet iedere lidstaat een nationaal traject hebben vastgesteld voor de geleidelijke renovatie van het woningbestand met als doel – naast de te behalen tussentijdse doelen – een emissievrij gebouwenbestand tegen 2050 (artikel 9 lid 2 EPBD IV).

Verplicht zonne-energie opwekken

Artikel 10 lid 1 van de EPBD verplicht lidstaten er voor te zorgen dat alle nieuwe gebouwen zodanig worden ontworpen dat hun potentieel voor opwekking van zonne-energie wordt geoptimaliseerd.

In lid 3 staan concrete deadlines voor de nationale overheden voor de uitrol van geschikte zonne-energie-installaties, voor zover dit technisch geschikt en economisch en functioneel haalbaar is. De eerste deadline loopt reeds af op 31 december 2026 voor alle nieuwe openbare en niet voor bewoning bestemde gebouwen met een bruikbaar vloeroppervlakte van meer dan 250 vierkante meter. Voor bestaande openbare gebouwen met een vloeroppervlakte van meer dan 2000 vierkante meter loopt die deadline af op 31 december 2027. Voor nieuwe woongebouwen en nieuwe overdekte aanpalende parkeergelenheden moet dat uiterlijk op 31 december 2029. Dat is dus al snel.  

Whole Life Carbon- berekening

Voor nieuw gebouwen met een vloeroppervlakte van meer dan 1000 vierkante meter moet er vanaf 1 januari 2028 een “whole life carbon”- berekening over de hele levenscyclus van het gebouw worden gemaakt. De meting moet worden vermeld op het energieprestatiecertificaat van het gebouw. Vanaf 1 januari 2030 geldt die eis voor alle nieuwe gebouwen.

Conclusie

De Europese Unie stelt steeds meer regels en termijnen om het gebouwenbestand in 2050 geheel emissievrij te krijgen. Het is dan ook verstandig om goed te letten op de meest recente aanpassingen in de nationale wetgeving en eventueel daarop al te anticiperen. Gelet op de klimaatdoelen ligt het voor de hand dat we op nog meer regels moeten rekenen.

Over de auteurs

Gerelateerd nieuws

PBL: urgente opgaven rond wonen, landbouw en klimaatverandering vragen om keuzes van de politiek

Het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving op het vlak van wonen, klimaat, energie, natuur en landbouw stagneert. Dit zijn urgente leefomgevingsopgaven voor het nieuwe kabinet. In twee gelijktijdig uitgebrachte publicaties, de ‘Balans van de Leefomgeving’ en ‘Keuzes voor de Leefomgeving’, schetst het PBL de grote leefomgevingsdossiers én geeft het verschillende keuzes voor beleid.

Omgeving

Waterschappen steeds duurzamer, maar energieneutraliteit in 2025 onder druk

De waterschappen hebben in 2024 opnieuw belangrijke stappen gezet richting een duurzamere en klimaatneutrale sector. Dat blijkt uit de nieuwste editie van de rapportage Klimaatmonitor Waterschappen. Die monitort de voortgang op het gebied van energie, broeikasgasemissies, mobiliteit en circulariteit. De opwek van duurzame energie steeg in 2024 naar 66,4% van het totale energieverbruik.

Omgeving

Volgend kabinet moet fundament leggen voor bouw en infra

De bouw- en infrasector maakt de balans op na het bekend worden van de plannen van het demissionaire kabinet op Prinsjesdag. De conclusie luidt dat deze begrotingen niet los te zien zijn van de campagne en naderende verkiezingen. Voorzitter Arno Visser: "Er komen nieuwe verkiezingen aan en dus zijn de begrotingen beleidsarm. Dat was voorspelbaar. Het is aan een volgend kabinet om de financiële en organisatorische randvoorwaarden te scheppen waarop zowel ondernemers als bewoners en reizigers kunnen bouwen."

Omgeving

Pak jouw rol bij de realisatie van mobiliteitshubs!

Hoe pak je de realisatie van mobiliteitshubs aan? En wat is jouw rol daarin? Dit zijn vragen die veel gemeenten bezighouden. In deze vijfde blog van de reeks De ruimte ligt op straat kijken we naar de verschillende rollen die jij als gemeente kunt vervullen bij het opzetten van mobiliteitshubs. Je rol hangt af van verschillende factoren, zoals hoe jouw organisatie is ingericht en welke rol marktpartijen spelen. Om het gesprek hierover makkelijker te maken, hebben we een kaartspel ontwikkeld waarmee je eenvoudig de juiste rol kunt ontdekken. Het spel heeft drie duidelijke rollen: de realisator, de facilitator en de regulator. Klaar om te spelen?

Omgeving

Meer nieuws