Op papier ziet het er mooi uit, de afspraken die zijn gemaakt tussen ruim zeventig partijen over het bereiken van een gezondere levensstijl in 2040. Ruim vijf jaar geleden kwam het Nationale Preventieakkoord tot stand waarin tot doel werd gesteld om het alcoholverbruik, het roken en te weinig bewegen grondig aan te pakken.

Onvoldoende impact

Het RIVM deed, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, onderzoek naar de effecten van het Preventieakkoord (1). En wat blijkt: de afspraken hebben naar verwachting onvoldoende impact, laten de modellen zien die voor de drie afzonderlijke gebieden – problematische drinkers, mensen met overgewicht en rokers – zijn opgetuigd.

De ambities voor 2040 worden bij alle drie de thema’s niet gehaald. Het RIVM berekende hoe de situatie in 2040 zal zijn met én zonder de afspraken. Het is voor de onderzoekers zonneklaar dat er extra en stevigere maatregelen nodig zijn om de ambities te halen. Ook “het intensiveren van de huidige maatregelen” kan bijdragen.

Alleen verbetering onder de rokers

Eigenlijk is alleen onder de rokers een positief signaal te zien. In 2040 zal een kleiner aantal mensen een sigaret opsteken. Het is slechts een geringe verbetering. Want ga maar na: de ambitie is dat 5 procent van de volwassen Nederland in 2040 nog rookt, terwijl dat volgens de berekeningen van het RIVM 10 procent zal zijn. Zonder de afspraken is dat 13 procent, dus in die zin een verbetering van 3 procent.

Preventie is hard nodig om de stijgende zorgkosten enigszins in toom te houden. Immers zetten die oplopende kosten ook de solidariteit in het zorgstelsel onder druk. Willen straks gezonde mensen nog wel hoge premies betalen als anderen in de samenleving – ondanks alle aansporingen – ongezond blijven leven?

  1. https://www.rivm.nl/nieuws/impact-nationaal-preventieakkoord-op-roken-overgewicht-en-problematisch-alcoholgebruik-nog

Over de auteurs

  • Tom Reijner

    Tom Reijner is Freelance journalist, onderzoeker en podcastmaker.

Gerelateerd nieuws

Asiel is weer een hot verkiezingsitem, hoe realistisch zijn de plannen?

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen staan asiel en migratie opnieuw hoog op de agenda. De voorgestelde oplossingen lopen echter sterk uiteen en veel plannen zijn juridisch of praktisch moeilijk uitvoerbaar. In dit artikel onderzoeken we wat partijen concreet voorstellen, welk draagvlak die ideeën hebben, en wat realistisch is.

Zorg & Sociaal

Huisartsenspoedzorg moet zo snel mogelijk voldoen aan de norm voor informatiebeveiliging

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) deed in 2024 en 2025 onderzoek naar informatiebeveiliging bij alle organisaties die huisartsenspoedzorg leveren. Van de 49 organisaties bleken er 43 nog niet -volledig- te voldoen aan de wettelijke norm voor informatiebeveiliging (de NEN 7510).

Zorg & Sociaal

Caribisch Nederland gelijk beschermd tegen discriminatie

Een historisch moment voor Nederland: De gelijkebehandelingswetgeving die al lange tijd van kracht is in Europees Nederland, zal vanaf 1 januari 2026 ook op Bonaire, Sint Eustatius en Saba in werking treden. Dit besluit, dat dinsdag 7 oktober door de Eerste Kamer is genomen, zorgt ervoor dat het juridisch kader rondom discriminatie en ongelijke behandeling volledig gelijkgetrokken wordt Europees Nederland. De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme (NCDR) pleit hier al jaren voor. Rabin Baldewsingh: “Ik vind dit echt fantastisch nieuws voor de mensenrechtenbescherming in héél Nederland.”

Zorg & Sociaal

De huisarts als spil om tot waardegedreven zorg te komen

Met het gedachtegoed van PlusPraktijken hebben de huisartsen in Oostelijk Zuid-Limburg een doorbraak bereikt om te komen tot waardeggedreven zorg voor hun patiënten. Gerichte ondersteuning door hun huisartsorganisatie en meerjarenfinanciering van zorgverzekeraar CZ spelen hierin een cruciale rol.

Zorg & Sociaal