Planten en bomen nemen tijdens hun groei CO2 op uit de atmosfeer. Die C, van koolstof, blijft opgeslagen totdat het materiaal weer wordt afgebroken tot CO2. Dus ook wanneer de plant of boom gebruikt wordt als bijvoorbeeld een balk of een isolatieplaat in een huis. Dat kan vele decennia duren en in die tijd kunnen we oplossingen ontwikkelen voor CO2-uitstoot. “Dus niet om het uitstootprobleem af te wentelen op de toekomstige generaties”, benadrukt Van den Oever. “Het geeft alleen meer tijd om ondertussen oplossingen te ontwikkelen om de uitstoot terug te dringen of methodes om CO2 uit de lucht te halen. En die tijd kunnen we goed gebruiken, want we zijn nog ver verwijderd van netto nul CO2-uitstoot.”

Waarderingsformule voor langdurige opslag van biogene koolstof

Er zit dus waarde in die langdurige opslag. Echter, die wordt momenteel niet meegenomen in de Bepalingsmethode van de milieu-impact van gebouwen. Daarom heeft Stichting NMD (Stichting Nederlandse Milieudatabase) de WUR gevraagd om een voorstel voor een waarderingsformule, passend binnen de huidige kaders van die bepalingsmethode. Geen gemakkelijke klus, want er zijn talloze, soms zeer ingewikkelde formules, in omloop.

Van den Oever: “Er is al veel erg goed wetenschappelijk werk gedaan. Daar zijn solide formules uit voortgekomen. Deze zijn echter soms erg moeilijk te begrijpen en daardoor lastig in te passen in huidig beleid. Daarom hebben wij deze omgeschreven tot een eenvoudige formule die beter inpasbaar is.” Hiermee wordt het waarderen van biogene koolstofopslag van verschillende (bouw)materialen voor alle partijen in de keten vereenvoudigd. “En het mooie is, deze formule werkt op alle materialen, ook fossiel. Alleen gebiedt de eerlijkheid te zeggen, dat fossiele materialen vooral CO2 uitstoten, en niet recentelijk uit de atmosfeer hebben opgenomen.”

Een tijdshorizon van 100 jaar

De eenvoudige formule bevat een zogenaamde tijdshorizon, de periode waarover klimaatverandering bekeken wordt; deze dient door beleid bepaald te worden. De wetenschappers hebben gekozen voor een tijdshorizon van 100 jaar. Van den Oever legt uit waarom: “Deze periode sluit aan bij de periode die gebruikelijk is voor het bepalen van de global warming potential in LCA-analyses. Daarnaast wil je een periode die lang genoeg is om geen problemen door te schuiven naar volgende generaties en kort genoeg om tot actie aan te zetten.”

Minder CO2-uitstoot en minder milieu-impact

De voordelen van langdurige biogene koolstofopslag in bouwmaterialen gemaakt van biomassa, komen bovenop andere voordelen. Eerste resultaten uit onderzoek suggereren dat woningen gebouwd met biobased bouwmaterialen ook minder CO2-uitstoot en minder milieu-impact hebben dan een traditioneel betonnen of kalkzandsteenhuis.

Gerelateerd nieuws

Klimaatdoel 2030 raakt uit zicht; extra beleid met snel effect nodig

Het is heel erg onwaarschijnlijk dat Nederland het wettelijke klimaatdoel van 55 procent emissiereductie in 2030 haalt. Met het huidige uitgewerkte beleid (‘vastgesteld en voorgenomen’) liggen we op koers voor een broeikasgasemissiereductie van 44 tot 52 procent in 2030 ten opzichte van 1990. Doorrekenbare plannen (‘geagendeerd beleid’) voegen daar netto weinig aan toe: 45 tot 52 procent reductie. Daarmee is de geraamde maximale emissiereductie 5 procentpunt lager dan vorig jaar. Alleen extra beleid dat snel reducties oplevert, kan het doel voor 2030 dichterbij brengen. Dit blijkt uit de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) 2024.

Klimaat

NVDE: “Beeld KEV is wel even slikken”

De Klimaat en Energieverkenning laat teleurstellende cijfers zien. De kans dat de klimaatdoelen voor 2030 gehaald worden, is kleiner dan vijf procent. Daarmee laat Nederland kansen liggen om snel onafhankelijker te worden van de import van fossiele energie. NVDE-voorzitter Olof van der Gaag: “Dit is wel even slikken. We komen dichter bij de deadline van 2030 en verder van het doel. De politiek heeft nodeloos tijd verloren en er zijn noodzakelijke maatregelen van de plank gevallen. Dat kunnen we ons niet permitteren en het is ook zonde, want de duurzame energiesector kan méér dan nu van ons gevraagd wordt.”

Klimaat

'Voor een eerlijke klimaattransitie is het recht cruciaal'

De accentverschuiving van klimaatmitigatie naar -adaptatie, het vooruitschuiven van klimaatmaatregelen, en het rechtssysteem zien als een vervelend obstakel. Het zijn ingrediënten van het nieuwe regeerprogramma waarover Margaretha Wewerinke-Singh zich zorgen maakt. Tijdens Springtij ging de universitair hoofddocent Duurzaamheidsrecht aan de UvA met PONT in gesprek over de rol van het recht in klimaatverandering, en over de verantwoordelijkheid van landen als Nederland in het aanjagen van eerlijke transities. “Op feiten gebaseerde rechtspraak werkt uiteindelijk verschonend voor het politieke proces.”

Klimaat

CO2-uitstoot van huishoudens zwaarder belast dan die van bedrijven

In 2023 bedraagt de gemiddelde belasting op CO2-uitstoot in Nederland 88 euro per uitgestoten ton CO2. Er zijn grote verschillen in CO2-belasting tussen gebruikers van fossiele brandstoffen. In 2023 betalen huishoudens een 2,5 keer hogere belasting per uitgestoten ton CO2 dan bedrijven. Een aantal energie-intensieve bedrijven wordt nauwelijks belast voor hun CO2-uitstoot. Dit meldt het CBS in het onderzoek ‘Effective Carbon Rates by Manufacturing Industries and Household Consumers in the Netherlands’.

Klimaat