Er bestaat momenteel veel discussie over de rechten van de natuur en de vraag wie ecosystemen mag vertegenwoordigen in politiek en wetgeving. Dat geldt ook voor de oceaan. Initiatiefnemers van het project “Whose Ocean?” pleiten voor een inclusieve vertegenwoordiging van de oceaan en gaan tijdens het gelijknamige evenement op 30 januari in Den Haag op zoek naar een methode hiervoor. Dat doen ze door de teksten uit het oceaanverdrag van de VN te herschrijven vanuit niet-menselijk perspectief. Met het resultaat willen ze de deelnemers van de VN Oceaanconferentie in juni 2025 in Nice laten zien dat het ook anders kan.

De bijeenkomst vindt plaats in theater De Regentes in Den Haag en is een initiatief van de Universiteit Utrecht, NIOZ, Ambassade van de Noordzee en Casco Art Institute, Working fort he Commons. Ruim tweehonderd wetenschappers, studenten, kunstenaars, milieuactivisten, natuurbeschermers en beleidsmakers zullen deelnemen. 

De oceaan is cruciaal voor het voortbestaan van het leven op aarde en de stabiliteit van het klimaat. Toch vinden de initiatiefnemers dat de oceaan is ondervertegenwoordigd in wereldwijde wetgeving en politieke beslissingen. “Ik heb me er tijdens de klimaatconferentie in Parijs enorm over verbaasd dat niemand echt opstond voor de oceaan”, zegt oceanograaf Erik van Sebille, een van de initiatiefnemers van het evenement. “Eigenlijk waren acteur Leonardo DiCaprio en Prins Albert II van Monaco de enigen.” Daar moeten we iets aan doen, vindt hij, want wie dient anders de belangen van de oceaan?

‘’Diplomaten handelen op het moment te veel vanuit landsbelang’’ - Oceanograaf Erik van Sebille

Onze oceaan

Met de bijeenkomst wil Van Sebille de huidige manier waarop de oceaan wordt gerepresenteerd uitdagen en alternatieven verkennen. ”Het oceaanverdrag van de VN spreekt van “onze oceaan”, maar het is volstrekt onduidelijk wie daarmee bedoeld wordt”, vult Harpo ’t Hart aan. Hij is artistiek directeur van de Ambassade van de Noordzee en mede-initiatiefnemer.

Het gebrek aan duidelijkheid over eigenaarschap leidt tot problemen, stelt ’t Hart. Hij neemt als voorbeeld de diepzeemijnbouw: het winnen van waardevolle metalen die zich op de bodem van de oceaan bevinden. De metalen zitten vaak opgehoopt in een soort knollen, mangaanknollen of polymetaalknollen genoemd. Ze herbergen allerlei soorten leven dat compleet wordt verstoord door diepzeemijnbouw. De politiek en wetgeving moeten ook deze belangen laten meewegen, vinden de initiatiefnemers. “Diplomaten handelen op het moment te veel vanuit landsbelang. Ze zijn niet toegerust om de belangen van de oceaan als geheel mee te nemen”, aldus Van Sebille.

‘’Het maakt me hoopvol dat juist de wetenschap deze stap zet’’ - Harpo 't Hart, artistiek directeur Ambassade van de Noordzee

Kwal, knol en zeemeeuw

Het evenement is een oefening in het aannemen van meer dan menselijke perspectieven, waarin wetenschap, kunst en politiek bijeenkomen. Deelnemers gaan in werkgroepen uiteen om verschillende passages van het oceaanverdrag te herschrijven, vanuit het perspectief van de kwal, de polymetaalknol en de zeemeeuw. ’t Hart vindt het bijzonder dat de universiteit de Ambassade van de Noordzee benaderde met zo’n experimenteel idee. “Het maakt me hoopvol dat juist de wetenschap deze stap zet”, aldus ’t Hart.

De assembly "Whose Ocean?" wordt gefinancierd door de Universiteit Utrecht en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

Gerelateerd nieuws

Wonen of zorg? De juridische scheidslijn in woonzorgvastgoed

De vergrijzing zet onze samenleving op scherp: de vraag naar innovatieve woonzorgconcepten stijgt explosief. Beleggers en ontwikkelaars storten zich massaal op woonzorgvastgoed. Maar juist op het snijvlak van wonen en zorg ontstaan interessante juridische vraagstukken, want wie bepaalt of een woning vooral een thuis is, of toch vooral een zorginstelling? Die scheidslijn is allesbepalend voor de wet- en regelgeving die geldt. Zodra zorg de boventoon voert en wonen ondergeschikt is, veranderen de spelregels drastisch – met grote gevolgen voor huurbescherming en contractuele afspraken. Wat betekent dat concreet voor huurders, verhuurders en zorgaanbieders? En waarom is het cruciaal om de afspraken over huur en zorg glashelder vast te leggen? In deze blog wordt die vraag beantwoord en wordt door Nika Niels en Isa Horstik uiteengezet welke regels van toepassing zijn wanneer wonen en zorg nauw met elkaar verweven zijn.

Omgeving

Op zoek naar verkoeling: hoe klimaatadaptatie en recreatie in onze steden samengaan

Door klimaatverandering wordt het weer steeds extremer. We krijgen vaker te maken met hitte, droogte, wateroverlast en overstromingen. Denk aan de bosbranden in Zuid-Europa, de extreme regenval afgelopen juli in delen van ons land, en de natuurbranden dit voorjaar nabij Drunen en Ede. Dit heeft grote gevolgen voor de leefbaarheid van onze steden, dorpen en landschap. Maar daar waar uitdagingen zijn, liggen ook kansen. In ons werk zien we vaak prachtige plekken waar natuur, water en beleving hand in hand gaan met oplossingen voor het veranderende klimaat. In dit artikel nemen we je mee hoe klimaatadaptatie en recreatie elkaar kunnen versterken met actuele voorbeelden en hulpmiddelen om hier zelf vorm aan te geven.

Omgeving

Onteigening door en voor Defensie: juridische kaders en maatschappelijke spanning

De Nederlandse krijgsmacht staat voor een forse uitbreiding. In een tijd van toenemende geopolitieke spanningen en internationale afspraken, zoals de NAVO-norm, groeit de behoefte aan oefenterreinen, kazernes en logistieke infrastructuur. Defensie concludeert dan ook in haar jaarverslag: “Door de veranderde (geo)politieke omstandigheden zijn er gewijzigde behoeften, waaronder een grotere vraag naar vastgoed.” Door deze ruimtevraag wil het Ministerie van Defensie steeds vaker gronden van particulieren en agrariërs verwerven, wat kan leiden tot een toename van onteigeningsprocedures. Wat betekent dit juridisch?

Omgeving

Groei met groen: hoe woningbouw de weg opent voor nieuwe natuur

In een tijd waarin stedelijke omgevingen groeien en de vraag naar woningen toeneemt, lijkt de bebouwing van onze leefomgeving onvermijdelijk. Maar wat als woningbouw niet ten koste gaat van de natuur, maar juist een katalysator wordt voor méér groen? Steeds vaker is woningbouwontwikkeling niet alleen kans om mensen een thuis te geven, maar ook om steden en dorpen leefbaarder, gezonder én mooier te maken. Want waar nieuwe huizen gebouwd worden, kan ook nieuwe natuur bloeien.

Omgeving