25 februari 2025

ESG

Toezichthouders

Juridisch kader

Volgens artikel 143 Pensioenwet zijn de Nederlandse pensioenfondsen verplicht om een beheerste en integere bedrijfsvoering te waarborgen. Dat betekent dat pensioenfondsen een analyse moeten maken van de risico’s en dat ze hun taakuitvoering daarop moeten inrichten. Ook zijn pensioenfondsen verplicht om in het jaarverslag expliciet te vermelden op welke wijze rekening wordt gehouden met de ESG-factoren in het beleggingsbeleid, aldus artikel 135 lid 4 Pensioenwet.

Artikel 18 Besluit Financieel toetsingskader pensioenfondsen bepaalt dat pensioenfondsen schriftelijk strategieën, processen en rapportageprocedures vast moeten stellen om op individueel niveau de risico’s te onderkennen, meten, bewaken en beheren en hierover te rapporteren. Deze risico’s omvatten ook de activiteiten van het pensioenfonds of van derden die betrekking hebben op milieu en klimaat, mensenrechten en sociale verhoudingen. Door de implementatie van de IORP II-richtlijn zijn pensioenfondsen verplicht om de ESG-risico’s in het risicobeheersingsraamwerk en in de eigen risicobeoordeling op te nemen.

Gids voor de beheersing van klimaat- en milieurisico’s

Voor de beheersing van de klimaatverandering en milieuaantasting heeft de toezichthouder DNB de Gids voor de beheersing van klimaat- en milieurisico’s opgesteld. Deze Gids is onder andere geschreven voor verzekeraars, pensioenfondsen en premiepensioeninstellingen en geeft deze instellingen inzicht in alle materiële risico’s om deze adequaat te beheersen. De Gids bevat handvatten en Good Practices.

Resultaten van het onderzoek

Uit het onderzoek van de toezichthouder is gebleken dat 37% van de gevraagde pensioenfondsen nog niet de impact van de risico’s van ESG heeft geïnventariseerd. Deze pensioenfondsen hebben aangegeven de ESG-risico’s niet onderkend en gemeten te hebben. De toezichthouder komt daarom tot de conclusie dat deze pensioenfondsen niet conform de wettelijke verplichtingen handelen.

Uit het onderzoek blijkt bovendien dat 42% van de pensioenfondsen, die meer dan vijf procent van hun belegd vermogen hebben blootgesteld aan de fossiele sector, geen risicoanalyse heeft uitgevoerd met betrekking tot klimaattransitierisico. Bij 17% van de pensioenfondsen is de verantwoordelijkheid voor duurzaamheidsrisico’s duidelijk verdeeld over verschillende niveaus zoals het bestuur, de sleutelfunctiehouders en het toezicht.

Volgens de toezichthouder kunnen pensioenfondsen de vertaling van de ESG-factoren naar concrete indicatoren verbeteren zodat er betere meetbare indicatoren gerealiseerd kunnen worden. Op dit moment hanteren pensioenfondsen verschillende risico-indicatoren waardoor er geen eenduidigheid is in de gekozen indicatoren. Bij milieurisico’s wordt vaak gekeken naar CO2-gerelateerde indicatoren, zoals de CO2-voetafdruk of WACI (Weighted Average Carbon Intensity). Bij sociale risico’s worden indicatoren gebruikt zoals het percentage bedrijven in de portefeuille dat voldoet aan internationale arbeidsnormen, betrokkenheid bij kinderarbeid of het aantal controversiële incidenten bij bedrijven. Voor governance risico’s worden indicatoren gebruikt zoals het aandeel van bedrijven met een onafhankelijke raad van bestuur of betrokkenheid bij fraudezaken.

Terugkoppeling en actiepunten

De pensioenfondsen hebben naar aanleiding van dit onderzoek van DNB een persoonlijke terugkoppeling ontvangen. In deze terugkoppeling heeft de toezichthouder concrete verbeterpunten aangedragen om de ESG-risico’s beter in kaart te brengen, te beheersen en te verbeteren.

Met de actualisatie van de Gids voor de beheersing van klimaat en milieurisico’s wil DNB pensioenfondsen handvatten bieden ter verbetering van risicobeheersing rondom ESG-factoren, om zo te voldoen aan hun wettelijke verplichtingen.

Lees hier de originele versie van advocatenkantoor Van Doorne

Over de auteurs

  • Yeliz Tintin

    Yeliz Tintin is advocaat bij Van Doorne. Yeliz is verbonden aan het team Arbeidsrecht & Pensioen. Zij is specialist op het gebied van het pensioenrecht en heeft in verschillende hoedanigheden gewerkt binnen de pensioensector. Daardoor is zij nog beter in staat om de juridische uitdagingen vanuit verschillende invalshoeken te bekijken.

    Van Doorne

Gerelateerd nieuws

Waarschuwing voor uitholling EU-wetgeving die kwetsbare groepen moet beschermen

Een nieuw voorstel van de Europese Commissie dreigt de bescherming van mensenrechten en milieu in mondiale toeleveringsketens ernstig te verzwakken. Dat stelt mensenrechtenorganisatie ActionAid in een deze week gepubliceerd rapport. Volgens de organisatie zou het zogeheten Omnibus-voorstel cruciale onderdelen uit de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) terugdraaien, een wet die pas in april 2024 werd aangenomen.

Van wet naar werkelijkheid: waarom de ‘Wet open overheid’ nog niet werkt zoals bedoeld

De Wet open overheid (Woo), opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), moet zorgen voor meer transparantie bij de overheid. Maar in de praktijk blijkt dat makkelijker gezegd dan gedaan. Dat blijkt uit een gesprek wat PONT | Governance met Maarten van Nijendaal, advocaat bij Nysingh en specialist in het adviseren en procederen voor overheden, voerde. Hij geeft ook de cursus ‘Praktisch werken met de Wet open overheid’, en deelt zijn kijk op de stand van zaken rond de Woo.

Tweede Kamer introduceert belangrijke amendementen voor nieuwe wet die de draaideur beter moet reguleren

Op woensdag 21 mei debatteerde de Tweede Kamer over de ‘Wet regels vervolgfuncties bewindspersonen’. Deze wet gaat na meerdere schandalen eindelijk regelen dat oud-bewindspersonen met een nieuwe baan in het bedrijfsleven niet kunnen lobbyen bij de ministeries waar zij aan het hoofd stonden. Transparency International Nederland (TI-NL) was aanwezig bij het debat en is blij dat de wet er nu komt, maar ziet in een paar amendementen nog goede verbetermogelijkheden.

ING maakt excuses voor discriminatie: een kantelpunt in de financiële sector

Het is een historisch moment: ING is de eerste Nederlandse bank die openlijk excuses aanbiedt voor het feit dat zij, bij de uitvoering van de Sanctiewet en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft), klanten heeft uitgesloten of geprofileerd op basis van persoonlijke kenmerken. Een moedige stap. Een groots gebaar. En een teken van moreel leiderschap dat navolging verdient, aldus de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme.
Meer nieuws