Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum

1 april 2025

Digitale transformatie

Digitalisering

Wat is data lineage?

Inzicht krijgen in de levensloop van data door ontstaan, veranderingen en eindgebruik te registeren heet data lineage. Dit kan door informatie toe te voegen over de data, ook wel metadata genoemd.

Een voorbeeld van data lineage is dat wanneer iemand een foto maakt op vakantie, dat dan de naam van de fotograaf aan het bestand wordt toegevoegd, evenals de datum en de locatie van de foto. Voordat de foto gedeeld wordt op social media, wordt eerst een fotobewerkingsprogramma gebruikt om in-de-weg-staande toeristen te verwijderen. Ook deze handeling wordt toegevoegd aan de metadata van de foto.

Als iemand dan deze foto bekijkt op social media en metadata opvraagt, dan wordt duidelijk dat de foto bewerkt is. Iemand kan dan zijn eigen overwegingen maken om de foto wel of niet als betrouwbaar te zien. Context speelt hierbij ook een rol. De foto is een geschikte bron om te zien waar iemand op vakantie is geweest, maar niet noodzakelijk om de drukte op deze locatie in te schatten vanwege de bewerkingen.

Data lineage binnen het rechtsstelsel

Omdat binnen het Nederlandse rechtstelsel er steeds meer gebruik gemaakt wordt van algoritmische en data-gedreven instrumenten bij het vormen en uitvoeren van beleid, is data lineage cruciaal om te implementeren. Data genereren en uitwisselen binnen het rechtstelsel zijn versplinterd, waardoor niet altijd goed ingeschat kan worden waar de data zijn oorsprong heeft. Instrumenten die zicht bieden op de levensloop van data zijn daarom nodig om als gebruiker van deze data de juiste overwegingen te maken.

Het WODC-rapport schetst kaders waarbinnen data professionals binnen het Nederlands rechtsstelsel moeten gaan nadenken over oplossingen rondom data lineage. Daarnaast biedt het rapport handvaten welke (technische) aanpakken, methoden en instrumenten hiervoor gebruikt zouden kunnen worden, en welke voor- en nadelen deze hebben.

Gerelateerd nieuws

Hoe ‘Big Tech’ onze democratie ondermijnt

Techgiganten zoals Google, Apple en Microsoft bepalen steeds meer de digitale wereld waarin we leven. Reijer Passchier waarschuwt: ‘Er zijn dringend maatregelen nodig om deze invloed in te perken.’

AI: kansen en keuzes

Digitalisering is een fundamentele transitie en artificiële intelligentie (AI) speelt daarin een hoofdrol. De manier waarop we werken, ondernemen, communiceren en samenleven is aan het veranderen. En dat gaan we de komende jaren merken. De vraag is niet of, maar hoe en waarvoor we AI inzetten en of dat de brede welvaart dient.

Yuri Bobbert wint prestigieuze leiderschapsprijs: ‘Europa moet innoveren, niet dereguleren’

Professor Dr. Yuri Bobbert won afgelopen maand de ISACA Leadership Award voor zijn “substantial impact as a serial entrepreneur, business executive and professor, excelling in both business and academia.” ISACA is wereldwijd de grootste gemeenschap van digitale specialisten en reikt de award jaarlijks uit aan leiders in dit digitale domein. Bobbert is de eerste Nederlander in ISACA’s 50 jarig bestaan die deze award in ontvangst mag nemen. Daarnaast is Bobbert professor aan de Antwerp Management School, waar hij studenten begeleidt om hun ideeën uit te werken naar tastbare oplossingen. PONT | Data & Privacy sprak hem over zijn nominatie, cybersecurity als maatschappelijke uitdaging en de regeldruk in Europa. Over dat laatste is de professor duidelijk, “Europa moet innoveren, niet dereguleren.”

Data & Privacy

Quantumtechnologie: onderzoeken, experimenteren en integreren

Quantumtechnologie lijkt misschien toekomstmuziek, maar is dichterbij dan ooit. Van razendsnelle berekeningen tot onkraakbare communicatie: deze revolutionaire technologie biedt ongekende mogelijkheden en fundamentele uitdagingen. Wat betekent dat voor de overheid en de maatschappij? En hoe kunnen we quantumtechnologie inzetten voor maatschappelijke vraagstukken?

Data & Privacy

Meer nieuws