Raad van State

16 mei 2025

Governance

Openbaarheid

Deze bepaling raakt direct aan de balans tussen transparantie en intern beraad binnen overheidsorganisaties. Een goede uitleg is daarom essentieel voor een zorgvuldige en rechtstatelijke uitvoering van de Woo.

Aanleiding: hoger beroep van gemeente Nunspeet

De aanleiding is een lopend hoger beroep van het college van burgemeester en wethouders van Nunspeet. In januari 2024 oordeelde de rechtbank Gelderland dat een memo van een ambtenaar aan de wethouder openbaar moest worden gemaakt. De memo was volgens de rechtbank niet alleen bedoeld voor intern beraad, maar ook voor formele besluitvorming. Volgens de rechtbank had het college onvoldoende uitgelegd waarom openbaarmaking het interne overleg onevenredig zou schaden. De gemeente is het daar niet mee eens en ging in hoger beroep.

Kern van het juridische probleem

De zaak draait om hoe breed artikel 5.2, derde lid, van de Woo moet worden uitgelegd. Deze bepaling is toegevoegd via een amendement en verplicht bestuursorganen om persoonlijke beleidsopvattingen openbaar te maken als die een rol spelen bij formele besluiten. Maar wanneer is daar precies sprake van? En wanneer mag de overheid toch weigeren omdat het interne overleg in het gedrang komt?

De voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak heeft de staatsraad advocaat-generaal gevraagd om deze vragen in een juridische conclusie te beantwoorden:

  • Wat betekent ‘formele bestuurlijke besluitvorming’ precies in de context van de Woo?

  • In welke gevallen wordt het interne beraad onevenredig geschaad bij openbaarmaking?

  • Wat betekenen deze inzichten concreet voor de zaak van de gemeente Nunspeet?

Wat is een conclusie?

Een conclusie is een juridisch advies dat helpt bij de duiding van wetgeving en bijdraagt aan de rechtsontwikkeling. De advocaat-generaal plaatst de rechtsvraag in een bredere context, weegt eerdere uitspraken en kan aanbevelen om bestaande rechtspraak te verduidelijken of aan te passen.

Vervolg van de procedure

De zaak is op 14 oktober 2024 behandeld door de Afdeling bestuursrechtspraak. De conclusie van staatsraad Wattel wordt verwacht op 9 juli 2025 en wordt diezelfde dag openbaar gemaakt via de website van de Raad van State. Daarna kunnen betrokken partijen schriftelijk reageren. Uiteindelijk zal de Afdeling uitspraak doen.

Gerelateerd nieuws

Kabinet grijpt in: poortwachters moeten stoppen met doorslaan in witwasbestrijding

De poortwachtersrol in Nederland heeft de afgelopen jaren niet goed gefunctioneerd, met name bij banken. Dat schrijven minister van Financiën Eelco Heinen en minister van Justitie en Veiligheid David van Weel in een gezamenlijke Kamerbrief aan de Tweede Kamer. In de brief presenteren zij een nieuwe aanpak in de strijd tegen witwassen. Hun centrale boodschap: “We moeten als maatschappij gezamenlijk optreden om crimineel misbruik van onze systemen te voorkomen en het financiële stelsel schoon te houden. Tegelijkertijd mogen bonafide ondernemers en burgers niet de dupe worden van maatregelen die dat misbruik moeten tegengaan.”

Corporate Governance Code 2025: introductie van de Verklaring omtrent Risicobeheersing

Op 17 maart 2025 is een nieuwe Monitoring Commissie Corporate Governance Code benoemd, onder voorzitterschap van de heer Van Wingerden. Deze Commissie heeft direct na haar aanstelling een wijziging van de Corporate Governance Code (de “Code 2025”) doorgevoerd. In dit blog laat Loes van Dijk (Stibbe) zien wat deze wijziging inhoudt.

Belangenverstrengeling van een bestuurder

Een bestuurder moet zich bij het vervullen van zijn/haar taak richten naar het belang van de vennootschap. In een recent gepubliceerde uitspraak oordeelde de rechter dat de bestuurder in die zaak zijn privébelang voor heeft laten gaan op het belang van de onderneming. De bestuurder had, zoals dat heet, een tegenstrijdig belang. In dit blog laat Evert-Karel Ditvoorst, partner/advocaat bij Kneppelhout, zien welke risico’s een tegenstrijdig belang met zich meebrengt voor bestuurders.

AIVD waarschuwt voor geavanceerde cyberaanvallen via 'zwakke' plekken

De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) waarschuwt in haar jaarverslag over 2024 voor een toename van geavanceerde cyberdreigingen tegen Nederland. Zowel statelijke actoren als criminele netwerken vormen een groeiend risico voor de nationale veiligheid, economie en democratie.
Meer nieuws