Kabinet trekt aan de bel: corruptie ondermijnt Nederland van binnenuit

Minister Van Weel benadrukt dat corruptie vaak begint bij de behoefte van criminelen aan informatie, toegang tot markten of mogelijkheden om geld wit te wassen. “Daar hebben ze hulp van binnenuit bij nodig. Dus rekruteren ze medewerkers en dat gaat niet zachtzinnig. Iedereen binnen een bedrijf of een organisatie heeft daartegen bescherming nodig.”

Volgens Van Weel gaat het om uiteenlopende functies. Van ambtenaren die paspoorten verstrekken tot havenmedewerkers die containers controleren. Ook het bedrijfsleven speelt hierin een rol. Minister Uitermark voegt daaraan toe: “Het tegengaan van corruptie is een belangrijke pijler om de weerbaarheid en integriteit van het openbaar bestuur te versterken. Voor vertrouwen in onze overheid is het van het grootste belang om onze ambtenaren en bestuurders te beschermen tegen de invloed van criminelen.”

Kwetsbare sectoren en functies in beeld

De nieuwe aanpak vraagt van overheden, uitvoeringsorganisaties en bedrijven dat ze beter zicht krijgen op kwetsbare processen en functies. Vooral sectoren als transport en logistiek zijn gevoelig voor corruptie en criminele inmenging.

Een praktijkvoorbeeld komt van de bloemenveiling. Daar worden op onverwachte momenten drugshonden ingezet. Die helpen niet alleen bij het opsporen van smokkelwaar, maar geven medewerkers ook een sterker weerwoord als ze door criminelen onder druk worden gezet.

Ook wordt gewerkt aan betere toegangsbeveiliging van ICT-systemen, om zo het risico op het lekken van informatie te verkleinen.

Onderzoek naar de grootste risico’s

Het kabinet heeft het WODC gevraagd te onderzoeken waar in Nederland de grootste corruptierisico’s zitten. Begin 2026 worden de uitkomsten verwacht. Tot die tijd werkt het kabinet alvast aan een aantal prioritaire processen, zoals:

• het uitgifteproces van reis- en identiteitsdocumenten

• de weerbaarheid van ambtenaren bij decentrale overheden

• de bedrijfsvoering van het Rijk

• de logistieke en transportsector

Opsporing en Europese samenwerking

Naast preventie investeert het kabinet ook in de opsporing en vervolging van corruptie. Organisaties als de Rijksrecherche, FIOD, het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak krijgen hiervoor structureel extra middelen.

Nederland werkt bovendien met andere EU-landen aan een nieuwe anti-corruptierichtlijn. Die bevat onder meer strengere en gelijkgetrokken strafbepalingen, afspraken over verjaringstermijnen en verplichte trainingen en risicoanalyses voor overheidsorganisaties.

De boodschap is duidelijk: corruptie maakt criminele inmenging mogelijk. Daarom moet het voorkomen, signaleren en aanpakken van corruptie een blijvende prioriteit zijn voor overheid én bedrijfsleven.