12 januari 2024

Digitale inclusie

Met de digitale basisvaardigheden van veel Nederlanders blijkt het wel goed te zitten. 83 procent van de 17 tot 74 jarigen weet namelijk zijn of haar weg digitaal redelijk goed te vinden. Dat blijkt uit nieuwe Eurostat-gegevens over het ICT-gebruik binnen huishoudens en van individuen (1).

Werk te verzetten

Als je het afzet tegen de tegen andere EU-lidstaten komt Nederland als beste uit de bus. In Polen, Bulgarije en Roemenië wordt significant minder gescoord. Zo ligt in het laatstgenoemde land de score op een schamele 28 procent. Gemiddeld ligt het percentage in de EU op 56 procent. De EU heeft zichzelf tot doel gesteld dat in 2030 80 procent van de burgers digitale basisvaardigheden dient te hebben. Er is dus nog wel wat werk te verzetten.

Dat geldt dus in dat opzicht niet voor koploper Nederland. Maar zoals ook met bestaanszekerheid en armoede is de kloof tussen digitale haves en de digitale have-nots groot en groeiende. De hierboven geschetste mooie cijfers kunnen dat niet verhullen. Aan de andere kant van de streep staat de 17 procent van de Nederlanders die digitaal níet meekomen.

Steeds verder op afstand

Dat dit een groot maatschappelijk probleem is, wordt nog maar eens onderstreept door een rapport van de Universiteit Twente uit november vorig jaar. Ouderen, laagopgeleiden, mensen met een laag inkomen en minder geletterden ondervinden “in elke fase” allerlei digitale belemmeringen (zoals slechtere apparatuur) waardoor internet voor hen minder bijdraagt aan een verbetering van hun maatschappelijke positie in vergelijking tot een hogere sociaal-economische klasse. Met andere woorden, zo zeggen de onderzoekers: internet versterkt bestaande vormen van ongelijkheid (2).

Wie niet uit de voeten kan met digitale zaken zoals het online doen van belastingaangifte zal dus steeds verder op achterstand worden gezet. Op economisch gebied, maar ook sociaal. Digitaal niet meedoen betekent ook een maatschappelijk probleem, nu de samenleving zich vaker bevindt in een online domein – een gegeven, of je dat nou leuk vindt of niet. Het belang van digitale inclusie – ervoor zorgen dat iedereen in Nederland kan deelnemen aan de digitale samenleving en niemand wordt uitgesloten – is levensgroot.

  1. https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20231215-3

  2. https://www.utwente.nl/nl/centrumdigitaleinclusie/nieuws/2023/11/1237417/trendrapport-digitale-inclusie-kerncijfers-en-beleidsaanbevelingen

Over de auteurs

  • Tom Reijner

    Tom Reijner is Freelance journalist, onderzoeker en podcastmaker.

Gerelateerd nieuws

Inspraak burgers: mensen zijn niet verwend – ze willen duidelijkheid

Wat heb je eraan om burgers te vragen naar hun mening over klimaat, zorg of migratie? Meer dan vaak wordt gedacht – want mensen zijn wél bereid verder te kijken dan hun eigenbelang, als je het goed aanpakt, schrijft SCP-directeur Karen van Oudenhoven in deze column.

Brede welvaart vraagt om stevig fundament

Wat betekent brede welvaart in een tijd van ingrijpende maatschappelijke transities? Hoe kunnen we een samenleving vormgeven waarin brede welvaart écht centraal staat? Die vragen stonden centraal tijdens het congres van Institutions for Open Societies (IOS). In een tijd van politieke, sociale en ecologische transities werd duidelijk dat verandering begint bij de systemen die ons dagelijks leven vormgeven.

Aanpak overgewicht vergt nationale strategie

Er is een nationale strategie nodig om overgewicht in Nederland aan te pakken. Zonder samenhangend beleid blijft het toch al hoge aantal mensen met overgewicht alleen maar stijgen, met alle grote gevolgen van dien. Dat schrijven VNO-NCW en MKB-Nederland in een notitie in de aanloop naar het Tweede Kamerdebat over leefstijlpreventie, dat donderdag plaatsvindt.

Zorg & Sociaal

Nederlandse leerlingen kwetsbaar in veranderende wereld

De wereld om ons heen verandert. De arbeidstekorten zijn hoog, de democratie staat wereldwijd onder druk en conflicten belanden via sociale media met grote snelheid in de klas en in de collegezaal. Dat betekent iets voor de manier waarop jongeren de maatschappij toetreden. Het is een kernfunctie van het onderwijs om de toekomstige generatie op te leiden tot actieve burgers die onze democratie zowel dragen als verdedigen. Dit kan het onderwijs natuurlijk niet alleen, maar het heeft daar wel een belangrijke rol in. Veel scholen en instellingen worstelen echter met deze opgave. Dat blijkt onder andere uit de grote hoeveelheid herstelopdrachten die de Inspectie van het Onderwijs geeft op burgerschap en de beperkte burgerschapskennis van onze leerlingen. Ook op andere plekken in het onderwijs liggen kansen om leerlingen en studenten tot ontwikkeling te laten komen. Die kansen moeten we benutten, omdat het juist in tijden van verandering en onrust belangrijk is dat onze jongeren weerbaar en toekomstbestendig zijn. Docenten, schoolleiders en bestuurders verdienen steun bij deze uitdagende opgave. Dat schrijft de Inspectie van het Onderwijs op basis van de bevindingen in de Staat van het Onderwijs 2025.

Zorg & Sociaal

Meer nieuws