25 januari 2024

Energietransitie

De Wcw introduceert nieuwe bevoegdheden voor gemeenten in de uitrol van collectieve warmtesystemen. Daarmee ontstaat een nieuwe gemeentelijke regierol bij de uitrol van collectieve warmtesystemen. In november 2023 is de Wcw gewijzigd op een aantal onderwerpen, die Ivo Westra en Rosalinde Siewers in vier thema’s onder de loep hebben genomen: 1. het publiek meerderheidsbelang, 2. aanpassing van het groepsverbod van netwerkbedrijven, 3. warmtegemeenschappen en 4. de opt-out regeling. Daarbij is onderzocht welke invloed de aanpassingen hebben op de rol van gemeenten bij de realisatie van warmtenetten.   

  1. Het publiek meerderheidsbelang

    2. Op grond van de Wcw moeten publieke partijen een meerderheidsbelang vertegenwoordigen in een al dan niet bestaand warmtebedrijf. Het doel van dit meerderheidsbelang is om publieke partijen een doorslaggevende stem te geven in de besluitvorming van een warmtebedrijf, waardoor zij de publieke belangen die zij vertegenwoordigen beter kunnen borgen. Als gevolg hiervan moeten gemeenten, of andere publieke partijen, een actievere rol aannemen in het speelveld van de uitrol van warmtenetten. Wanneer hierbij samengewerkt wordt met een private partij met een minderheidsbelang, moet een gemeente rekeninghouden met eventuele waarborgen ter bescherming van de investering. 

    1. Aanpassing van het groepsverbod van netwerkbedrijven

      2. Om een publiek meerderheidsbelang bij warmtebedrijven te kunnen realiseren, is het aandeel van netwerkbedrijven in warmtebedrijven van essentieel belang. Met aanpassing van het wettelijk groepsverbod van netwerkbedrijven en aanpassing van de lijst met toegestane nevenactiviteiten in de Energiewet, wordt de mogelijkheid geboden dat netwerkbedrijven aangewezen kunnen worden als warmtebedrijf met integrale ketenverantwoordelijkheid.  

      1. Warmtegemeenschappen

        2. Bij de vervulling van het publiek meerderheidsbelang is mogelijk ook een rol weggelegd voor warmtegemeenschappen. Ondanks dat dit geen publieke entiteiten zijn, worden zij hiermee wel gelijkgesteld in de Wcw, omdat zij een breder maatschappelijk belang dienen. Voor een mogelijke samenwerking met een warmtegemeenschap is het van belang dat, op grond van de Wcw, een warmtegemeenschap met minder dan 1500 aansluitingen valt onder de regels voor kleine collectieve warmtesystemen. 

        1. Opt-out regeling

          2. Tot slot is de opt-out regeling aangescherpt. Waar in het aanvankelijke wetsvoorstel een rol werd opgenomen voor het college van B&W bij de opt-out inventarisatie en de toetsing van een gelijkwaardig alternatief, ligt die taak met de voorgestelde wijziging bij het warmtebedrijf. Het warmtebedrijf krijgt de taak om bij gebouweigenaren te inventariseren of zij al dan niet gebruikmaken van de opt-out regeling. Als aardgas in het omgevingsplan is uitgesloten, moet de gebouweigenaar zelf voor een alternatief te zorgen. 

          Wil je meer weten? 

          Lees dan verder in de paper Wijzigingen voorstel Wet collectieve warmte: een nieuwe gemeentelijke rol bij de bij de uitrol van warmtenetten.

Over de auteurs

  • Ivo Westra

    Ivo Westra is conslutant bij AT Osborne.

    AT Osborne

  • Rosalinde Siewers

    Rosalinde Siewers is consultant duurzame leefomgeving & omgevingsrecht bij AT Osborne.

    AT Osborne

Gerelateerd nieuws

'Voor een eerlijke klimaattransitie is het recht cruciaal'

De accentverschuiving van klimaatmitigatie naar -adaptatie, het vooruitschuiven van klimaatmaatregelen, en het rechtssysteem zien als een vervelend obstakel. Het zijn ingrediënten van het nieuwe regeerprogramma waarover Margaretha Wewerinke-Singh zich zorgen maakt. Tijdens Springtij ging de universitair hoofddocent Duurzaamheidsrecht aan de UvA met PONT in gesprek over de rol van het recht in klimaatverandering, en over de verantwoordelijkheid van landen als Nederland in het aanjagen van eerlijke transities. “Op feiten gebaseerde rechtspraak werkt uiteindelijk verschonend voor het politieke proces.”

Klimaat

CO2-uitstoot van huishoudens zwaarder belast dan die van bedrijven

In 2023 bedraagt de gemiddelde belasting op CO2-uitstoot in Nederland 88 euro per uitgestoten ton CO2. Er zijn grote verschillen in CO2-belasting tussen gebruikers van fossiele brandstoffen. In 2023 betalen huishoudens een 2,5 keer hogere belasting per uitgestoten ton CO2 dan bedrijven. Een aantal energie-intensieve bedrijven wordt nauwelijks belast voor hun CO2-uitstoot. Dit meldt het CBS in het onderzoek ‘Effective Carbon Rates by Manufacturing Industries and Household Consumers in the Netherlands’.

Klimaat

Vóór 1 januari 2025 moet minister beslissen over gaswinning in het Waddengebied

De minister van Klimaat en Groene Groei moet vóór 1 januari 2025 beslissen op de aanvragen van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) om gas te mogen winnen uit het gasveld bij het dorp Ternaard in het noorden van Friesland. Dat heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State bepaald in een uitspraak van vandaag (10 oktober 2024). De NAM heeft in 2019 en 2020 in totaal tien aanvragen gedaan om dit project uit te voeren, maar tot nu toe is nog geen beslissing genomen op deze aanvragen.

Klimaat

Kabinet zet belangrijke stappen in verduurzaming industrie

Om de economie toekomstbestendig te maken en klimaatverandering tegen te gaan, wil dit kabinet nieuwe en groene bedrijven opbouwen en bestaande bedrijven vergroenen. Daarom tekenen minister Hermans en staatssecretaris Jansen vandaag samen met provincies en twee bedrijven intentieverklaringen om sneller de uitstoot van CO2 te verminderen. Ook kondigt minister Hermans een nieuwe regeling aan om de uitstoot van stikstof door piekbelasters in de industrie aan te pakken en werkt zij parallel aan een aanpak voor nieuwe bedrijven met groene toepassingen, technologieën en producten. Dit zijn belangrijke stappen naar een schonere toekomst voor de Nederlandse industrie.

Klimaat

Meer nieuws