1 augustus 2024

Energietransitie

Een diepe aanlanding moet stroom over lange afstand naar het binnenland transporteren. Minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) laat weten dat diepe aanlanding nodig is bij de productie vanaf 38 GW windenergie op de Noordzee om netcongestie tegen te gaan.

Tot 2031 is er 21 GW gepland en tussen 2031 en 2040 moet er nog 29 GW aan wind op zee bijkomen. Hiervoor zijn tien elektriciteitsaanlandingen nodig en twee waterstofverbindingen. Vanaf 2035 zullen er dus een aantal van deze aanlandingen als diepe aanlanding worden gerealiseerd.

Delta Rhine Corridor

De Delta Rhine Corridor (DRC) is een ondergrondse strook buizen en kabels die waterstof, CO2, stroom en mogelijk ammoniak moeten gaan vervoeren. De corridor loopt van Rotterdam via Zuid-Limburg naar Duitsland.

Minister Hermans laat weten dat de Delta Rhine Corridor mogelijk diepe aanlandingslocaties krijgt, belangrijk voor de elektrificatie van industriecomplex Chemelot in Limburg maar ook voor het transport van windenergie naar Duitsland. Het gaat hierbij om maximaal drie aanlandingen van 2GW, samen maximaal 6 GW. “Op basis van deze uitgangswaarden zijn de jaarlijkse kosten ongeveer 250 miljoen euro per jaar voor een 2 GW gelijkstroomkabel”, raamt de minister per aanlanding.

Kosten die via de nettarieven mogelijk bij Nederlandse huishoudens en bedrijven terechtkomen. “De regionale netbeheerders mogen de tarieven die zij aan TenneT betalen doorberekenen aan hun klanten. Voor de eventuele stroomkabels in de DRC zijn er verschillende dekkingsopties mogelijk (versleutelen is een van de opties), maar dit moet nog nader worden onderzocht”, staat in de Kamerbrief.

Windenergie baten in Duitsland

Maar hoeveel van de mogelijk te realiseren 6 GW is voor het Duitse net bestemd? “Een eventuele derde kabel van 2 GW zal naar verwachting met name bijdragen aan exportmogelijkheden. Als de baten hiervan met name in Duitsland terechtkomen zal dit onderdeel in principe alleen gerealiseerd worden als Duitsland ook een evenredig deel van de investeringskosten draagt”, schrijft de minister.

Bontenbal vraagt zich af of, als er subsidies bij windenergie komen kijken, het gevaar bestaat dat productie en transport naar Duitsland door Nederland moet worden betaald. De minister antwoordt dat ze in EU-context aandringt op mogelijkheden voor ‘cost-sharing’, “waarbij de kosten worden gedragen door het land waar ook de baten terechtkomen.” Daarnaast wordt er volgens Hermans met onder andere Duitsland op projectniveau onderzoek gedaan naar de verdeling van maatschappelijke kosten en baten.

Hermans laat weten dat oud-minister Jetten de Europese Commissie heeft “gevraagd om kostendeling tussen lidstaten voor grootschalige offshore infrastructuurprojecten te bevorderen”. En ze geeft aan dat Nederland met gelijkgestemde lidstaten optrekt om het belang van kostendeling bij de EC onder andere lidstaten onder de aandacht te brengen.

Over de auteurs

  • Jaël Poelen

    Jaël Poelen is Nieuwsredacteur duurzaamheid en klimaat bij PONT.

    PONT | Klimaat

Gerelateerd nieuws

Klimaatdoel 2030 raakt uit zicht; extra beleid met snel effect nodig

Het is heel erg onwaarschijnlijk dat Nederland het wettelijke klimaatdoel van 55 procent emissiereductie in 2030 haalt. Met het huidige uitgewerkte beleid (‘vastgesteld en voorgenomen’) liggen we op koers voor een broeikasgasemissiereductie van 44 tot 52 procent in 2030 ten opzichte van 1990. Doorrekenbare plannen (‘geagendeerd beleid’) voegen daar netto weinig aan toe: 45 tot 52 procent reductie. Daarmee is de geraamde maximale emissiereductie 5 procentpunt lager dan vorig jaar. Alleen extra beleid dat snel reducties oplevert, kan het doel voor 2030 dichterbij brengen. Dit blijkt uit de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) 2024.

Klimaat

NVDE: “Beeld KEV is wel even slikken”

De Klimaat en Energieverkenning laat teleurstellende cijfers zien. De kans dat de klimaatdoelen voor 2030 gehaald worden, is kleiner dan vijf procent. Daarmee laat Nederland kansen liggen om snel onafhankelijker te worden van de import van fossiele energie. NVDE-voorzitter Olof van der Gaag: “Dit is wel even slikken. We komen dichter bij de deadline van 2030 en verder van het doel. De politiek heeft nodeloos tijd verloren en er zijn noodzakelijke maatregelen van de plank gevallen. Dat kunnen we ons niet permitteren en het is ook zonde, want de duurzame energiesector kan méér dan nu van ons gevraagd wordt.”

Klimaat

'Voor een eerlijke klimaattransitie is het recht cruciaal'

De accentverschuiving van klimaatmitigatie naar -adaptatie, het vooruitschuiven van klimaatmaatregelen, en het rechtssysteem zien als een vervelend obstakel. Het zijn ingrediënten van het nieuwe regeerprogramma waarover Margaretha Wewerinke-Singh zich zorgen maakt. Tijdens Springtij ging de universitair hoofddocent Duurzaamheidsrecht aan de UvA met PONT in gesprek over de rol van het recht in klimaatverandering, en over de verantwoordelijkheid van landen als Nederland in het aanjagen van eerlijke transities. “Op feiten gebaseerde rechtspraak werkt uiteindelijk verschonend voor het politieke proces.”

Klimaat

CO2-uitstoot van huishoudens zwaarder belast dan die van bedrijven

In 2023 bedraagt de gemiddelde belasting op CO2-uitstoot in Nederland 88 euro per uitgestoten ton CO2. Er zijn grote verschillen in CO2-belasting tussen gebruikers van fossiele brandstoffen. In 2023 betalen huishoudens een 2,5 keer hogere belasting per uitgestoten ton CO2 dan bedrijven. Een aantal energie-intensieve bedrijven wordt nauwelijks belast voor hun CO2-uitstoot. Dit meldt het CBS in het onderzoek ‘Effective Carbon Rates by Manufacturing Industries and Household Consumers in the Netherlands’.

Klimaat

Meer nieuws