Bekijk de handreiking (voorbereiding op) digitale ontwrichting (pdf, 306 kB)

Van verstoring 112 tot ontregeling bruggen

De maatschappij is door toenemende vervlechting van digitale systemen en processen kwetsbaar en afhankelijk. Dit kan grote gevolgen en cascade-effecten hebben, denk aan een langdurige verstoring van 112, het uitvallen van verkeerslichten of het op afstand ontregelen van bruggen en sluizen. En de dreiging neemt toe. 'Internationale verhoudingen zijn complexer, grimmiger en turbulenter geworden, waarbij we ons ook meer moeten voorbereiden op digitale ontwrichting’, staat in het recent verschenen WRR-rapport 'Nederland in een fragmenterende wereldorde'.

Wie doet wat bij digitale ontwrichting?

Bij een fysieke ramp of crisis, zoals een brand of overstroming, is doorgaans duidelijk wie welke rol pakt en op welke wijze de hulpdiensten gecoördineerd op- en afschalen. Maar wat te doen bij digitale ontwrichting, incidenten en crisis waarbij het lokale handelingsperspectief nog niet duidelijk is?

Omdat gemeenten binnen het veiligheidsstelsel primair verantwoordelijk zijn voor de openbare orde en veiligheid, de processen van bevolkingszorg en het herstellen van de maatschappelijke continuïteit, heeft de VNG deze handreiking opgesteld. Per fase legt het document uit welke afwegingen er moeten worden gemaakt, en door wie. De handreiking is bedoeld voor adviseurs crisisbeheersing van gemeenten, maar ook bestuurders doen er goed aan hier kennis van te nemen.

Voor meer verdieping PONT | Data & Privacy , opent in nieuw tabblad

Gerelateerd nieuws

‘Verduurzaming moet en kan eerlijker’

De verduurzaming van Nederland stokt. Een belangrijke oorzaak is dat veel mensen het beleid oneerlijk vinden. Veel mensen en kleine bedrijven worden buitengesloten en de lusten en lasten van verduurzaming zijn oneerlijk verdeeld. Om de verduurzaming vlot te trekken, is eerlijker en rechtvaardiger beleid nodig. Eerlijk verduurzamen betekent dat iedereen mee kan doen en dat iedereen die mee kan doen, dat ook doet. Dit stelt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in zijn advies ‘Eerlijk verduurzamen: randvoorwaarden voor rechtvaardig beleid’ dat vandaag is aangeboden aan minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei (KGG) en staatssecretaris Participatie en Integratie Jurgen Nobel van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).

Leve de integrale visie, of blijven politiek en praktijk verslaafd aan ‘micro’?

Aan grote, samenhangende ideeën voor een beter systeem geen gebrek. Kijk maar naar de Omgevingswet. De brede(re) en integrale visie op de leefomgeving klonk en klinkt prachtig, maar wat zien we in de praktijk? Eerder een enorme bedrevenheid in het vinden van juridische geitenpaadjes die de grote dilemma’s omzeilen. Het lijkt een breder politiek en maatschappelijk probleem, waardoor grote transities haperen. Gelukkig zijn er lichtpuntjes.

Omgeving

'De ecologische crisis is niets anders dan een obsessie met spullen'

Klaas van Egmond (1946) is hoogleraar Geowetenschappen (in het bijzonder Milieukunde en Duurzaamheid) aan de Universiteit Utrecht. In ruste? Bepaald niet. Van Egmond trekt onder meer ten strijde tegen de afspraak in het Verdrag van Maastricht (1992) om in het Europees financieel bestel de private banken aan te wijzen als geldscheppende instanties. Het richtinggevend vermogen van de overheid, met name wat betreft duurzaamheid, wordt daardoor uitgehold. Valt dat nog terug te draaien?

Klimaat

AI en Auteursrecht: waarom een uitspraak uit München alles verandert

Op 11 november 2025 deed het Landesgericht München uitspraak in een zaak die de juridische wereld én de techsector op scherp zet: GEMA tegen OpenAI (zaaknummer 42 O 14139/24). Het ging om de vraag of het gebruik van auteursrechtelijk beschermde songteksten door generatieve AI-modellen zoals ChatGPT in strijd is met het auteursrecht. Het antwoord van de rechtbank? Ja. En dat is best baanbrekend.