Bekijk de handreiking (voorbereiding op) digitale ontwrichting (pdf, 306 kB)

Van verstoring 112 tot ontregeling bruggen

De maatschappij is door toenemende vervlechting van digitale systemen en processen kwetsbaar en afhankelijk. Dit kan grote gevolgen en cascade-effecten hebben, denk aan een langdurige verstoring van 112, het uitvallen van verkeerslichten of het op afstand ontregelen van bruggen en sluizen. En de dreiging neemt toe. 'Internationale verhoudingen zijn complexer, grimmiger en turbulenter geworden, waarbij we ons ook meer moeten voorbereiden op digitale ontwrichting’, staat in het recent verschenen WRR-rapport 'Nederland in een fragmenterende wereldorde'.

Wie doet wat bij digitale ontwrichting?

Bij een fysieke ramp of crisis, zoals een brand of overstroming, is doorgaans duidelijk wie welke rol pakt en op welke wijze de hulpdiensten gecoördineerd op- en afschalen. Maar wat te doen bij digitale ontwrichting, incidenten en crisis waarbij het lokale handelingsperspectief nog niet duidelijk is?

Omdat gemeenten binnen het veiligheidsstelsel primair verantwoordelijk zijn voor de openbare orde en veiligheid, de processen van bevolkingszorg en het herstellen van de maatschappelijke continuïteit, heeft de VNG deze handreiking opgesteld. Per fase legt het document uit welke afwegingen er moeten worden gemaakt, en door wie. De handreiking is bedoeld voor adviseurs crisisbeheersing van gemeenten, maar ook bestuurders doen er goed aan hier kennis van te nemen.

Voor meer verdieping PONT | Data & Privacy , opent in nieuw tabblad

Gerelateerd nieuws

Topbestuurders zien AI als oplossing voor klimaatambities, niet als bedreiging

Topbestuurders zien Kunstmatige Intelligentie (AI) als belangrijk hulpmiddel voor het behalen van klimaatdoelen. Dat blijkt uit een wereldwijd onderzoek van KPMG onder ruim 1.200 CEO’s en bestuursvoorzitters in twintig landen. De meeste ondervraagde topbestuurders (87 procent) geven aan dat AI-toepassingen bijdragen aan het realiseren van net-zero-doelen. Hoewel slechts 30 procent van de organisaties op korte termijn prioriteit geeft aan het verbeteren van het energieverbruik door AI, is 96 procent ervan overtuigd dat er in de toekomst voldoende duurzame energie beschikbaar zal zijn om aan de energievraag van AI te voldoen.

Cybersecuritybeeld 2025: dreigingen divers en onvoorspelbaar, digitale basishygiëne op orde blijft cruciaal

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft het Cybersecuritybeeld Nederland 2025 (CSBN) gepubliceerd. Het CSBN schetst een beeld van een digitaal dreigingslandschap dat steeds complexer en onvoorspelbaarder wordt. Cyberaanvallen worden geavanceerder terwijl digitale systemen onderling sterk van elkaar afhankelijk zijn. Deze ontwikkeling vraagt om een brede, proactieve aanpak om digitale weerbaarheid te vergroten. In dit bericht belichten we de belangrijkste aandachtspunten uit het CSBN voor Nederlandse bedrijven en organisaties.

Waarom de waakhonden van de rechtsstaat kwetsbaar zijn

Het Instituut voor de Publieke Economie heeft in opdracht van Stichting Weerbare Democratie een rapport over de kwetsbaarheden van rechtsstatelijke waakhonden in Nederland opgesteld. De onderzoekers namen 19 organisaties onder de loep die financieel voor 75% afhankelijk zijn van de overheid en analyseerde mogelijke kwetsbaarheden. De publicatie van het onderzoek was 12 november 2025 en Transparency International Nederland was aanwezig bij de lancering.

Een strategische aanpak voor het beheren van AI-risico's

Kunstmatige intelligentie (AI) verandert het bedrijfsleven in een ongekend tempo. Vooral Generatieve AI heeft de verwachtingen van experts ver overtroffen en decennia aan voorspelde vooruitgang samengeperst in slechts enkele jaren. Tegen 2028 verwacht 62% van de bedrijfsleiders dat AI in alle onderdelen van hun organisatie is geïntegreerd. Maar terwijl 45% AI ziet als een grote kans, maakt 56% zich zorgen over de cybersecurity- en privacyrisico’s die gepaard gaan met deze snelle adoptie.