VNG

12 december 2025

Cyberoefening

Cybersecurity

Digitale overheid

Bekijk de handreiking (voorbereiding op) digitale ontwrichting (pdf, 306 kB)

Van verstoring 112 tot ontregeling bruggen

De maatschappij is door toenemende vervlechting van digitale systemen en processen kwetsbaar en afhankelijk. Dit kan grote gevolgen en cascade-effecten hebben, denk aan een langdurige verstoring van 112, het uitvallen van verkeerslichten of het op afstand ontregelen van bruggen en sluizen. En de dreiging neemt toe. 'Internationale verhoudingen zijn complexer, grimmiger en turbulenter geworden, waarbij we ons ook meer moeten voorbereiden op digitale ontwrichting’, staat in het recent verschenen WRR-rapport 'Nederland in een fragmenterende wereldorde'.

Wie doet wat bij digitale ontwrichting?

Bij een fysieke ramp of crisis, zoals een brand of overstroming, is doorgaans duidelijk wie welke rol pakt en op welke wijze de hulpdiensten gecoördineerd op- en afschalen. Maar wat te doen bij digitale ontwrichting, incidenten en crisis waarbij het lokale handelingsperspectief nog niet duidelijk is?

Omdat gemeenten binnen het veiligheidsstelsel primair verantwoordelijk zijn voor de openbare orde en veiligheid, de processen van bevolkingszorg en het herstellen van de maatschappelijke continuïteit, heeft de VNG deze handreiking opgesteld. Per fase legt het document uit welke afwegingen er moeten worden gemaakt, en door wie. De handreiking is bedoeld voor adviseurs crisisbeheersing van gemeenten, maar ook bestuurders doen er goed aan hier kennis van te nemen.

Voor meer verdieping PONT | Data & Privacy , opent in nieuw tabblad

Gerelateerd nieuws

Laat gezonde bedrijfsvoering niet afhangen van Brusselse politici

Op donderdag 13 november heeft het Europees Parlement in een stemming aangegeven in meerderheid voorstander te zijn van een verdere afzwakking van duurzaamheidsrichtlijnen voor bedrijven. Zowel in het aantal bedrijven dat hierdoor geraakt gaat worden (- 90%), als in de detaillering van de verplichtingen stellen ze forse wijzigingen voor. Lees hieronder de bijdrage van Tjeerd Krumpelman en Brigitte de Graaff.

“Ja“ tegen een AZC? Hoe gemeenten weer verbinding kunnen maken in tijden van weerstand

Angst, boosheid en wantrouwen – wat is er aan de hand?

 Het viraal gaan van het lied “Nee, nee, nee tegen een AZC” laat zien dat de weerstand die in veel dorpen en steden leeft, niet zomaar een kwestie is van “niet in mijn achtertuin”. Achter de roep om “geen AZC” schuilen dieperliggende zorgen over identiteit, veiligheid en rechtvaardigheid. Wat je er ook van vindt, het lied verwoordt de emotie die bij veel mensen leeft zodra er sprake is van een nieuw asielzoekerscentrum. Mensen maken zich zorgen over in ieder geval drie thema’s.

Zorg & Sociaal

Europese waakhond: ‘AI‑systemen bedreigen grondrechten, menselijk toezicht onvoldoende’

De Europese grondrechtenwaakhond FRA (European Union Agency for Fundamental Rights) waarschuwt in een vorige week verschenen rapport dat organisaties slecht zijn voorbereid op het beoordelen en beperken van grondrechtenrisico’s bij het gebruik van hoog‑risico‑AI. Volgens de FRA dreigt daardoor een kloof tussen de ambities van de AI Act en de dagelijkse praktijk bij ontwikkelaars en gebruikers van AI‑systemen in onder meer asiel, onderwijs, werk, politie en sociale zekerheid. Die kloof raakt direct aan de manier waarop mensen en AI in de samenleving samen optrekken: als de menselijke kant van die samenwerking – kennis, reflectie en kritisch vermogen – tekortschiet, verliest AI haar grond voor vertrouwen.

De cruciale rol van een veilige meldcultuur bij cybersecurity

Onlangs publiceerde de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) het Cybersecuritybeeld Nederland (CSBN) 2025. Het rapport schetst een digitale dreigingsomgeving die steeds complexer, diverser en onvoorspelbaarder wordt. Terwijl de dreiging groeit, ligt de verdediging in het versterken van de digitale basishygiëne. Organisatiecultuur speelt hierbij een belangrijke rol in hoe incidenten worden herkend en gemeld. Het CSBN 2025 maakt duidelijk dat digitale veiligheid geen puur technologisch vraagstuk is, maar afhankelijk is van hoe mensen binnen organisaties handelen. Transparency International Nederland (TI-NL) benadrukt daarom de cruciale rol van menselijk gedrag en een veilige meldcultuur bij effectieve cybersecurity.
Meer nieuws