De Nederlandse overheid en het bedrijfsleven werken samen om criminaliteit te bestrijden, met name gericht op het tegengaan van ondermijning. Dit blijkt uit een recent overleg van het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing, waar minister van Justitie en Veiligheid David van Weel en Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland, afspraken maakten om de samenwerking te intensiveren. Nederland is een aantrekkelijk doelwit voor criminelen vanwege zijn open economie, strategische ligging en goed ontwikkelde logistieke, financiële en juridische infrastructuur. Criminelen gebruiken diverse methoden om bedrijven te infiltreren en hun eigen belangen te bevorderen, wat leidt tot een brede dreiging die verschillende sectoren raakt.

Samenwerking geïntensiveerd

VNO-NCW en MKB-Nederland hebben in mei 2024 al in een gezamenlijk visiestuk gepleit voor een betere publiek-private samenwerking in de strijd tegen criminaliteit. Zij constateren dat Nederland een belangrijke rol speelt in de internationale drugshandel en dat de pakkans voor criminelen laag is vanwege de grote tekorten bij politie en Justitie. Dit leidt tot ernstige gevolgen, zoals liquidaties, bedreiging van ondernemers en witwaspraktijken, met maatschappelijke ontwrichting en schade aan het investeringsklimaat als gevolg.

Open economie aantrekkelijk

Om criminaliteit effectief te bestrijden, is het volgens de ondernemersorganisaties cruciaal dat bedrijven openlijk spreken over de problemen die zij ondervinden. Veel criminaliteit blijft onbesproken, terwijl de overheid juist baat heeft bij inzicht in de aard van de criminaliteit die bedrijven treft.

Inzicht in kwetsbaarheden binnen sectoren essentieel

Het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing, een samenwerkingsverband tussen overheid, politie, Openbaar Ministerie en diverse ondernemersorganisaties, waaronder VNO-NCW, MKB-Nederland en Transport en Logistiek Nederland, speelt een centrale rol in de aanpak van criminaliteit binnen het bedrijfsleven. Tijdens het recente overleg in oktober 2024 is afgesproken om de risico’s per sector in kaart te brengen en zwakke plekken te identificeren. Minister Van Weel benadrukte dat criminelen alleen succesvol kunnen zijn met hulp van binnenuit, wat betekent dat bewustzijn bij zowel de overheid als het bedrijfsleven over kwetsbaarheden in processen en functies essentieel is.

Wetgeving en gegevensdeling

MKB-Nederland wil zich inzetten om kwetsbaarheden in ondernemersprocessen te verminderen en samen met de overheid een front te vormen tegen criminele inmenging. Eerder in mei 2024 pleitten VNO-NCW en MKB-Nederland ook al voor een versterking van de publiek-private samenwerking, zowel landelijk als regionaal, waarbij kennis en informatie over modus operandi van criminelen standaard worden gedeeld en investeringen in preventie door bedrijven worden beloond. Verder is er behoefte aan een wet die gegevensdeling uitbreidt, zodat bedrijven weten met wie ze zaken doen en preventief kunnen handelen. Ook is regie en overzicht vanuit de overheid nodig om versnippering van initiatieven te voorkomen, omdat nu verschillende overheidsinstanties ondernemers vaak om actie vragen, zonder van elkaar te weten wat er al is gedaan en afgesproken.

Focus op nieuwe criminaliteitsvormen

Ten slotte moeten bedrijven en overheid anticiperen op nieuwe vormen van criminaliteit, met name in de digitale wereld. Dit vereist aanpassingen bij bedrijven, maar ook bij de overheid, die politiemensen moet opleiden en wetgeving moet aanpassen. De samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven is essentieel om criminaliteit effectief te bestrijden en de Nederlandse economie te beschermen.

Gerelateerd nieuws

Politie handelt in strijd met de wet door gegevens niet te vernietigen

Volgens rapportage van Follow the Money bewaart de politie al jarenlang persoonlijke gegevens van burgers, zoals namen, adressen, en zelfs informatie over huisdieren, zonder deze ooit te verwijderen. Hoewel de wet voorschrijft dat deze data na verloop van tijd vernietigd moeten worden, weigert de politie dit te doen. Met het oog op mogelijke cold cases handelt de politie bewust in strijd met de regels, zo blijkt uit interne documenten die zijn opgevraagd door Follow the Money.

Data & Privacy

Nederland voorloper in witwasbestrijding, maar wereldwijd poortwachterstoezicht moet aangescherpt

Het nieuwste rapport van de Financial Action Task Force (FATF) toont aan dat de aanpak van witwaspraktijken wereldwijd tekortschiet, met name bij zogenaamde ‘poortwachters’ zoals advocaten, accountants en makelaars. Deze professionals spelen een cruciale rol in het financiële systeem en kunnen, bewust of onbewust, misbruikt worden voor het witwassen van geld. De FATF, een intergouvernementele organisatie die zich inzet voor de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering, heeft de naleving van haar aanbevelingen door haar 39 leden onderzocht. De focus lag daarbij op de maatregelen die landen hebben genomen om witwassen via poortwachters te voorkomen.

Duurzame investeringen wereldwijd populair, maar er zijn zorgen over greenwashing

Volgens een nieuw rapport van het Morgan Stanley Institute for Sustainable Investing is er een groeiende interesse in duurzame investeringen onder individuele beleggers wereldwijd. Meer dan driekwart (77%) van de ondervraagde beleggers geeft aan geïnteresseerd te zijn in duurzaam beleggen, waarbij 57 procent aangeeft dat hun interesse de afgelopen twee jaar is toegenomen. De interesse in duurzame beleggingen is consistent in Europa (85%) en de VS (84%), terwijl Japan achterblijft met 56 procent, mogelijk vanwege een minder ontwikkelde markt.

Bedrijven onderzoeken eigen fraude: is zelfonderzoek nog verantwoord?

Tijdens een debat over criminaliteitsbestrijding, ondermijning en georganiseerde misdaad diende SP-Kamerlid Van Nispen een motie in. Hij riep de regering op om in overleg te treden met het Openbaar Ministerie (OM) en te stoppen met het beleid dat bedrijven toestaat om bij verdenking van fraude en corruptie zelfonderzoek te doen. Dit beleid, dat bedrijven veel verantwoordelijkheid geeft zonder formele regeling, staat al langer onder druk. Reeds in 2020 diende Van Nispen, samen met D66-Kamerlid Groothuizen, een motie in voor onafhankelijk onderzoek naar de voor- en nadelen van zelfonderzoek. Dit artikel geeft een overzicht van de bevindingen van dat onderzoek, evenals de beoordelingen van organisaties zoals de OESO en Transparency International.