RIVM

25 maart 2025

Drinkwater

Het RIVM onderzocht de drinkwatervoorziening voor de periode 2030 tot 2050. Ook als er op drinkwater bespaard wordt, moet er rekening mee gehouden worden dat de beschikbaarheid van drinkwater na 2030 toch nog onder druk kan komen te staan. Dit komt doordat de vraag naar drinkwater stijgt door groei van de bevolking. Ook kan klimaatverandering gevolgen hebben voor de beschikbaarheid van, en de vraag naar, water. Daarnaast is de kwaliteit van de bronnen voor drinkwater vaak onvoldoende, waardoor extra zuivering nodig is.

Beschikbaarheid van water en nieuwe bronnen 

Op dit moment is er niet altijd genoeg zoet grondwater beschikbaar om drinkwater van te maken. Eén van de mogelijkheden is om als aanvulling ook brak grondwater te gebruiken. Brak water is een mengsel van zout- en zoetwater. Mogelijk kunnen in de toekomst ook zeewater en gezuiverd afvalwater worden gebruikt. Voor deze bronnen is meer zuivering nodig dan voor de traditionele bronnen. Daarnaast moet de wet- en regelgeving worden aangepast om deze nieuwe bronnen te mogen gebruiken voor drinkwater.  Ook is het belangrijk dat drinkwaterbedrijven makkelijk kunnen overschakelen op andere bronnen op het moment dat er minder water beschikbaar is.

Meer zuivering nodig door slechtere kwaliteit  

Niet alleen de beschikbaarheid maar ook de kwaliteit van het beschikbare water voor drinkwater staat onder druk. Dit komt door lozingen op het oppervlaktewater en door klimaatverandering.  Door droogte is er minder water beschikbaar en kan verzilting optreden. Oppervlaktewater kan te warm worden waardoor er meer ongewenste bacteriën in groeien. Bij hevige regen kan oppervlaktewater vervuild raken met rioolwater. Daardoor zijn extra maatregelen nodig om het drinkwater van goede kwaliteit te houden. De verwachting is dat deze klimaateffecten in de toekomst vaker optreden.

Schoonhouden beter dan schoon maken

Veel drinkwaterbedrijven verwachten dat ze in de toekomst meer moeten zuiveren voor een goede drinkwaterkwaliteit. Bijvoorbeeld met membraanfilters, die zeer schoon drinkwater kunnen maken. Deze zuivering van water kost veel geld en energie. Het is daarom belangrijk dat het water in bronnen voor drinkwater schoner wordt. Drinkwaterbedrijven hoeven dan zo min mogelijk te zuiveren. Nederland streeft de doelen na die in de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) zijn vastgelegd.

Context van dit onderzoek 

Het RIVM deed dit onderzoek in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Dit onderzoek is een vervolg op het rapport uit 2023 over de beschikbaarheid van drinkwater tot 2030. Het ministerie is daarop het Actieprogramma beschikbaarheid drinkwaterbronnen 2023-2030 gestart.  

Gerelateerd nieuws

De toenemende druk op de grond in Nederland

Als je het mij vraagt staat Nederland al jarenlang bekend als dat kleine kikkerlandje waar geen vierkante meter onbenut blijft. Waar we ooit land wonnen op de zee, lijkt de ruimte ons nu langzaam door de vingers te glippen. Van woningbouw tot natuurherstel, van infrastructuur tot energietransitie – de strijd om de vierkante meter is hevig. Ruimtegebrek en grondhonger zijn termen die vandaag de dag heel actueel zijn.

Omgeving

Open normen: meer vrijheid met grenzen

Het opnemen van open normen in de planregels van het omgevingsplan biedt een goede mogelijkheid voor de gemeenteraad om globaal het ruimtelijk kader vast te leggen, zonder dat gelijk volledig duidelijk moet zijn hoe het plan (in detail) moet worden uitgewerkt. Daardoor kan in een vroege fase het kader vastgesteld worden, en kan dit kader later ingevuld worden. Maar, open normen kunnen voor minder rechtszekerheid zorgen. In deze blog leg ik uit aan welke eisen een open norm moet voldoen, en welke gevolgen daaraan zitten.

Omgeving

Voorrang voor woningzoekenden met maatschappelijke of economische binding

Wie krijgt er voorrang op de woningmarkt? Een hot item in deze verkiezingsperiode. Met de wijziging van de Huisvestingswet 2014 per 1 januari 2024, beschikken gemeenten over meer instrumenten om te sturen op de verdeling van woonruimte. De wet biedt onder meer de mogelijkheid om woningen met voorrang toe te wijzen aan woningzoekenden die een sociale of economische binding hebben met een woningmarktregio, de gemeente of een deel van de gemeente. Deze verruiming geeft gemeenten meer regie op de lokale woningmarkt.

Omgeving

Verkiezingsprogramma’s: bouwen, bouwen, bouwen?

De politieke partijen schreven ruim 1.600 pagina’s aan verkiezingsprogramma’s: genoeg om een lade van onze dossierkast te vullen. Maar als omgevingsjuristen van de toekomst zijn wij vooral benieuwd naar één thema: het versnellen van de woningbouw. Hoe willen de zes (vooralsnog) grootste partijen dat aanpakken en is dat wat ons betreft juridisch haalbaar?

Omgeving

Meer nieuws