Kennisportaal Klimaatadaptatie

13 september 2025

Klimaatadaptatie

Waterkwaliteit

Verzilting leidt tot steeds grotere uitdagingen

De uitdagingen op het gebied van verzilting worden steeds groter. Klimaatverandering leidt tot langere droge periodes, minder aanvoer van zoetwater door de grote rivieren en een stijgende zeespiegel. Hierdoor verzilten grondwater, oppervlaktewater en uiteindelijk ook de bodem, vooral in West- en Noord-Nederland.

Veel kennis nodig

Het nieuwe programma moet helpen deze uitdagingen aan te pakken. Daarvoor is veel kennis nodig. Hoeveel zoet doorspoelwater hebben we in de toekomst ter beschikking en is dat genoeg om verzilting tegen te gaan? Hoeveel zout mag beregeningswater bevatten om geen schade te veroorzaken? Welke maatregelen kunnen we nemen om de schade te beperken? En wegen deze maatregelen op tegen de kosten? Deze vragen spelen voor waterbeheerders op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Maar ook in andere sectoren zoals drinkwater, industrie, landbouw en natuur.

Programma met vier hoofdvragen

Het meerjarig kennisprogramma richt zich op vier hoofdvragen, die weer zijn onderverdeeld in een groot aantal deelvragen:

  • Hoe zout is het bodemvocht en welke processen spelen hierbij een rol?

  • Hoe goed kunnen natuur en landbouwgewassen in Nederland tegen zout en wanneer ontstaat er onherstelbare schade?

  • Hoe kun je de antwoorden op de vragen hierboven praktisch toepasbaar maken, bijvoorbeeld met behulp van modellen en tools?

  • Wat zijn de effecten van zout op biodiversiteit en het waterleven?

Van kennis naar handelingsperspectief

Het doel is om langdurige meetreeksen en kennis op te bouwen over zout in de bodem en de zouttolerantie van gewassen en natuur. Deze kennis kan gebruikt worden voor modellen en hulpmiddelen die handelingsperspectief bieden voor waterbeheerders en professionals in de landbouw en natuur. De onderzoekers zullen ook bestaande hulpmiddelen uitbreiden, zoals de Waterwijzer Landbouw, Waterwijzer Natuur en de Klimaatstresstest. Deze kunnen dan verziltingsrisico’s inzichtelijk maken, ook voor toekomstige situaties, en helpen bij het afwegen van maatregelen. Zo kunnen overheden en beheerders beter besluiten waar en hoe ze het beste kunnen ingrijpen om verzilting tegen te gaan.

Welke partijen maken dit onderzoek mogelijk?

Het onderzoek wordt mogelijk gemaakt door het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat en STOWA. Daarnaast zijn Wageningen Environmental Research (WEnR), Wageningen Plant Research (WPR), Deltares, KWR en Van Geest Ecologie betrokken. En de samenwerking met netwerkorganisatie SALTA wordt versterkt

Gerelateerd nieuws

‘Overheid: werk mét bedrijfsleven aan voldoende en aan schoon water’

Nederland staat voor grote wateruitdagingen – van droogte tot drinkwatertekorten en schoner water. Het bedrijfsleven pakt graag de handschoen op om samen met de overheid te werken aan voldoende beschikbaarheid van water en in de verbetering van de kwaliteit ervan. Dat aanbod doen VNO-NCW en MKB-Nederland in aanloop naar het Commissiedebat water van de Tweede Kamer op 24 september. Beleid wat werkbaar is in de praktijk is daarbij het uitgangspunt.

Omgeving

Bestaanszekerheid vraagt om gezamenlijk beleid over grenzen beleidsterreinen heen

Bestaanszekerheid vraagt om meer dan een voldoende inkomen, stellen de planbureaus SCP, PBL en CPB in de studie ‘Bestaanszekerheid vanuit een bredewelvaartsperspectief’. Zo kunnen ook een slechte gezondheid, onveilige leefomgeving of laaggeletterdheid de bestaanszekerheid aantasten. Beter zicht op alle relevante aspecten, hun samenhang en de verschillen tussen burgers maakt effectiever en efficiënter beleid op dit terrein mogelijk.

Zorg & Sociaal

Wonen of zorg? De juridische scheidslijn in woonzorgvastgoed

De vergrijzing zet onze samenleving op scherp: de vraag naar innovatieve woonzorgconcepten stijgt explosief. Beleggers en ontwikkelaars storten zich massaal op woonzorgvastgoed. Maar juist op het snijvlak van wonen en zorg ontstaan interessante juridische vraagstukken, want wie bepaalt of een woning vooral een thuis is, of toch vooral een zorginstelling? Die scheidslijn is allesbepalend voor de wet- en regelgeving die geldt. Zodra zorg de boventoon voert en wonen ondergeschikt is, veranderen de spelregels drastisch – met grote gevolgen voor huurbescherming en contractuele afspraken. Wat betekent dat concreet voor huurders, verhuurders en zorgaanbieders? En waarom is het cruciaal om de afspraken over huur en zorg glashelder vast te leggen? In deze blog wordt die vraag beantwoord en wordt door Nika Niels en Isa Horstik uiteengezet welke regels van toepassing zijn wanneer wonen en zorg nauw met elkaar verweven zijn.

Omgeving

Op zoek naar verkoeling: hoe klimaatadaptatie en recreatie in onze steden samengaan

Door klimaatverandering wordt het weer steeds extremer. We krijgen vaker te maken met hitte, droogte, wateroverlast en overstromingen. Denk aan de bosbranden in Zuid-Europa, de extreme regenval afgelopen juli in delen van ons land, en de natuurbranden dit voorjaar nabij Drunen en Ede. Dit heeft grote gevolgen voor de leefbaarheid van onze steden, dorpen en landschap. Maar daar waar uitdagingen zijn, liggen ook kansen. In ons werk zien we vaak prachtige plekken waar natuur, water en beleving hand in hand gaan met oplossingen voor het veranderende klimaat. In dit artikel nemen we je mee hoe klimaatadaptatie en recreatie elkaar kunnen versterken met actuele voorbeelden en hulpmiddelen om hier zelf vorm aan te geven.

Omgeving

Meer nieuws