Op de eerste dag van COP28 was er al een akkoord over een klimaatschadefonds. Verschillende landen hebben toegezegd geld in te leggen in dit fonds. Daarbij waren wel kritische geluiden te horen over dat het onduidelijk was hoe het fonds in de toekomst eerlijk gefinancierd zou blijven worden.

Op het randje van klimaatontkenning

Sultan Al Jaber is naast voorzitter van COP28 ook CEO van ADNOC, het staatsoliemaatschappij van de Verenigde Arabische Emiraten. Wat door veel waarnemers als een ernstig belangenconflict wordt gezien(1). Nu de top een week bezig is, worden de standpunten van Al Jaber langzaam duidelijk. In een gesprek met Mary Robinson, voormalig president van Ierland, liet Al Jaber weten dat wetenschappelijk niet is bewezen dat versneld stoppen met olie en gas de opwarming van de aarde tot 1,5 graden kan beperken. Hij zei dat fossiele brandstoffen nodig zijn voor duurzame ontwikkeling, anders zouden we volgens hem weer in grotten gaan leven(1). Een nogal omstreden uitspraak die zich volgens wetenschappers op het randje van klimaatontkenning zou bevinden(1).

Maar wat wordt er met deze woorden precies gezegd? De grote discussie van deze top gaat eigenlijk over de termen phase out (uitfaseren) en phase down (afbouwen), met betrekking tot fossiele brandstoffen. Al meer dan 100 landen willen een phase out, ofwel uitfasering(1). In het akkoord van COP26 in Glasgow wordt volgens de website Carbon Brief voor het eerst tekst opgenomen waarin staat dat productie van kolencentrales, die niet aan CO2-afvang doen, afgebouwd moeten worden. iets wat in de tekst van de vorige klimaattop in Egypte, onveranderd is gebleven.

Afvangen van CO2

Onderdeel van de discussie wordt dus ook de afbouw of uitfasering van fossiele brandstoffen, als de CO2 hiervan afgevangen kan worden. Het International Energy Agency heeft aangegeven dat CO2-afvang en -opslag in alle scenario’s voorkomt, maar wel in een bepekte mate. Daarnaast gebeurt afvang momenteel nog weinig en is het volgens het IEA daarom riskant om er op te vertrouwen dat dit op grote schaal kan slagen(2). Tegelijkertijd investeert staatsoliebedrijf ADNOC twee maanden voor de start van COP28 17 miljard dollar in contracten voor nieuwe fossiele projecten met CO2-afvang.

Volgens het IEA is er dus geen ruimte voor ontwikkeling van nieuwe fossiele projecten, als de opwarming onder de 1,5 graden moet blijven. Ook niet als CO2 wordt afgevangen(2). Maar zelfs als de bestaande fossiele infrastructuur gebruikt blijft worden als voorheen, breken we volgens het IPCC door de grens van 1,5 graden opwarming heen(2).

1 https://www.theguardian.com/environment/2023/dec/03/back-into-caves-cop28-president-dismisses-phase-out-of-fossil-fuels

2 https://www.carbonbrief.org/qa-why-defining-the-phaseout-of-unabated-fossil-fuels-is-so-important-at-cop28/

3 https://www.reuters.com/sustainability/climate-energy/adnoc-awards-contracts-gas-project-aiming-net-zero-co2-emissions-2023-10-05/

Over de auteurs

  • Jaël Poelen

    Jaël Poelen is Nieuwsredacteur duurzaamheid en klimaat bij PONT.

    PONT | Data & Privacy

Gerelateerd nieuws

Van klimaatverandering tot overgewicht: ‘De voedseltransitie is een oplossing voor veel problemen’

Ons voedselsysteem heeft een grote impact op zowel onze gezondheid als de planeet en is op lange termijn niet houdbaar. Gelukkig worden in Nederland al stappen gezet richting een duurzaam en gezond voedselsysteem, waarbij gemeenten een sleutelrol vervullen als schakel tussen beleid en lokale behoeften. PONT | Klimaat interviewde Tessel Kans, strategisch adviseur bij adviesbureau Schuttelaar & Partners. De voedseltransitie is urgenter dan ooit. Hoe kunnen gemeenten bijdragen aan verandering?

EPBD IV verplicht de gebouwen van de toekomst: ‘Zero Emission Buildings’

Nederland heeft vanaf vandaag nog exact één jaar de tijd om de ‘EPBD IV’ te implementeren. Dit is de ‘Energy Performance of Buildings Directive IV’. Een belangrijke richtlijn voor vastgoedprofessionals, omdat de richtlijn verduurzaming van bestaand en nieuw vastgoed enorm aanjaagt.

Van klimaatverandering tot overgewicht: ‘De voedseltransitie is een oplossing voor veel problemen’

Ons voedselsysteem heeft een grote impact op zowel onze gezondheid als de planeet en is op lange termijn niet houdbaar. Gelukkig worden in Nederland al stappen gezet richting een duurzaam en gezond voedselsysteem, waarbij gemeenten een sleutelrol vervullen als schakel tussen beleid en lokale behoeften. PONT | Klimaat interviewde Tessel Kans, strategisch adviseur bij adviesbureau Schuttelaar & Partners. De voedseltransitie is urgenter dan ooit. Hoe kunnen gemeenten bijdragen aan verandering?

Stikstofvrije bouw van duurzame energieprojecten kan sneller

Om te voorkomen dat duurzame energieprojecten vertraging oplopen of helemaal stilvallen, werken aannemers, initiatiefnemers en opdrachtgever hard om te bouwen zonder uitstoot van stikstof. Zo worden problemen met vergunningen voorkomen en worden projecten gerealiseerd die juist een bijdrage leveren aan het terugdringen van uitstoot. Klein en middelgroot bouw- en transportmaterieel wordt al volop geëlektrificeerd. Zwaar en specialistisch materieel en zware vrachtwagens zijn nog niet altijd in een elektrische variant beschikbaar. APPM maakte in opdracht van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie en Energie-Nederland de actuele stand van zaken op en doet aanbevelingen om schoon en emissieloos bouwen te versnellen en mainstream te maken. Ook Bouwend Nederland steunt de aanbevelingen van het rapport. “We laten zien dat stikstofvrij bouwen aan schone energieprojecten geen toekomstbeeld is, maar praktijk die nu al werkt,” zegt Cora van Nieuwenhuizen, voorzitter van Energie-Nederland. NVDE voorzitter Olof van der Gaag: “Wij doen wat we kunnen om projecten te realiseren die de stikstofuitstoot verminderen. Met een beetje hulp, doen we dat ook nog zonder stikstofuitstoot tijdens de bouw”.