17 april 2024

Energietransitie

De Eerste Kamer besloot maandagavond in meerderheid dat de gaskraan in Groningen definitief dichtgaat, via het steunen van een wet die dat regelt. Alleen de fracties van JA21, Forum voor Democratie en 50Plus stemden tegen het wetsvoorstel van demissionair staatssecretaris voor Mijnbouw Hans Vijlbrief.

Eerder was het de bedoeling dat de gaswinning per 1 oktober zou worden gestopt, maar de Tweede Kamer verzocht vorige maand tijdens een debat om een sluiting voor de zomer. Volgens Vijlbrief is 1 mei haalbaar.

De Senaat nam ook een motie van BBB en GroenLinks-PvdA aan die het kabinet vraagt te onderzoeken of het mogelijk is om het proces van de schadeafhandeling en versterking te vergroten, door een aanpak te kiezen waardoor de regie bij de inrichting van de schadeafhandeling en versterking mede bij de provincies en gemeenten in Groningen kan komen te liggen

Aanvullende vragen

Begin april leek die voortijdige sluiting een deel van de Senaat te ver te gaan, waaronder de PVV, VVD en BBB - partijen die nu om de formatietafel zitten voor de vorming van een nieuw kabinet. Het gebeurde mede op initiatief van VVD-Senator Casper van den Berg.

De liberalen hadden aanvullende vragen en suggereerden om te wachten op een wetsvoorstel over leveringszekerheid, dat pas over anderhalf jaar tot stand zou komen. Met de aanvullende vragen zou de sluiting van het Groninger gasveld vermoedelijk vertraging oplopen.

Het zorgde voor een aangedane staatssecretaris, die met zoveel woorden liet weten dat hij dit de Groningers niet wilde aandoen. Deze vertraging ga ik politiek niet meemaken, waarschuwde hij. De veiligheid van de Groningers, die met aardbevingen te maken hebben, ging hem boven alles, aldus Vijlbrief. “Anders ga ik me nuttig maken als Kamerlid.”

Nadat Van den Berg had gezegd dat het hier om een ‘misverstand’ ging dat al snel werd rechtgezet, ging de Eerste Kamer maandagavond dus in grote meerderheid overstag.

Lang gesoebat

En daarmee komt een einde aan lang gesoebat over het stopzetten van de gaswinning- een debat dat tot veel emoties, tumult en bovenal tot onzekerheid bij de Groningers leidde.

Vanaf 1 oktober 2022 ging het Groningenveld al op de zogenoemde waakvlam, waarbij slechts het minimale gewonnen wordt zodat de gasputten konden openblijven. Dat werd gedaan voor noodgevallen, zoals een ongunstig geopolitiek getij.

In 2014 beperkte het toenmalige kabinet de gasproductie al vanwege een toenemend aantal aardbevingen die onder meer tot schade aan huizen leidden. In 2018 kondigde de een jaar eerder aangetreden minister Eric Wiebes aan dat de gaswinning uiterlijk 2030 naar nul moest. Die datum bleek door alle onrust te ver in de toekomst te liggen.

Het einde van de gaswinning heeft ook gevolgen voor de Gasunie. Juist die staatsonderneming, verantwoordelijk voor de aardgasinfrastructuur- en levering, sloot maandag met zes aannemers nieuwe tienjarige contracten af. Hierin worden afspraken gemaakt over het onderhoud en beheer van bestaande aardgasleidingen én de aanleg van nieuwe leidingen voor onder andere waterstof, groen gas en CO2.

Over de auteurs

  • Tom Reijner

    Tom Reijner is Freelance journalist, onderzoeker en podcastmaker.

Gerelateerd nieuws

Nederlandse isolatiemarkt zoekt creatieve oplossingen voor vleermuisbescherming

De Rijksoverheid streeft naar het isoleren van 2,5 miljoen slecht geïsoleerde woningen en gebouwen voor 2030. Het doel: minder CO2-uitstoot en een lagere energierekening. Dit wordt echter bemoeilijkt door de bescherming van vleermuizen onder de Habitatrichtlijn. De richtlijn stelt dat ecologisch onderzoek voorafgaand aan isolatie verplicht is. In 2023 oordeelde de Raad van State dat een isolatiebedrijf deze zorgplicht niet nakwam waardoor, nu een jaar later, de isolatieopgave spaak loopt.

Klimaat

Deltaprogramma 2025: we moeten anders omgaan met te veel en te weinig water

Op Prinsjesdag, heeft minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat namens het kabinet het Deltaprogramma 2025 aangeboden aan de Eerste en Tweede Kamer. Uit dit Deltaprogramma blijkt dat klimaatverandering tot steeds meer knelpunten leidt in ons land. De hoofdboodschap is: we moeten anders omgaan met te veel en te weinig water. De oplossingen hiervoor moeten we ook zoeken in hoe we de ruimte gebruiken en inrichten. Dat moet meer aansluiten bij wat het water- en bodemsysteem aankan.

Huidige koers warmtetransitie leidt tot sociale ongelijkheid

Er is een groot draagvlak in Nederland voor een duurzamere samenleving en zowat iedereen is er wel van overtuigd dat het gebruik van fossiele brandstoffen drastisch moet verminderen. Warmte uit duurzame bronnen als geo-, aquathermie en restwarmte hebben de voorkeur boven die van biomassa of afvalverbranding voor de voeding van collectieve warmtenetten. Woningbouwcorporaties staan aan de lat voor de verduurzaming van hun woningvoorraad en staan met de in april 2020 gemaakte afspraken in “de startmotorkader warmtenetten” ook vooraan in de warmtetransitie.

Klimaat

NVDE: ‘Wij kunnen meer. Een betrouwbare overheid geeft ons vleugels’

Op de dag dat Koning Willem-Alexander de troonrede uitspreekt, komt de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie met een reactie op de plannen van het kabinet: De kans is groot dat het huidige maatregelenpakket voor klimaatbeleid onvoldoende is om de gestelde doelen voor 2030 te halen, schrijft het PBL vandaag. Het kabinet vergroot zo de kans dat de komende jaren plotseling kostbare maatregelen genomen moeten worden. Minister Hermans kondigde al aan dat zij nieuw beleid gaat invoeren als dit najaar blijkt dat de doelen inderdaad buiten bereik zijn. Daarmee dreigen we een jaar te verliezen.

Klimaat

Meer nieuws