Open data IV-3 jaarrekeningen 2023

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de eerste plaatsing van de open data IV-3 jaarrekeningen 2023 gepubliceerd. Hierin ontbreken nog de cijfers van 9 van de in totaal 342 gemeenten, die pas met de tweede plaatsing beschikbaar komen. In het cijferbeeld dat volgt, zijn de uitkomsten voor de 9 ontbrekende gemeenten bij geschat.

Investeringen

In 2023 zijn de investeringen van gemeenten eindelijk opgeveerd. De omvang van de (im-)materiële vaste activa op de balans is in 2023 met 4,32% gegroeid. De bevolkingsgroei in 2023 bedroeg 0,73% en de prijsontwikkeling van de bruto overheidsinvesteringen kwam uit op 4,10%. De netto investeringen van de gezamenlijke gemeenten waren daarmee maar een half procent te laag om de kapitaalgoederenvoorraad per inwoner op peil te houden. Dit valt binnen de marge van een normaal investeringsniveau. In een lange reeks van voorgaande jaren was ieder jaar sprake van een flinke daling van de gemeentelijke kapitaalgoederenvoorraad per inwoner. Van het inhalen van deze achterstanden uit het verleden is dus nog geen sprake.

Financieringstekort

Over het jaar 2023 was sprake van een positief exploitatieresultaat van € 1.629 miljoen. Deze middelen zijn ingezet voor het financieren van de netto investeringen van € 3.216 miljoen. Ernaast resteert er door de netto investeringen dus een financieringstekort, waarvoor gemeenten geld leenden. Samen met de mutatie van kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen (+ 61 miljoen), de mutatie van de voorraden (+ 204 miljoen) en de mutatie van de voorzieningen voor voorziene kosten (+ 437 miljoen) bedroeg het financieringstekort in 2023 een bedrag van € 1.415 miljoen. Dit is een tekort van € 79 per inwoner. Uitgedrukt in procenten van het bruto binnenlands product (bbp) bedraagt het tekort 0,13%. Dit is ruim onder het aandeel van 0,34% van het bbp, dat gemeenten van de Europese begrotingsregels hiervoor aan ruimte hebben.

Netto schuld

Met het financieringstekort van € 1.415 miljoen is de netto schuld van gemeenten opgelopen naar € 31,8 miljard.

Daarmee bedraagt eind 2023 de netto schuld € 1.773,- per inwoner. Er zijn 5 gemeenten die hier met een netto schuld van meer dan € 5.000,- per inwoner flink bovenuit steken, en 49 gemeenten zonder schulden. Met de positieve netto investeringen waardoor het balanstotaal toenam, en het oplopen van de schuld is de solvabiliteit van de gezamenlijke gemeenten uitgekomen op 39,6%. Dit is een kleine verbetering ten opzichte van eind 2022 toen de solvabiliteit 37,5% bedroeg. Op individueel niveau hebben 25 gemeenten een solvabiliteit lager dan 20%, maar er zijn geen gemeenten meer met een solvabiliteit onder de 10%.

Gerelateerd nieuws

Behandel zzp’ers als zorgondernemers, niet als risico

Er zijn verschillende prangende vraagstukken over de bedrijfsvoering van zorgorganisatie in de langdurige zorg, waar niemand een pasklaar antwoord op heeft. Tegelijkertijd is er veel kennis te delen: waardevolle initiatieven, ervaringen, ideeën en visies die inspireren en richting kunnen geven. In een vierluik delen onderzoekers Dr. Martin Kartomo en Simon Heesbeen hun bevindingen uit gesprekken met dertien raden van bestuur en directeuren bedrijfsvoering. Elk vraagstuk is besproken aan de hand van een prikkelende stelling. In dit artikel staat centraal: “Met de juiste bedrijfsvoering is er voldoende ruimte voor de zzp’er in de zorg.” Een vervolg op ons eerdere artikel: Wet DBA pusht goed werkgeverschap.

Zorg & Sociaal

Algoritmeregistratie in Nederland moet beter

Overheden en organisaties boeken te weinig voortgang met de registratie van de algoritme- en AI-systemen die zij gebruiken. Hierdoor is het voor burgers en klanten vaak niet duidelijk waarvoor en hoe overheden en organisaties AI en algoritmes gebruiken. Een compleet algoritmeregister is de basis voor transparantie, bescherming van grondrechten, uitlegbaarheid en controleerbaarheid bij de inzet van algoritmes en AI.

Data & Privacy

Knabbelen aan kinderrechten?

Dat de Asielnoodmaatregelenwet het bestaansrecht van sommige kinderen ontkent en hulp aan hen strafbaar stelt is zorgelijk. Gelukkig spreken veel burgers en beroepsgroepen zich hierover uit. Regelmatig is het echter minder evident wat ‘het goede’ is om te doen in het kader van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK). Daarover gaat deze blog.

Zorg & Sociaal

Van sluiting naar startschot: hoe regio’s de toekomst van de chemie kunnen veiligstellen

De recente sluitingen van Apollo Vredestein in Enschede en Akzo Nobel in Wapenveld lijken op het eerste gezicht symptomatisch voor een verdwijnende maakindustrie. Maar wie verder kijkt, ziet geen sterfhuisconstructie, maar een transitie. De chemische sector, goed voor 55.000 banen en 17% van de Nederlandse export, staat op een kruispunt. De vraag is niet óf we chemie willen, maar onder welke voorwaarden.

Klimaat