Erasmus Universtiteit Rotterdam

28 november 2024

Ai in de zorg

Het gebruikt van AI in de gezondheidszorg ligt onder een vergrootglas. In de media worden regelmatig doorbraken belicht, zoals betere en snellere diagnoses dankzij AI. Maar is het optimisme rondom AI terecht en welke uitdagingen brengt AI met zich mee? Carboni’s onderzoek richt zich op casestudies in de pathologie, op de intensive care en in de acute psychiatrie. Daarbij bekritiseert ze de aanname dat AI het werk in de zorg eenvoudiger of minder arbeidsintensief maakt. "Met mijn onderzoek wil ik nagaan hoe we de kansen die AI biedt kunnen benutten zonder de sociale en ethische gevolgen uit het oog te verliezen", zo legt de onderzoeker uit.

Betrouwbaarheid en besluitvorming

In de pathologie onderzoekt de promovendus de overgang van traditionele microscooppreparaten naar digitale beelden, die de overstap op AI-gebaseerde diagnostiek mogelijk moeten maken. Veel pathologen ervaren digitale beelden echter als minder betrouwbaar en moeilijker te gebruiken, wat onzekerheid in hun werk veroorzaakt. Voor intensive care afdelingen zijn AI-dashboards ontworpen om verpleegkundigen te helpen bij het prioriteren van cruciale taken door realtime data te analyseren. "Hoewel zulke AI-systemen de efficiëntie kunnen vergroten, bestaat het risico dat ze de autonomie van zorgprofessionals ondermijnen. Verpleegkundigen kunnen het gevoel krijgen dat hun kennis en ervaring worden vervangen door een geautomatiseerd systeem," legt ze uit.

"Met mijn onderzoek wil ik nagaan hoe we de kansen die AI biedt kunnen benutten zonder de sociale en ethische gevolgen uit het oog te verliezen"
Chiara Carboni
Promovendus Health Care Governance (HCG)

Zorg gaat zich voegen naar AI

In de psychiatrie worden voorspellende algoritmen gebruikt om het risico op gewelddadig gedrag te beoordelen. Toch zijn zorgverleners vaak sceptisch over deze tools, die complexe en ethisch beladen fenomenen zoals geweld lijken te simplificeren. Carboni stelt dat AI niet alleen nieuwe hulpmiddelen aan de zorg toevoegt, maar ook de organisatie van zorg verandert. Taken worden vaak georganiseerd zodat ze aan de eisen van AI-systemen voldoen, wat in plaats van minder werk juist meer werk kan opleveren. Deze veranderingen kunnen de autonomie van zorgmedewerkers ondermijnen en ethische dilemma’s opwerpen.

AI gaat over meer dan efficiëntie

Carboni vindt het belangrijk dat de focus bij de implementatie van AI niet zozeer ligt op efficiëntie, maar vooral op het verbeteren van de zorg. Om effectief te werken met AI, hebben zorgverleners tijd nodig om te twijfelen en kritisch na te denken over de resultaten. Ze pleit ervoor dat AI zorgverleners moet ondersteunen en niet hun expertise mag vervangen. Daarnaast zou de dataverzameling die nodig is om AI-modellen te trainen (vaak uitgevoerd door verpleegkundigen en technici) meer moeten worden gewaardeerd en erkend. Carboni: "Mijn belangrijkste doel is om een genuanceerd beeld te schetsen van hoe de klinische praktijk verandert, niet alleen door AI zelf, maar ook door de verwachtingen die ontstaan rondom AI."

Gerelateerd nieuws

Productiviteit als motor van brede welvaart: SER en bedrijfsleven dringen aan op actie

Werkgevers, werknemers en ondernemersorganisaties slaan de handen ineen om de arbeidsproductiviteit in Nederland te verhogen. De Sociaal-Economische Raad (SER) en organisaties als VNO-NCW en MKB-Nederland pleiten gezamenlijk voor een ambitieus en samenhangend productiviteitsoffensief. Het doel: het versterken van het verdienvermogen van de Nederlandse economie, het verlagen van de werkdruk, het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden en het waarborgen van de brede welvaart.

Lokale energie geeft bedrijven weer ruimte, ook bij vol stroomnet

Lokale opwek van energie helpt ondernemers vooruit en gaat netcongestie tegen. De combinatie van zonne- en windenergie, opslag en onderlinge energielevering werkt het best. Dit bespaart ondernemers veel geld, de jaarlijkse energiekosten dalen tot vijftig procent. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) en Holland Solar.

Klimaat

Aedes: flexibeler omgaan met regels die woningbouw vertragen

Het is goed dat via de STOER-aanpak regels rondom de bouw van nieuwe huizen tegen het licht gehouden worden. Vooral in combinatie leiden regels vaak tot ongewenste vertraging. De enorme woningnood betekent dat we slimmer en flexibeler moeten omgaan met regels, zonder minimale normen uit het oog te verliezen, aldus Aedes in reactie op de STOER-voorstellen.

Omgeving

De rol van engagement in duurzaam beleggen

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft een verkenning gedaan naar de invulling van engagement door vermogensbeheerders en de effectiviteit ervan. We constateren dat effectiviteit lastig is aan te tonen, maar dit hoeft niet weg te nemen dat engagement een waardevol instrument kan zijn binnen een duurzame beleggingsstrategie. Ook is er ruimte om de value case van engagement te verduidelijken en nog beter te onderbouwen. Ten slotte kan het beperken van de engagementinspanningen tot een selecte groep van ondernemingen en focus op een beperkt aantal specifieke ESG-thema’s de kwaliteit van engagement verhogen.

Klimaat

Meer nieuws