Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie

De Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw) bepaalt dat gemeenten iedere 5 jaar een warmteprogramma moeten opstellen. Daarmee maken zij inzichtelijk welke gebieden binnen een bepaalde termijn van het aardgas af gaan en wat de mogelijke warmtealternatieven zijn.

Gemeenten geven daarmee gebouweigenaren, netbeheerders, warmteleveranciers en andere partijen duidelijkheid over de toekomstige warmtevoorziening van wijken. Dit zorgt er mede voor dat alle betrokkenen hun capaciteit en middelen planmatig en efficiënt kunnen inzetten.

De wet biedt gemeenten de bevoegdheid om in het uiterste geval met een raadsbesluit het omgevingsplan te wijzigen en de einddatum voor het gebruik van aardgas in een bepaald gebied vast te stellen. Met deze stok achter de deur kan worden voorkomen dat het gasnetwerk in de toekomst tegen hoge kosten voor een gering aantal aansluitingen in stand moet worden gehouden.

Belangrijke stappen

De VNG vindt dat de Wgiw helpt de haalbaarheid en betaalbaarheid van collectieve warmtenetten te verbeteren, netcongestie tegen te gaan en toe te werken naar een duurzamere, onafhankelijke en rechtvaardige warmtevoorziening. De Wgiw zorgt ook voor een belangrijke eerste stap richting transparante, op kosten gebaseerde tarieven.

Met de aanpassingen in de bevoegdheden van de ACM ontstaat de mogelijkheid voor boekhoudkundige regels en het opvragen van informatie over de kosten van warmtenetten. Dit draagt bij aan betere inzage in die kosten en daarmee aan de betaalbaarheid. Het wetsvoorstel wordt nader uitgewerkt in het onderliggend besluit, de Bgiw. Publicatie hiervan verwachten we begin 2025.

Energiewet

Ook de Energiewet is door de Eerste Kamer aangenomen. Daarmee is een belangrijke stap gezet om ook juridisch het integrale energiesysteem mogelijk te maken. De wet neemt onnodige verschillen tussen regelgeving voor gas en elektriciteit weg.

Ook het VNG-pleidooi om in de Energiewet mogelijk te maken dat bijvoorbeeld inwoners, bedrijven en/of lokale overheden zelf opgewekte energie met elkaar kunnen uitwisselen is nu een feit. De volgende stap is om energie delen, lokaal en gelijktijdig ook zonder tussenkomst van de energieleverancier mogelijk te maken, voor een energietransitie die rechtvaardig, betaalbaar en betrouwbaar is.

Door de consument die zelf energie produceert, en tevens investeerder is in hernieuwbare opwek, een positie te geven, ontstaat een alternatief voor salderen. Energie delen draagt tevens bij aan vermindering van netcongestie en biedt daarmee ruimte voor woningbouw en economische ontwikkeling.

Beoogde data van inwerkingtreding

De Wgiw treedt gefaseerd in werking. De wijziging van de warmtewet treedt per 1 januari 2025 in werking. Dit is ook noodzakelijk om de betaalbaarheid voor de huidige afnemers van collectieve warmte te verbeteren. De rest van de Wgiw treedt naar verwachting op 1 januari 2026 in werking. De beoogde datum waarop de Energiewet in werking treedt, is 1 april 2025.

Gerelateerd nieuws

'Er moet een emissieplafond in de wet om uit het stikstofmoeras te komen'

De uitspraak van de rechter in de stikstofzaak van Greenpeace stelt de regering voor een vrijwel onmogelijke opgave. Het kabinet moet de stikstofuitstoot binnen vijf jaar enorm beperken, zonder dat boeren weten hoe en wanneer ze aan welke milieueisen moeten voldoen. Nederland komt alleen uit het stikstofmoeras als de Kritische Depositiewaarde uit de wet gaat en vervangen wordt door emissiebeleid. Dat stellen Wim de Vries, Gerard Ros en Wieger Wamelink van WUR.

Klimaat

Investeerders waarschuwen Brussel: 'Versoepeling duurzaamheidsregels brengt Green Deal in gevaar'

Meer dan 200 financiële dienstverleners en organisaties, waaronder investeerders met samen €6,6 biljoen aan beheerd vermogen, hebben een gezamenlijk statement uitgebracht. Ze waarschuwen de Europese Commissie dat versoepeling van belangrijke duurzaamheidsrapportages binnen het aankomende "Omnibus-pakket" kan zorgen voor onzekerheid en risico’s met betrekking tot kapitaalinvesteringen in milieudoelstellingen van de EU.

Het stikstofprobleem is eindelijk groot genoeg voor de politiek om over de eigen schaduw heen te stappen

Nederland is systemisch wanhopig door de stikstofaanpak sinds 2019, schrijven Anne-Marie Klijn en Rick Vlaskamp. Al jaren moddert Nederland met het stikstofvraagstuk en vele oplossingen hebben niet gewerkt. De auteurs stellen een heldere en eenvoudige lijn voor.

Omgeving

Nieuw onderzoek naar samenwerking rondom bouw CO2-neutrale wijken

Hoe zorg je ervoor dat burgers meer betrokken zijn bij energietransitieprojecten? Dat is de hoofvraag van het nieuwe transdisciplinaire onderzoeksproject EmPowerEd. De Universiteit Leiden doet, als consortiumpartner mee en richt zich op effectieve en inclusieve samenwerking tussen burgers, gemeenten en industrie.

Klimaat