13 maart 2025

Woningbouw

Woningtekort

Wvrv: de wet die woningbouw sneller en eenvoudiger moet maken

In maart 2024 is door voormalig Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge het wetsvoorstel Wet versterking regie volkshuisvesting (hierna: Wvrv) gedaan. De Wvrv zal het Rijk, provincies en gemeenten verplichten om in volkshuisvestingprogramma’s vast te leggen welke woningbouwopgave er speelt en hoe zij deze gaan oplossen. De volkshuisvestingsprogramma’s moeten daarbij onder andere de bouw van betaalbare woningen voorschrijven. Verder wordt in de Wvrv het verkorten van rechterlijke procedures mogelijk gemaakt, wordt bouwen in het buitengebied makkelijker en gaan minder regels gelden voor de bouw van mantelzorgwoningen. Als laatste wordt voorgesteld de verdeling van urgente woningzoekenden nationaal te regelen. Het wijzigingsvoorstel van Mona Keijzer moet de bouw van woningen nog eenvoudiger maken.

Wijziging 1: Volkshuisvestingsprogramma

De eerste wijziging die wordt voorgesteld ziet op de volkshuisvestingsprogramma’s. De verplichting om in de programma’s te beschrijven hoe tenminste 30% aan sociale huurwoningen zal worden gebouwd gold al voor gemeenten en wordt met dit voorstel uitgebreid naar het Rijk en de provincies. Met deze verruiming wordt ook op provinciaal en landelijk niveau gestuurd op de bouw van betaalbare woningen.

Wijziging 2: Buiten de stad bouwen? Geen extra onderbouwing meer nodig

Het is voor gemeenten verplicht om bij wijziging van het omgevingsplan te onderbouwen waarom er behoefte is aan deze ontwikkeling en, voor zover de ontwikkeling plaatsvindt in het buitengebied, niet binnenstedelijk in deze behoefte kan worden voorzien. Dit is de ‘ladder voor duurzame ontwikkeling’. Met het wetsvoorstel uit 2024 zal deze ‘ladder’ uitgezet worden voor woningbouw tot 50 woningen. De wijziging van de Wvrv zet de ladder verder uit, waardoor bij woningbouw helemaal niet meer onderbouwd hoeft te worden dat er een behoefte aan is en dat die behoeft niet binnenstedelijk kan worden opgelost.

Wijziging 3: Mantelzorg- en familiewoningen vaker vergunningvrij 

In de Wvrv stond al dat het bouwen van mantelzorgwoningen op eigen erf makkelijker wordt. Zo komt er een algemene instructieregel die gemeenten verplicht bepaalde mantelzorgwoningen vergunningvrij te maken. Mona Keijzer wil deze instructieregel ook laten gelden voor familiewoningen (woningen voor familieleden in de eerste graad). De exacte kaders hiervan worden nog verder uitgewerkt.

Wat betekent dit voor jou?

Met de Wvrv zou de woningbouw moeten versnellen. En met de wijzigingen van Mona Keijzer schieten de woningen straks misschien als paddenstoelen uit de grond. De meeste winst valt voor concrete plannen denk ik te behalen in de verruiming van vergunningvrij bouwen en het voor woningbouw volledig uitzetten van de ‘ladder’.

Over de auteurs

  • Toine Bartels

    Toine Bartels is jurist Bestuurs- en omgevingsrecht bij Catch Legal.

    Catch Legal

Gerelateerd nieuws

Waterschappen alert na recorddroge maand maart

Na een nat 2024 zijn de eerste signalen van droogte voor 2025 al vroeg zichtbaar. Februari en maart waren ongewoon droog en zonnig, de afvoeren van de Maas en de Rijn zijn laag, en de grondwaterstanden dalen. Lokaal zijn de eerste tekenen van verzilting en verhoogde concentraties blauwalg te zien. De situatie vraagt om verhoogde alertheid van de waterschappen.

Omgeving

Inpassing van de BOPA zonder risico?

Om een activiteit die in strijd is met de (beoordelings-)regels uit het omgevingsplan toch mogelijk te maken, kan onder de Omgevingswet gekozen worden voor een wijziging van het omgevingsplan of het verlenen van een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (hierna: BOPA). In de praktijk wordt momenteel veelvuldig gekozen voor het verlenen van een BOPA in plaats van het wijzigen van het omgevingsplan. Dat komt omdat bij strijd met het omgevingsplan (veelal betreft het hier een strijdigheid met de oude bestemmingsplannen) de regels uit het tijdelijk deel niet kunnen worden gewijzigd; als een wijziging van de regels uit het tijdelijke deel nodig is, moeten alle regels voor de betrokken locatie opnieuw worden vastgesteld in het nieuwe deel van het omgevingsplan. Dat is niet altijd wenselijk. Gemeenten en initiatiefnemers moeten zich er echter van bewust zijn dat er ook een keerzijde is aan het werken met BOPA’s. De BOPA’s moeten namelijk (op den duur) worden ingepast in het omgevingsplan. Dat kan voor het bevoegd gezag niet alleen een behoorlijke exercitie zijn, maar ook betekenen dat de BOPA opnieuw tegen het licht wordt gehouden en tegen de inpassing van de BOPA in rechte door derden (weer) wordt opgekomen. Wanneer en hoe verleende BOPA’s moeten worden ingepast en wat de gevolgen van de inpassing kunnen zijn, lees je in dit blog.

Omgeving

Hoe maken we steden leefbaar in tijden van groei en ongelijkheid?

In de 21e eeuw zal twee derde van de wereldbevolking in steden leven. Globalisering, nieuwe technologieën, massamigratie en toenemende ongelijkheid – de stad van de toekomst is geen vanzelfsprekend succes. Hoe betrekken we kwetsbare groepen? Welke rol speelt slimme technologie in het besturen van een stad? En wat is er nodig wil een stad in de toekomst duurzaam en rechtvaardig kunnen zijn?

Visitaties maken duidelijk: aandacht voor leefbaarheid wijken blijft hard nodig

De eerste uitgave van het Trendbeeld van de Stichting Visitaties Woningcorporaties Nederland (SVWN) legt de vinger op de zere plek: in sommige sociale huurwijken komt de leefbaarheid in het gedrang. Dit blijkt uit de ruim 50 visitaties die in 2024 bij corporaties zijn gehouden. Duidelijk is dat versnelling van nieuwbouw, woningverbetering en verduurzaming voorop staan. Logisch, gelet op de grote woningnood, maar de lokale betrokkenen die voor visitaties werden geïnterviewd geven ook een duidelijke boodschap af: vergeet de leefbaarheid van wijken niet. Wouter Beekers van de SVWN adviseert: ‘Bekommer je om de wijken en hun bewoners. En werk beter samen op het gebied van wonen en welzijn.’

Omgeving

Meer nieuws