Wvrv: de wet die woningbouw sneller en eenvoudiger moet maken

In maart 2024 is door voormalig Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge het wetsvoorstel Wet versterking regie volkshuisvesting (hierna: Wvrv) gedaan. De Wvrv zal het Rijk, provincies en gemeenten verplichten om in volkshuisvestingprogramma’s vast te leggen welke woningbouwopgave er speelt en hoe zij deze gaan oplossen. De volkshuisvestingsprogramma’s moeten daarbij onder andere de bouw van betaalbare woningen voorschrijven. Verder wordt in de Wvrv het verkorten van rechterlijke procedures mogelijk gemaakt, wordt bouwen in het buitengebied makkelijker en gaan minder regels gelden voor de bouw van mantelzorgwoningen. Als laatste wordt voorgesteld de verdeling van urgente woningzoekenden nationaal te regelen. Het wijzigingsvoorstel van Mona Keijzer moet de bouw van woningen nog eenvoudiger maken.

Wijziging 1: Volkshuisvestingsprogramma

De eerste wijziging die wordt voorgesteld ziet op de volkshuisvestingsprogramma’s. De verplichting om in de programma’s te beschrijven hoe tenminste 30% aan sociale huurwoningen zal worden gebouwd gold al voor gemeenten en wordt met dit voorstel uitgebreid naar het Rijk en de provincies. Met deze verruiming wordt ook op provinciaal en landelijk niveau gestuurd op de bouw van betaalbare woningen.

Wijziging 2: Buiten de stad bouwen? Geen extra onderbouwing meer nodig

Het is voor gemeenten verplicht om bij wijziging van het omgevingsplan te onderbouwen waarom er behoefte is aan deze ontwikkeling en, voor zover de ontwikkeling plaatsvindt in het buitengebied, niet binnenstedelijk in deze behoefte kan worden voorzien. Dit is de ‘ladder voor duurzame ontwikkeling’. Met het wetsvoorstel uit 2024 zal deze ‘ladder’ uitgezet worden voor woningbouw tot 50 woningen. De wijziging van de Wvrv zet de ladder verder uit, waardoor bij woningbouw helemaal niet meer onderbouwd hoeft te worden dat er een behoefte aan is en dat die behoeft niet binnenstedelijk kan worden opgelost.

Wijziging 3: Mantelzorg- en familiewoningen vaker vergunningvrij 

In de Wvrv stond al dat het bouwen van mantelzorgwoningen op eigen erf makkelijker wordt. Zo komt er een algemene instructieregel die gemeenten verplicht bepaalde mantelzorgwoningen vergunningvrij te maken. Mona Keijzer wil deze instructieregel ook laten gelden voor familiewoningen (woningen voor familieleden in de eerste graad). De exacte kaders hiervan worden nog verder uitgewerkt.

Wat betekent dit voor jou?

Met de Wvrv zou de woningbouw moeten versnellen. En met de wijzigingen van Mona Keijzer schieten de woningen straks misschien als paddenstoelen uit de grond. De meeste winst valt voor concrete plannen denk ik te behalen in de verruiming van vergunningvrij bouwen en het voor woningbouw volledig uitzetten van de ‘ladder’.

Over de auteurs

  • Toine Bartels

    Toine Bartels is jurist Bestuurs- en omgevingsrecht bij Catch Legal.

Gerelateerd nieuws

Aanzienlijke ruimtevraag in Powerport-regio Moerdijk

In de Powerport-regio Moerdijk (gemeenten Geertruidenberg, Drimmelen en Moerdijk) moet ongeveer 700 hectare ruimte worden gevonden voor de energietransitie en groei van bedrijvigheid. Dat hebben Rijk en regio besloten.

Omgeving

Hoe woningbouw nu al te versnellen zonder STOER

De woningbouw in Nederland staat onder grote druk. Jaarlijks moeten er 100.000 woningen worden gerealiseerd, maar in de praktijk lopen veel projecten vast in een moeras van complexe en langdurige (vergunningen)procedures. De Adviesgroep STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving) heeft onlangs een concept eindrapport gepubliceerd met voorstellen om deze procedures te versnellen en de regeldruk te verminderen. Daarnaast heeft het Rijk de zogenaamde Realisatiestimulans geïntroduceerd om versnelde woningbouw aan te moedigen. Gemeenten ontvangen een bijdrage van EUR 7.000,- per betaalbare woning waarvan de bouw is gestart. Veel van de voorstellen van de Adviesgroep STOER vergen (helaas) een wetswijziging. In deze blog staan we stil bij hoe ontwikkelaars, gemeenten en hun adviseurs binnen het bestaande kader al vergunningenprocedures voor herontwikkelings- en woningbouwprojecten kunnen versnellen. Ook reageren wij op het concept eindrapport STOER en geven enkele aanvullende aanbevelingen, welke met een consultatie reactie zijn ingebracht.

Omgeving

Waarom grondprijzen vrijwel nooit het probleem van de woningbouw zijn

In het debat over de woningbouwopgave in Nederland gaat het vaak over geld. Over stijgende bouwkosten, over betaalbaarheid van woningen, en ook over de grondprijs. Maar wie dagelijks in de praktijk werkt aan de ontwikkeling van nieuwe woningbouwlocaties, met name in uitleggebieden, weet dat de prijs van de grond zelden de reden is waarom projecten stilvallen. Het echte knelpunt? De eindeloos durende procedures, als het al zover komt dat een gemeente van de provincie toestemming krijgt om in een agrarisch gebied woningen te realiseren.

Steeds meer dakloze mensen: een woonprobleem of een zorgvraagstuk?

De afgelopen jaren is het aantal dakloze mensen in Nederland flink gestegen. Uit een recente schatting van het CBS waren er in Nederland op 1 januari 2024 ruim 33.000 mensen dakloos – dat zijn er 2.400 duizend meer dan het jaar ervoor, en zelfs 6.400 duizend meer dan in 2022. In deze serie gaan we in gesprek met deskundigen uit verschillende velden over wat er nodig is om dakloosheid in Nederland terug te dringen. Voor het eerste artikel uit deze reeks sprak PONT met Nanda Lamme, strategisch adviseur sociaal domein bij de gemeente Utrecht.

Zorg & Sociaal