Om te zorgen dat iedereen toegang heeft tot contant geld, heeft het vorige kabinet de Wet chartaal betalingsverkeer geïntroduceerd, als onderdeel van de Wft, de Bankwet 1998 en de Wet bekostiging financieel toezicht 2019. Deze wet moet contant geld bereikbaar, beschikbaar en betaalbaar houden. Het vorige kabinet hoopte hiermee belangrijke maatschappelijke functies te vervullen, vooral voor kwetsbare groepen die afhankelijk zijn van contant geld. Grote banken worden verplicht een landelijke basisinfrastructuur van geldautomaten te verzorgen en betaalrekeninghouders tegen maximumtarieven toegang te bieden tot deze infrastructuur. DNB zal toezicht houden op de naleving van deze wet.  

Bezwaar van kleine banken 

Omdat contant geld opnemen via pinautomaten snel duurder werd door de afnemende vraag, werd in 2019 Geldmaat geïntroduceerd. Dit samenwerkingsverband van de drie grootbanken moest efficiënter en goedkoper werken dan afzonderlijke pinautomaten van verschillende banken. Kleine banken, zoals Knab en Revolut, zien dit echter als ‘gedwongen winkelnering’, omdat ze door de wetswijziging gedwongen worden met Geldmaat samen te werken. Dit zou volgens hen leiden tot hoge kosten en verminderde innovatie. FD-journalist Rutger Betlem meldt dat de kleine banken bezorgd zijn dat de wetgever hiermee ingrijpt in hun businessmodel, aangezien zij geen contant geld meer willen aannemen. 

Ogenschijnlijke tegenstellingen 

De overheid en DNB benadrukken het belang van contant geld voor een toegankelijk en veerkrachtig betalingsverkeer. Contant geld blijft cruciaal voor bepaalde bevolkingsgroepen, zoals ouderen en mensen met beperkingen, en biedt een betrouwbaar alternatief tijdens elektronische storingen. Tegelijkertijd creëert de nieuwe Wwft, die naar verwachting op 31 maart 2025 ingaat, een tegenstelling. De regering wil contante betalingen boven €3.000 verbieden om witwassen te bemoeilijken, wat de keuzevrijheid van consumenten beperkt.  

Hoewel 90% van de Nederlanders het belangrijk vindt om met contant geld te kunnen betalen, botst deze wens om criminaliteit te bestrijden met de noodzaak van contant geld voor inclusie. Dit spanningsveld weerspiegelt een fundamentele uitdaging voor de overheid en de financiële sector, die proberen een balans te vinden tussen toegankelijkheid en veiligheid in het betalingsverkeer. 

Gerelateerd nieuws

Vrouwelijke klokkenluiders lopen groter risico op benadeling na melden

In Ierland blijkt dat vrouwelijke klokkenluiders als gevolg van het melden van misstanden een groter risico lopen op benadeling dan mannen. Dat blijkt uit het Speak Up Report 2025 van Transparency International Ireland. Werknemers die misstanden aankaarten lopen nog altijd een aanzienlijk risico op nadelige gevolgen, maar voor vrouwen is dit duidelijk hoger. Bij Transparency International Nederland maken wij ons zorgen over de maatschappelijke gevolgen van deze trend.

Remedies tegen niet tijdig beslissen

Met enige regelmaat krijgen wij de vraag wat een burger of een bedrijf kan doen als een bestuursorgaan niet binnen de wettelijke beslistermijn een besluit neemt. Zo kan het voorkomen dat een bestuursorgaan niet tijdig beslist op een vergunningaanvraag voor een bepaald project, zoals de bouw van woningen, een zonnepark of een datacenter. Ook komt het geregeld voor dat een bestuursorgaan niet tijdig beslist op een bezwaar dat tegen een vergunning is gemaakt. Als gevolg van dit alles kan een project aanzienlijke vertraging oplopen.

Omgeving

SER: ‘Stabiele koers en samenwerking essentieel voor toekomst Nederland’

Stabiel beleid en brede samenwerking zijn onmisbaar om Nederland door de grote transities van deze tijd te loodsen. Dit vormt de kern van de brief van de Sociaal-Economische Raad aan de informateur en het nieuw te vormen kabinet. Ook bij een volgend kabinet staat de SER graag klaar om als bondgenoot van de politiek samen een brede welvaarteconomie op te bouwen die toekomstbestendig is en waar iedereen in Nederland van profiteert.

Weerbaarheid als randvoorwaarde voor Nederlandse samenleving

Berenschot houdt zich dagelijks bezig met maatschappelijke vraagstukken en is hierover in gesprek met alle betrokken bestuurslagen en maatschappelijke partijen. In zeven verhandelingen geven zij op basis van deze kennis en expertise adviezen mee aan het nieuwe kabinet, om in de komende regeringsperiode écht tot doorbraken te komen. Dit keer: weerbaarheid als noodzakelijke randvoorwaarde voor de continuïteit van de Nederlandse samenleving.