Digitale Overheid

27 augustus 2024

Algoritme

Digitale inclusie

Discriminatie

Gelijke rechten

Algemeen beeld

Uit de pilots blijkt dat het IAMA vaak een positieve indruk achterlaat, ondanks voorafgaande scepsis. Deelnemers waarderen de verschillende perspectieven (juridisch, ethisch, technisch) en discussies die het opleverde. Het instrument IAMA wordt gezien als een nuttig hulpmiddel voor gespreksvoering over grondrechten, data en ethiek. Maar deelnemers vonden het traject soms ook tijdrovend, sommige vragen minder relevant en hadden moeite om alle benodigde rollen te betrekken.

Belangrijkste aanbevelingen

Het rapport doet ook verschillende aanbevelingen om het IAMA te verbeteren:

  1. Ontwikkel een pre-IAMA of een quickscan. Veel organisaties vinden het lastig vinden om te bepalen wanneer ze een IAMA moeten uitvoeren. Dat is namelijk niet voor ieder algoritme noodzakelijk. Het IAMA is vooral bedoeld voor zogenaamde hoog-risico algoritmes.

  2. Actualiseer het instrument, want de ontwikkelingen gaan snel. Breng het IAMA meer in lijn met de Europese AI-verordening.

  3. Zorg voor goede procesbegeleiding. Om er zoveel mogelijk uit te halen binnen een beperkte tijd is het belangrijk dat je de goede punten aankaart en daarop doorvraagt. De procesbegeleider hoeft niet extern te zijn, maar wel objectief.

  4. De lengte van het IAMA-document kan soms afschrikken. Maar ongeveer driekwart is toelichting. Splits daarom in een volgende versie de handleiding en de vragen in 2 documenten.

    5. Wil je alle aanbevelingen lezen? Een volledig overzicht staat in hoofdstuk 6 van het rapport.

    Meer over het IAMA

Gerelateerd nieuws

Huis voor Klokkenluiders eist ‘laatste hand’ aan Wet bescherming klokkenluiders

Het Huis voor Klokkenluiders vraagt informateur Sybrand van Haersma Buma en de formerende partijen om snel een aanvullende wetswijziging door te voeren, zodat het Huis daadwerkelijk toezicht kan houden op de naleving van de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) én sancties kan opleggen bij benadeling van melders. Zonder die stap blijft er volgens het Huis feitelijk straffeloosheid bestaan voor werkgevers die de wet overtreden en blijft de bescherming van klokkenluiders in Nederland “nog niet” af.

Ondernemingsraad en achterbanoverleg: toestaan of niet?

Wanneer een ondernemingsraad wordt betrokken bij een belangrijk voorgenomen besluit, wil de ondernemingsraad vaak weten wat leeft onder de werknemers. De ondernemer wil graag rust op de werkvloer en bescherming van vertrouwelijke informatie. De Wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft geen duidelijke oplossing voor dit spanningsveld. Dit roept de vraag op wanneer de ondernemingsraad werknemers mag raadplegen, en wanneer niet?

Waarom de waakhonden van de rechtsstaat kwetsbaar zijn

Het Instituut voor de Publieke Economie heeft in opdracht van Stichting Weerbare Democratie een rapport over de kwetsbaarheden van rechtsstatelijke waakhonden in Nederland opgesteld. De onderzoekers namen 19 organisaties onder de loep die financieel voor 75% afhankelijk zijn van de overheid en analyseerde mogelijke kwetsbaarheden. De publicatie van het onderzoek was 12 november 2025 en Transparency International Nederland was aanwezig bij de lancering.

Vrouwelijke klokkenluiders lopen groter risico op benadeling na melden

In Ierland blijkt dat vrouwelijke klokkenluiders als gevolg van het melden van misstanden een groter risico lopen op benadeling dan mannen. Dat blijkt uit het Speak Up Report 2025 van Transparency International Ireland. Werknemers die misstanden aankaarten lopen nog altijd een aanzienlijk risico op nadelige gevolgen, maar voor vrouwen is dit duidelijk hoger. Bij Transparency International Nederland maken wij ons zorgen over de maatschappelijke gevolgen van deze trend.
Meer nieuws