Leven in de wijk

Welzijn en sociale cohesie zijn belangrijke pijlers voor hoe de samenleving bestand is tegen een crisis, zoals een pandemie. Het is daarom belangrijk om hier voortdurend aandacht voor te hebben, zowel voor, tijdens als na een crisis. Ook draagt het (h)erkennen van leed door crises bij aan de veerkracht van de samenleving. Dat concludeert het Netwerk Gezondheidsonderzoek na Rampen (Netwerk GOR) bij het afronden van de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19, het onderzoeksprogramma (2021-2025) over de impact van de coronapandemie op de gezondheid.

Migranten die sterven aan de buitengrenzen van Europa. Wapens die legaal worden geëxporteerd, en elders gebruikt worden om oorlogsmisdaden te plegen. Klimaatschade die vooral ten koste gaat van mensen die er het minst aan hebben bijgedragen. Juridisch gezien is er vaak niemand verantwoordelijk.

In de 21e eeuw zal twee derde van de wereldbevolking in steden leven. Globalisering, nieuwe technologieën, massamigratie en toenemende ongelijkheid – de stad van de toekomst is geen vanzelfsprekend succes. Hoe betrekken we kwetsbare groepen? Welke rol speelt slimme technologie in het besturen van een stad? En wat is er nodig wil een stad in de toekomst duurzaam en rechtvaardig kunnen zijn?

Werkgevers zijn wettelijk verplicht beleid te voeren dat seksuele intimidatie voorkomt en duidelijke meldprocedures biedt. Toch blijken veel organisaties te worstelen met hoe zij meldingen moeten behandelen. Recent oordeelde het College over zaken bij de Politieacademie en de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, waaruit blijkt dat deze instellingen onvoldoende maatregelen hadden getroffen om seksuele intimidatie te voorkomen en adequaat op meldingen te reageren.

‘Het zwaartepunt van de economische welvaart in de wereld beweegt zich naar het Oosten’, doceerde de Insead-hoogleraar. Waar prestigieuze topuniversiteiten in het verleden vooral onderwijzen hoe je snel rijk, machtig en beroemd kon worden, was de huidige boodschap van een andere aard. Het curriculum gaat nu meer over sociale waarde, duurzaamheid en ESG, veiligheid, geopolitieke spanningen en vooral over ‘leiderschap naar een betere wereld toe’. Rolmodellen die indertijd kwamen vertellen dat je als succesvolle CEO toch minimaal twee ontslagrondes en één echtscheiding op je naam moest hebben staan, verkondigen nu meer een boodschap van bredere welvaart. Maar wat is breder of samen in dit opzicht dan precies?

Een week geleden was ik op een congres over huiselijk geweld waar Eric Scherder, hoogleraar neurologie, de vraag stelde: is complexiteit in de hersenen positief of negatief? Negatief, was het oordeel van de zaal. Voor Eric Scherder een teken dat hij voor een zaal zorgprofessionals stond, want in de neurologie is complexiteit juist positief. Hoe meer verbindingen, hoe beter de hersenen functioneren. Heel anders dan in de zorg, waar complexiteit vaak als probleem wordt ervaren.

100.000 woningen per jaar door nieuwbouw, maar ook door het beter benutten van de bestaande voorraad. Dat is een van de beloften van D66 en CDA uit het verslag van informateur Buma. Zo zal de nieuwe coalitie inzetten op het makkelijker maken van woningdelen en moeten regels voor optoppen en splitsen versimpeld worden. En dat is een goede zaak: De meeste woningen staan er immers al. Daarbij worden de relatief grote woningen in ons land steeds minder intensief bewoond, doordat huishoudens gemiddeld steeds kleiner worden. Het beter benutten van deze woningen door ze te delen, splitsen of op te toppen biedt mogelijkheden om sneller en duurzamer dan nieuwbouw betaalbare woonruimte toe te voegen. Daarnaast kan het intensiever benutten van de bestaande woningvoorraad bijdragen aan maatschappelijke doelen zoals het in stand houden van voorzieningen en het tegengaan van eenzaamheid.

Uit nieuw onderzoek van Natuur & Milieu blijkt dat bewoners van de meest versteende buurten van Nederland vaker kampen met wateroverlast, stress, eenzaamheid en een kwetsbare gezondheid. De hoeveelheid openbaar groen ligt in deze buurten maar liefst 93% lager dan in andere buurten. ‘Groen ontbreekt uitgerekend daar waar mensen dit het hardst nodig hebben’, zegt Natuur & Milieu. ‘Vergroening is geen mooi extraatje maar een basisvoorwaarde voor een gezonde leefomgeving.’ De organisatie roept op tot een landelijke aanpak van de meest versteende buurten uit haar onderzoek.