Natuur

Ondanks een negatief advies van de hoogste stikstofambenaar, versoepelde minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof de laatste jaren de stikstofregels voor Schiphol. Dat meldt NRC op basis van een WOO-verzoek door Mobilisation for the Environment.

De verordening betreffende natuurherstel (“Natuurherstelwet”) is een controversieel wetsvoorstel waar zowel voor- en tegenstanders een felle campagne over voerden.[1] Hoewel het tot op het laatste moment spannend was, heeft het Europees Parlement op 27 februari 2024 de Natuurherstelwet goedgekeurd. Hiermee is de laatste belangrijke stap genomen voordat de lidstaten de Natuurherstelwet goedkeuren en een feit wordt. In deze bijdrage worden de belangrijke punten uit de Natuurherstelwet en de potentiële gevolgen voor Nederland uiteengezet. Aangenomen wordt dat deze nieuwe wetgeving kan leiden tot een spanningsveld met bijvoorbeeld infrastructuur, woningbouw en de energietransitie.

In het Noordzeeoverleg van 20 december is de Staat van de Noordzee vastgesteld en aangeboden aan de ministers van Infrastructuur en Waterstaat, van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, voor Natuur en Stikstof en voor Klimaat en Energie.

Door de inwerkingtreding van de EU Biodiversity Strategy 2030 en het VN Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework heeft het nieuwe kabinet de verantwoordelijkheid om de Nederlandse natuur gezonder en groener te maken. De contouren van het Nederlandse actieplan dat hier op gebaseerd zal worden zijn ook zonder volledige uitwerking in grote lijnen duidelijk. Naast het zoeken van een uitweg uit de stikstofimpasse – nog steeds van buitengewoon groot belang - zal een nieuw kabinet moeten inzetten op het realiseren van méér natuur, en zorg moeten dragen voor een goede basiskwaliteit van onze natuur.

De nieuwe wet, waarover overeenstemming is bereikt met de lidstaten, stelt als doel voor de EU om tegen 2030 ten minste 20% van de land- en zeegebieden van de EU te herstellen, en tegen 2050 alle ecosystemen die herstel nodig hebben.

De Waddenzee dreigt, onder andere door boringen, haar status als natuur-Werelderfgoed te verliezen. Met een initiatiefwet wil D66 door het geven van rechten aan de Waddenzee het ecosysteem beter beschermen. Het geven van rechten aan natuur is een groeiende internationale beweging die ervoor pleit dat natuur beter in het recht wordt gerepresenteerd. Ook in Nederland groeit deze beweging, nadrukkelijk voor de ecosystemen van de Noord- en de Waddenzee. Juristen als Jessica den Outer en politici zoals Tjeerd de Groot (D66) zijn bezig deze snelgroeiende juridische stroming naar de praktijk te vertalen.

De gemeente Alphen aan den Rijn heeft onderzocht of er in de Gnephoek nieuwe woningen kunnen komen en of tegelijkertijd de natuur in het gebied kan worden verbeterd. Deze onderzoeken zijn nu klaar en vastgelegd in een Contourenplan.

De huidige normen voor groen schieten tekort en bieden geen antwoord op uitdagingen voor het klimaat, de biodiversiteit en gezondheid. Ook is er onvoldoende aandacht voor de kwaliteit van het groen. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van Natuur & Milieu, Vogelbescherming Nederland, ANWB en Staatsbosbeheer naar de tien groennormen die op dit moment gebruikt worden door de steden.

In de periode 2013-2022 is de oppervlakte van natuur- en bosgebieden met bijna 2,5 procent (158 vierkante kilometer) afgenomen. Dat is vergelijkbaar met 1,5 keer de oppervlakte van Den Haag. Ook de hoeveelheid agrarisch gebied nam af. Een groter deel van Nederland is nu bebouwd gebied. Dit blijkt uit de Natuurlijk kapitaalrekeningen van het CBS.